Yemek Kulübüm
Öğrenci
Eğrelti Otu Hakkında Genel Bilgi
Eğrelti otu (Pteridophyta) doğada yaklaşık 12.000 farklı türü bulunan ve tüm iklim şartlarında ve tüm topraklarda yetişebilen otsu bir bitki grubudur. 12.000 farklı türün yaklaşık 10.000 türü yüksek neme ihtiyaç duyan türler olması nedeniyle humuslu, killi topraklarda ve ılıman, tropikal iklimlerde yetişmektedir. Boyları türe bağlı olarak 1,5 metreye kadar uzayabilir. Eğrelti otu dünya üzerinde en yaygın olarak bulunan bitki gruplarının başında gelir ve tarihsel geçmişi bugünden 360 milyon yıl öncesine dayanır. Eğrelti otu çiçek vermeyen bir bitki olmasına karşın kolayca çoğalabilmektedir. Ülkemizde tüm bölgelerde yetişmekle birlikte yoğun olarak yetiştiği bölge Karadeniz bölgesidir. 12.000 tür arasında en çok bilinen ve en yaygın olarak tüketilen türleri Devekuşu eğrelti otu, Tarçın eğrelti otu, Alp Leydisi eğrelti otu, Pako eğrelti otu, Kraliyet eğrelti otu, Bataklık eğrelti otu, Sebze eğrelti otudur. Ve bu türler arasında ise en çok tüketilen tür Devekuşu Eğrelti otudur.
Eğrelti otu çeşitli kültürlerde ve birçok ülkede yüzyılladır geleneksel tıp alanında tedavi amaçlı ve evlerde bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılagelmiş bir bitkidir. Eğrelti otu temel olarak iki farklı kimyasal grubu maddeler üretmektedir. Bitki ilk olarak doğal ortamında doğal düşmanlarına karşı kendini korumak ve yaşamını devam ettirmek için zehirli kimyasal üretmektedir. İkinci olarak ise insan sağlığı için çok önemli olan polifenoller, flavonoidler, terpenoidler, steroidler, alkaloidler ve polisakkaritler üretmektedir. İnsan sağlığı için üretmiş olduğu faydalı maddeler bakımından eğrelti otu çok nadide bir bitkidir. Ancak eğrelti otu tüketimi dikkatli yapılması gereken bir bitkidir. Çünkü doğal ortamındaki düşmanları için üretmiş olduğu zehirli kimyasallar bizimde sağlığımızı olumsuz etkileyebilir.
Eğrelti Otu’nun Sağlığa Faydaları
Eğrelti otu yüzyıllar boyunca dünya üzerinde çeşitli kültürlerde ve ülkelerde faydaları nedeniyle çeşitli hastalıkların ve rahatsızlıkların tedavisinde kullanılagelmiştir. Eğrelti otunun insan sağlığına sağlamış olduğu faydalar ve tedaviler şunlardır:
Antimikrobiyal Özellik : Eğrelti otunun çeşitli mikroorganizmalar üzerinde etkileri hakkında yapılan birçok bilimsel araştırma sonucunda eğrelti otunun özellikle gıda zehirlenmesine neden olan patojen bakteriler üzerinde (Listeria, Escherichia coli, Salmonella, Vibrio, Staphyococcus, E. coli, Salmonella typhi, Pseudomonas aeruginos) etkili olduğu, bu bakterilerin çoğalmasını engellediği ve hatta ölümlerine neden olduğu görülmüştür. Eğrelti otu, antimikrobiyal özelliği sayesinde gıdalarla vücudumuza almış olduğumuz patojen mikroorganizmaların sindirim sistemimizde çoğalmasını engelleyerek gıda zehirlenmelerine engel olabilmektedir. Eğrelti otu yalnızca bakterilere karşı değil aynı zamanda zararlı bazı mantarlara ve parazitlere karşıda etkilidir. Bu özelliği ile eğrelti otu geçmişten bugüne barsak kurtlarının (tenya, parazit) düşürülmesinde de geleneksel tıp alanında sıklıkla kullanılagelmiştir.
Antioksidan Özellik : Vücudumuza gıdalarla, hava yoluyla, deri yoluyla ve bazen kan yoluyla sürekli olarak toksik maddeler girmektedir. Bu toksik maddeler birçok rahatsızlığa neden olabileceği gibi vücutta belirli organ ve dokularda birikerek farklı türde kanserlere neden olabilmektedir. Toksik maddelerin vücudumuza girişlerini minimize edebiliriz ancak tamamen durdurmamız mümkün değildir. Toksik madde girişinin az olduğu durumlarla karaciğerimiz başa çıkabilir ancak yüksek miktarda toksik girişlerinde karaciğerimiz yetersiz kalabilir. O zaman bizimde bu toksik maddelerle başa çıkacak gıdaları ve maddeleri vücudumuza almamız gerekir. Eğrelti otu toksik maddelerle başa çıkabilen değerli antioksidan maddeler içermektedir. Bu özelliği ile eğrelti otu tam olarak bir karaciğer dostu bir bitkidir. Eğrelti otunun içermiş olduğu en önemli antioksidan maddeler C vitamini ve çeşitli polifenollerdir. Polifenol bileşikler eğrelti otunun çoğunlukla sap ve köklerinde bulunmaktadır. C vitamini ise yapraklarında bulunmaktadır. Antioksidan özellik gösteren polifenol bileşikler C vitaminine göre çok daha güçlü antioksidanlardır. Antioksidan özellik gösteren bu polifenoller vücudumuzdaki toksik maddelerin temizlenmesine yardım ettiği gibi karaciğerin sağlığının korunmasında da oldukça faydalıdır.
Bağışıklık Sistemi : Eğrelti otu sap, kök ve yapraklarında bulunan yüksek miktarda C vitamini, polifenoller ve flavonidlerle bağışıklık sisteminin güçlenmesine doğrudan katkı sağlar. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi ile özellikle kış aylarında soğuk algınlığı, nezle, grip gibi hastalıklara karşı vücut direnç kazanır. Eğrelti otu solunum yolu hastalıklarından kaynaklanan öksürüğün azaltılmasında da oldukça faydalı ve etkilidir. Ağız boşluğunda ve boğazda bulunan mikroorganizmaların öldürülmesinde bu mikroorganizmaların oluşturduğu olumsuz etkilerin azaltılmasında da çok etkilidir.
Vitamin Kapasitesi : Eğrelti otu yüksek miktarda A vitamini içermektedir. Bu özelliği ile vücudunda A vitamini eksikliği yaşayan bireyler için ve göz sağlığımız için eğrelti otu harika bir bitkisel kaynaktır. Vücudumuzun günlük olarak ihtiyaç duyduğu A vitamini miktarı en çok 900 µg’dır. 100 gram çiğ eğrelti otunun A vitamini içeriği ise 181 µg’dır. A vitamini yağda çözünen bir vitamin olduğu için vücudumuzda depolanabilir. Çok yüksek miktarda depolanan A vitamini, vitamin zehirlenmesine neden olabilir. Bu nedenle eğrelti otunun tüketimine dikkat edilmesi gerekir. Eğrelti otu ayrıca vücudumuzda çeşitli kimyasal reaksiyonlardan sonra A vitaminine dönüşebilen β-karoten’den de yüksek miktarda içermektedir. 100 gram eğrelti otu, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu günlük;
C vitamini miktarının %30’unu,
B3 vitamini (Niasin) miktarının, %31’ini,
Fosfor minerali miktarının %14’ünü
Demir minerali miktarının %16’sını karşılayabilmektedir.
Kolesterol : Eğrelti otu (100 gram) vücudumuzun günlük olarak ihtiyaç duyduğu B3 vitamini (Niasin) miktarının %31’ini karşılayabilmektedir. Niasin son yıllarda kolesterol hastalığının tedavisinde kullanılan önemli bir vitamindir. Niasin vücudumuzda yüksek kolesterol içeren LDL’nin düşürülerek zararsız HDL’ye dönüşmesini sağlamaktadır. Bu özelliği ile kolesterolü düşüren eğrelti otu kolesterolden kaynaklanan kalp ve damar hastalıklarını önlemek için de oldukça faydalı bir bitkidir.
En yüksek kolesterol içeriğine sahip gıdaları öğrenmek için buraya tıklayın.
Havayı Temizleme Özelliği : Eğrelti otu birçok kültürde ve ülkede ev ve bahçelerde dekoratif amaçlı süs bitkisi olarak yetiştirilmiştir. Günümüzde de bu devam etmektedir. Eğrelti otu yüksek klorofil, antimikrobiyal ve antioksidan madde içeriği ile bulunulan ortamın havasını temizlemede modern elektronik cihazlardan daha etkilidir. NASA’nın yayınlamış olduğu “Kapalı Alanlarda Hava Kirliliğini Azaltan 50 Bitki” listesinde bir çok cins ve türü bulunan eğrelti otu özellikle havada bulunan ve diğer canlılar için öldürücü özellik gösteren formaldehit’in ortam havasından temizlemesinde çok etkili olduğunu belirtilmiştir.
Diğer Sağlık Faydaları : Eğrelti otunun dünya üzerinde birçok farklı kültürde ve ülkede kullanıldığı çeşitli hastalıklar ve faydaları şunlardır:
- Hint kültüründe geçmişten bu yana kırkayak, arı gibi böcek ısırıklarında kanı temizleyici panzehir olarak kullanılagelmiştir,
- Yine Hint kültüründe çeşitli yaraların iyileştirilmesinde ve cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır,
- Yüksek lif içeriği ile diyet yapanlar için kilo vermede yardımcıdır.
Kaynak : Eğrelti Otunun Faydaları Nelerdir?
Eğrelti otu (Pteridophyta) doğada yaklaşık 12.000 farklı türü bulunan ve tüm iklim şartlarında ve tüm topraklarda yetişebilen otsu bir bitki grubudur. 12.000 farklı türün yaklaşık 10.000 türü yüksek neme ihtiyaç duyan türler olması nedeniyle humuslu, killi topraklarda ve ılıman, tropikal iklimlerde yetişmektedir. Boyları türe bağlı olarak 1,5 metreye kadar uzayabilir. Eğrelti otu dünya üzerinde en yaygın olarak bulunan bitki gruplarının başında gelir ve tarihsel geçmişi bugünden 360 milyon yıl öncesine dayanır. Eğrelti otu çiçek vermeyen bir bitki olmasına karşın kolayca çoğalabilmektedir. Ülkemizde tüm bölgelerde yetişmekle birlikte yoğun olarak yetiştiği bölge Karadeniz bölgesidir. 12.000 tür arasında en çok bilinen ve en yaygın olarak tüketilen türleri Devekuşu eğrelti otu, Tarçın eğrelti otu, Alp Leydisi eğrelti otu, Pako eğrelti otu, Kraliyet eğrelti otu, Bataklık eğrelti otu, Sebze eğrelti otudur. Ve bu türler arasında ise en çok tüketilen tür Devekuşu Eğrelti otudur.
Eğrelti otu çeşitli kültürlerde ve birçok ülkede yüzyılladır geleneksel tıp alanında tedavi amaçlı ve evlerde bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılagelmiş bir bitkidir. Eğrelti otu temel olarak iki farklı kimyasal grubu maddeler üretmektedir. Bitki ilk olarak doğal ortamında doğal düşmanlarına karşı kendini korumak ve yaşamını devam ettirmek için zehirli kimyasal üretmektedir. İkinci olarak ise insan sağlığı için çok önemli olan polifenoller, flavonoidler, terpenoidler, steroidler, alkaloidler ve polisakkaritler üretmektedir. İnsan sağlığı için üretmiş olduğu faydalı maddeler bakımından eğrelti otu çok nadide bir bitkidir. Ancak eğrelti otu tüketimi dikkatli yapılması gereken bir bitkidir. Çünkü doğal ortamındaki düşmanları için üretmiş olduğu zehirli kimyasallar bizimde sağlığımızı olumsuz etkileyebilir.
Eğrelti Otu’nun Sağlığa Faydaları
Eğrelti otu yüzyıllar boyunca dünya üzerinde çeşitli kültürlerde ve ülkelerde faydaları nedeniyle çeşitli hastalıkların ve rahatsızlıkların tedavisinde kullanılagelmiştir. Eğrelti otunun insan sağlığına sağlamış olduğu faydalar ve tedaviler şunlardır:
Antimikrobiyal Özellik : Eğrelti otunun çeşitli mikroorganizmalar üzerinde etkileri hakkında yapılan birçok bilimsel araştırma sonucunda eğrelti otunun özellikle gıda zehirlenmesine neden olan patojen bakteriler üzerinde (Listeria, Escherichia coli, Salmonella, Vibrio, Staphyococcus, E. coli, Salmonella typhi, Pseudomonas aeruginos) etkili olduğu, bu bakterilerin çoğalmasını engellediği ve hatta ölümlerine neden olduğu görülmüştür. Eğrelti otu, antimikrobiyal özelliği sayesinde gıdalarla vücudumuza almış olduğumuz patojen mikroorganizmaların sindirim sistemimizde çoğalmasını engelleyerek gıda zehirlenmelerine engel olabilmektedir. Eğrelti otu yalnızca bakterilere karşı değil aynı zamanda zararlı bazı mantarlara ve parazitlere karşıda etkilidir. Bu özelliği ile eğrelti otu geçmişten bugüne barsak kurtlarının (tenya, parazit) düşürülmesinde de geleneksel tıp alanında sıklıkla kullanılagelmiştir.
Antioksidan Özellik : Vücudumuza gıdalarla, hava yoluyla, deri yoluyla ve bazen kan yoluyla sürekli olarak toksik maddeler girmektedir. Bu toksik maddeler birçok rahatsızlığa neden olabileceği gibi vücutta belirli organ ve dokularda birikerek farklı türde kanserlere neden olabilmektedir. Toksik maddelerin vücudumuza girişlerini minimize edebiliriz ancak tamamen durdurmamız mümkün değildir. Toksik madde girişinin az olduğu durumlarla karaciğerimiz başa çıkabilir ancak yüksek miktarda toksik girişlerinde karaciğerimiz yetersiz kalabilir. O zaman bizimde bu toksik maddelerle başa çıkacak gıdaları ve maddeleri vücudumuza almamız gerekir. Eğrelti otu toksik maddelerle başa çıkabilen değerli antioksidan maddeler içermektedir. Bu özelliği ile eğrelti otu tam olarak bir karaciğer dostu bir bitkidir. Eğrelti otunun içermiş olduğu en önemli antioksidan maddeler C vitamini ve çeşitli polifenollerdir. Polifenol bileşikler eğrelti otunun çoğunlukla sap ve köklerinde bulunmaktadır. C vitamini ise yapraklarında bulunmaktadır. Antioksidan özellik gösteren polifenol bileşikler C vitaminine göre çok daha güçlü antioksidanlardır. Antioksidan özellik gösteren bu polifenoller vücudumuzdaki toksik maddelerin temizlenmesine yardım ettiği gibi karaciğerin sağlığının korunmasında da oldukça faydalıdır.
Bağışıklık Sistemi : Eğrelti otu sap, kök ve yapraklarında bulunan yüksek miktarda C vitamini, polifenoller ve flavonidlerle bağışıklık sisteminin güçlenmesine doğrudan katkı sağlar. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi ile özellikle kış aylarında soğuk algınlığı, nezle, grip gibi hastalıklara karşı vücut direnç kazanır. Eğrelti otu solunum yolu hastalıklarından kaynaklanan öksürüğün azaltılmasında da oldukça faydalı ve etkilidir. Ağız boşluğunda ve boğazda bulunan mikroorganizmaların öldürülmesinde bu mikroorganizmaların oluşturduğu olumsuz etkilerin azaltılmasında da çok etkilidir.
Vitamin Kapasitesi : Eğrelti otu yüksek miktarda A vitamini içermektedir. Bu özelliği ile vücudunda A vitamini eksikliği yaşayan bireyler için ve göz sağlığımız için eğrelti otu harika bir bitkisel kaynaktır. Vücudumuzun günlük olarak ihtiyaç duyduğu A vitamini miktarı en çok 900 µg’dır. 100 gram çiğ eğrelti otunun A vitamini içeriği ise 181 µg’dır. A vitamini yağda çözünen bir vitamin olduğu için vücudumuzda depolanabilir. Çok yüksek miktarda depolanan A vitamini, vitamin zehirlenmesine neden olabilir. Bu nedenle eğrelti otunun tüketimine dikkat edilmesi gerekir. Eğrelti otu ayrıca vücudumuzda çeşitli kimyasal reaksiyonlardan sonra A vitaminine dönüşebilen β-karoten’den de yüksek miktarda içermektedir. 100 gram eğrelti otu, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu günlük;
C vitamini miktarının %30’unu,
B3 vitamini (Niasin) miktarının, %31’ini,
Fosfor minerali miktarının %14’ünü
Demir minerali miktarının %16’sını karşılayabilmektedir.
Kolesterol : Eğrelti otu (100 gram) vücudumuzun günlük olarak ihtiyaç duyduğu B3 vitamini (Niasin) miktarının %31’ini karşılayabilmektedir. Niasin son yıllarda kolesterol hastalığının tedavisinde kullanılan önemli bir vitamindir. Niasin vücudumuzda yüksek kolesterol içeren LDL’nin düşürülerek zararsız HDL’ye dönüşmesini sağlamaktadır. Bu özelliği ile kolesterolü düşüren eğrelti otu kolesterolden kaynaklanan kalp ve damar hastalıklarını önlemek için de oldukça faydalı bir bitkidir.
En yüksek kolesterol içeriğine sahip gıdaları öğrenmek için buraya tıklayın.
Havayı Temizleme Özelliği : Eğrelti otu birçok kültürde ve ülkede ev ve bahçelerde dekoratif amaçlı süs bitkisi olarak yetiştirilmiştir. Günümüzde de bu devam etmektedir. Eğrelti otu yüksek klorofil, antimikrobiyal ve antioksidan madde içeriği ile bulunulan ortamın havasını temizlemede modern elektronik cihazlardan daha etkilidir. NASA’nın yayınlamış olduğu “Kapalı Alanlarda Hava Kirliliğini Azaltan 50 Bitki” listesinde bir çok cins ve türü bulunan eğrelti otu özellikle havada bulunan ve diğer canlılar için öldürücü özellik gösteren formaldehit’in ortam havasından temizlemesinde çok etkili olduğunu belirtilmiştir.
Diğer Sağlık Faydaları : Eğrelti otunun dünya üzerinde birçok farklı kültürde ve ülkede kullanıldığı çeşitli hastalıklar ve faydaları şunlardır:
- Hint kültüründe geçmişten bu yana kırkayak, arı gibi böcek ısırıklarında kanı temizleyici panzehir olarak kullanılagelmiştir,
- Yine Hint kültüründe çeşitli yaraların iyileştirilmesinde ve cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır,
- Yüksek lif içeriği ile diyet yapanlar için kilo vermede yardımcıdır.
Kaynak : Eğrelti Otunun Faydaları Nelerdir?
