- Katılım
- 4 Haziran 2008
- Mesajlar
- 11,527
- Reaksiyon puanı
- 2,285
- Puanları
- 293
Eğer düz çömezseniz, Linux hakkında heç bir bilgiye sahip değilseniz Linux size uçsuz bucaksız bir okyanus gibi görünebilir. Lakin zamanla işin kıyısından köşesinden tutmaya başladıkça hiç de öyle olmadığını anlarsınız. Bu konu, Linux kurmaya korkan, tırsan ve "Abi vurma ühühü" diyen gençlerimize gelsin.
Linux kurarsam hekır olur muyum?
Kısa cevap: Hayır.
Uzun cevap: Hell no.
Hekır olmak için hangi dağıtımı kurmam gerek?
Kısa cevap: Gentoo.
Uzun cevap: Gentoo Linux.
Linux nedir?
Kısa cevap: Bir işletim sistemi geleneğidir. İşletim sistemi demek aslında yanlıştır.
Uzun cevap: Linux, aslında bir işletim sisteminden bahsetmek için kullanılsa da aslında bir işletim sistemi çekirdeğine tekabül eder. GNU vakfının hazırladığı yazılımlarla beraber donatılıp gerçekten de çalışan bir işletim sistemine denk hale getirildiği için GNU/Linux olarak anılması daha doğrudur lakin hem "/" harakterinin Türkçe Q klavyede oldukça zor bir yerde olması hem de Linux dediğimiz zaman aslında aynı işletim sistemi geleneğine atıfta bulunduğu için ben Linux demeyi tercih ederim.
İşletim Sistemi Çekirdeği nedir?
Kısa cevap: Yazılımlar ve donanım arasındaki bağlantıyı sağlayan, işletim sisteminin genel yapısını yürüten birimdir.
Uzun cevap: Gidin Wikipedia'ya alla alla iki saat onla mı uğraşacağım.
Linux kurarsam ne gibi avantajlar elde ederim?
Linux tabanlı bir dağıtımı kurduğunuz zaman işletim sisteminin tamamına hükmedebilir, gönlünüzce ne istiyorsa yapabilir ve uygulayabilirsiniz. Ne yapmak istediğiniz sizin elinizdedir. Bunun yanısıra, çoğu Linux dağıtımı da Linux hakkındaki profesyonellerin yorumlarıyla optimize edilmiş ve en iyisi olması için tasarlanmıştır. Yani sisteme istenildiği müdahale edilebilinmesi size hızlı ve stabil bir işletim sistemi sunabilir.
Linux'un Windows karşısındaki avantajı nedir?
Windows çoğunlukla geriye dönük uyumluluk uğruna pek çok özelliğinden fedakarlık eder. Mesela ki 10 yıl önceki programı dilediğiniz gibi çalıştırabilirsiniz, fakat Windows'u biraz daha hantallaştırır. Genel olarak Windows bunun gibi pek özelliği karşılamak ve ters mühendisliği engellemek için çok karmaşık, anlaşılamaz bir mimariye sahiptir. Bunun karşısında Linux gerçekten de sade yapısıyla günlük kullanım için çok daha verimlidir. Üstelik Windows'un kapalı kaynak bir işletim sistemi olması bir takım gizlilik zaafiyetlerine neden olabilir.
Eğer ilginizi çekerse iyi kötü bazı nedenler şurada yazılı: Why Linux is better
Linux'un Mac OS karşısındaki avantajı nedir?
İşin aslına bakarsak, Linux ile Mac OS aslında epey benzer işletim sistemi anlayışına sahiptir. Bundan dolayı Linux'un sahip olduğu pek çok avantaja Mac OS'da sahiptir. Lakin Mac OS'un bazı istekleri karşılamak için karmaşıklaşmaya başlaması, Apple marka bilgisayarlarda dahi Linux'u daha stabil ve hızlı kılmaktadır. Bunun dışında tıpkı Windows gibi Mac OS'da kapalı kaynak bir işletim sistemidir.
Windows'a tonla para döküyoruz, Mac'e de öyle. Ucuz etin yahnisi dandik olur demezler miydi?
Microsoft ve Apple, bünyesinde çok fazla yazılımcı çalıştırır ve işletim sistemlerine dair bütün araçları tek elden halletmeye çalışırlar. Bu yazılımcıların yeteneğine güvenimiz tam olsa da kapasiteleri bir yere kadardır ve sonuçta insandırlar. Linux ise dünyanın her bir tarafından gönüllü veya oluşuma mensup (Şirket vs) yazılımcılar tarafından geliştirilir. Üstelik işletim sisteminin bütün araçları tek elden geliştirilmez.
Çekirdek -> Temel yazılımlar -> Görüntü sunucusu -> Arayüz -> Temel yazılımların grafik arabirimi
Örneğin kullanıcının etkileşime girdiği arayüz çeşitli çevrelerce geliştirilir ve Linux kullanıcılarının beğenisine sunulur. Bununla beraber yukarıda saydığım hiyerarşide oldukça fazla seçenek sunulur ve bunlardan hangisini kullanacağınız sizin seçiminizdir. Bu tabii parça parça olmuş bir işletim sistemi hissiyatı verebilir, lakin yine de işletim sistemini istediğiniz gibi seçebilmek gerçekten ne kullandığınızı bilmeniz açısından iyidir.
Tamam ikna oldum, ama ne yapacağım?
İlk önce bir dağıtım tercih etmelisiniz. Dağıtımlar, çeşitli yorumlara göre şekil almış Linux çekirdeğini kullanan işletim sistemleridir. Birbiri arasında anyalık konyalık fark yoktur, özellikle son kullanıcı masaüstlerinin her dağıtıma yüklenebileceğini keşfettiği zaman birbiri arasındaki farkları anlayamayabilir bile. Dağıtımların kronolojik gelişimlerine göre ben dörde ayırıyorum.
1. Nesil Dağıtımlar: Genellikle eskiden fazlasıyla popüler iken şimdi çok kullanılmayan, zamanında sadece çalışan bir işletim sistemi sunmak için ortaya çıkan dağıtımlardır. Genel özellikleri Özgür Yazılım felsefesine uyumluluklarıdır. Örn: Gentoo, Slackware ve Debian.
2. Nesil Dağıtımlar: Birinci nesil dağıtımlara karşı son kullanıcıya uygun, göreceli olarak fazla uğraştırmayan. Örn: Ubuntu, PCLinuxOS, ve OpenSuSE.
3. Nesil Dağıtımlar: Birinci nesil ve ikinci nesil dağıtımlara kıyasla teknik olarak karakteristik özellikler taşıyan, belli bir yazılım felsefesini içeren ve orta-ileri seviyeli kullanıcılara yönelik dağıtımlardır. Örn: Arch, Fedora.
4. Nesil Dağıtımlar: 3. Nesil dağıtımların tabanını kullanarak son kullanıcıya uygun bir kullanım sunan dağıtımlardır. Örn: Manjaro, Korora.
Bu saydıklarım dışında aslında bakarsanız fazlasıyla Linux dağıtımı olduğunu görürsünüz. Peki ya hangisi ile başlayacaksınız?
Kısa Cevap: Manjaro Linux.
Uzun cevap: Manjaro laptobumda on saniyede açılıp iki saniyede kapanacak kadar hızlı, hiç sorun çıkarmayacak kadar stabil ve ihtiyaç duyacağınız uygulamaları (Steam dahil) beraberinde getirerek son kullanıcıyı hiç üzmez. Şu an kullandığım ve favorim olarak gördüğüm dağıtımlardan birisidir. Bunun dışında alternatifi Linux Mint olabilir, lakin Manjaro kadar iyi olamayacağını unutmayınız.
Peki ya kendim, bir dağıtımı kurmak yerine çekirdeği kullanarak kendi Linux'umu yapabilir miyim?
Tabii ki de yapabilirsiniz. Eğer geceleri rüyanızda ebenizle de tanışmak istiyorsanız oldukça iyi bir seçimdir. Lakin oldukça zor olacağını, paketlerin güncellemesinin sizi uğraştıracağını aklınızdan çıkarmayın.
Bir haftasını bilgisayar başında ziyan etmek isteyenlere gelsin: Welcome to Linux From Scratch!
Manjaro'yu nasıl kurarım?
İndirme linki: Get Manjaro | Manjaro Linux
Linkte üç çeşit arayüze ait link var. Bunların özellikleri aşağı yukarı şöyle:
Xfce: Oldukça hafif, sistem kaynaklarını minimalce kullanan ve sağlam bir arayüzdür. Görsellik ve işlevsellik olarak pek kaale alınacak gibi değildir.
KDE: Genellikle güçlü sistemler için tasarlanmış, görsellik ve işlevsellik bakımından şahane olmasına karşın ne yazık ki birazcık hantal ve stabil olmayan bir masaüstüdür. Yeni kullanıcılar için önceden fazlasıyla önerilirdi lakin son büyük güncellemesi ile birazcık rayından çıktı denebilir.
Gnome: Kurmayın. G*tü başı ayrı oynuyor.
Bunun dışında Architech var lakin yeni kullanıcılara uygunluğu konusunda şüpheliyim.
USB'ye Iso'yu yazdırmak için: Rufus - Create bootable USB drives the easy way
Linux kurarsam hekır olur muyum?
Kısa cevap: Hayır.
Uzun cevap: Hell no.
Hekır olmak için hangi dağıtımı kurmam gerek?
Kısa cevap: Gentoo.
Uzun cevap: Gentoo Linux.
Linux nedir?
Kısa cevap: Bir işletim sistemi geleneğidir. İşletim sistemi demek aslında yanlıştır.
Uzun cevap: Linux, aslında bir işletim sisteminden bahsetmek için kullanılsa da aslında bir işletim sistemi çekirdeğine tekabül eder. GNU vakfının hazırladığı yazılımlarla beraber donatılıp gerçekten de çalışan bir işletim sistemine denk hale getirildiği için GNU/Linux olarak anılması daha doğrudur lakin hem "/" harakterinin Türkçe Q klavyede oldukça zor bir yerde olması hem de Linux dediğimiz zaman aslında aynı işletim sistemi geleneğine atıfta bulunduğu için ben Linux demeyi tercih ederim.
İşletim Sistemi Çekirdeği nedir?
Kısa cevap: Yazılımlar ve donanım arasındaki bağlantıyı sağlayan, işletim sisteminin genel yapısını yürüten birimdir.
Uzun cevap: Gidin Wikipedia'ya alla alla iki saat onla mı uğraşacağım.
Linux kurarsam ne gibi avantajlar elde ederim?
Linux tabanlı bir dağıtımı kurduğunuz zaman işletim sisteminin tamamına hükmedebilir, gönlünüzce ne istiyorsa yapabilir ve uygulayabilirsiniz. Ne yapmak istediğiniz sizin elinizdedir. Bunun yanısıra, çoğu Linux dağıtımı da Linux hakkındaki profesyonellerin yorumlarıyla optimize edilmiş ve en iyisi olması için tasarlanmıştır. Yani sisteme istenildiği müdahale edilebilinmesi size hızlı ve stabil bir işletim sistemi sunabilir.
Linux'un Windows karşısındaki avantajı nedir?
Windows çoğunlukla geriye dönük uyumluluk uğruna pek çok özelliğinden fedakarlık eder. Mesela ki 10 yıl önceki programı dilediğiniz gibi çalıştırabilirsiniz, fakat Windows'u biraz daha hantallaştırır. Genel olarak Windows bunun gibi pek özelliği karşılamak ve ters mühendisliği engellemek için çok karmaşık, anlaşılamaz bir mimariye sahiptir. Bunun karşısında Linux gerçekten de sade yapısıyla günlük kullanım için çok daha verimlidir. Üstelik Windows'un kapalı kaynak bir işletim sistemi olması bir takım gizlilik zaafiyetlerine neden olabilir.
Eğer ilginizi çekerse iyi kötü bazı nedenler şurada yazılı: Why Linux is better
Linux'un Mac OS karşısındaki avantajı nedir?
İşin aslına bakarsak, Linux ile Mac OS aslında epey benzer işletim sistemi anlayışına sahiptir. Bundan dolayı Linux'un sahip olduğu pek çok avantaja Mac OS'da sahiptir. Lakin Mac OS'un bazı istekleri karşılamak için karmaşıklaşmaya başlaması, Apple marka bilgisayarlarda dahi Linux'u daha stabil ve hızlı kılmaktadır. Bunun dışında tıpkı Windows gibi Mac OS'da kapalı kaynak bir işletim sistemidir.
Windows'a tonla para döküyoruz, Mac'e de öyle. Ucuz etin yahnisi dandik olur demezler miydi?
Microsoft ve Apple, bünyesinde çok fazla yazılımcı çalıştırır ve işletim sistemlerine dair bütün araçları tek elden halletmeye çalışırlar. Bu yazılımcıların yeteneğine güvenimiz tam olsa da kapasiteleri bir yere kadardır ve sonuçta insandırlar. Linux ise dünyanın her bir tarafından gönüllü veya oluşuma mensup (Şirket vs) yazılımcılar tarafından geliştirilir. Üstelik işletim sisteminin bütün araçları tek elden geliştirilmez.
Çekirdek -> Temel yazılımlar -> Görüntü sunucusu -> Arayüz -> Temel yazılımların grafik arabirimi
Örneğin kullanıcının etkileşime girdiği arayüz çeşitli çevrelerce geliştirilir ve Linux kullanıcılarının beğenisine sunulur. Bununla beraber yukarıda saydığım hiyerarşide oldukça fazla seçenek sunulur ve bunlardan hangisini kullanacağınız sizin seçiminizdir. Bu tabii parça parça olmuş bir işletim sistemi hissiyatı verebilir, lakin yine de işletim sistemini istediğiniz gibi seçebilmek gerçekten ne kullandığınızı bilmeniz açısından iyidir.
Tamam ikna oldum, ama ne yapacağım?
İlk önce bir dağıtım tercih etmelisiniz. Dağıtımlar, çeşitli yorumlara göre şekil almış Linux çekirdeğini kullanan işletim sistemleridir. Birbiri arasında anyalık konyalık fark yoktur, özellikle son kullanıcı masaüstlerinin her dağıtıma yüklenebileceğini keşfettiği zaman birbiri arasındaki farkları anlayamayabilir bile. Dağıtımların kronolojik gelişimlerine göre ben dörde ayırıyorum.
1. Nesil Dağıtımlar: Genellikle eskiden fazlasıyla popüler iken şimdi çok kullanılmayan, zamanında sadece çalışan bir işletim sistemi sunmak için ortaya çıkan dağıtımlardır. Genel özellikleri Özgür Yazılım felsefesine uyumluluklarıdır. Örn: Gentoo, Slackware ve Debian.
2. Nesil Dağıtımlar: Birinci nesil dağıtımlara karşı son kullanıcıya uygun, göreceli olarak fazla uğraştırmayan. Örn: Ubuntu, PCLinuxOS, ve OpenSuSE.
3. Nesil Dağıtımlar: Birinci nesil ve ikinci nesil dağıtımlara kıyasla teknik olarak karakteristik özellikler taşıyan, belli bir yazılım felsefesini içeren ve orta-ileri seviyeli kullanıcılara yönelik dağıtımlardır. Örn: Arch, Fedora.
4. Nesil Dağıtımlar: 3. Nesil dağıtımların tabanını kullanarak son kullanıcıya uygun bir kullanım sunan dağıtımlardır. Örn: Manjaro, Korora.
Bu saydıklarım dışında aslında bakarsanız fazlasıyla Linux dağıtımı olduğunu görürsünüz. Peki ya hangisi ile başlayacaksınız?
Kısa Cevap: Manjaro Linux.
Uzun cevap: Manjaro laptobumda on saniyede açılıp iki saniyede kapanacak kadar hızlı, hiç sorun çıkarmayacak kadar stabil ve ihtiyaç duyacağınız uygulamaları (Steam dahil) beraberinde getirerek son kullanıcıyı hiç üzmez. Şu an kullandığım ve favorim olarak gördüğüm dağıtımlardan birisidir. Bunun dışında alternatifi Linux Mint olabilir, lakin Manjaro kadar iyi olamayacağını unutmayınız.
Peki ya kendim, bir dağıtımı kurmak yerine çekirdeği kullanarak kendi Linux'umu yapabilir miyim?
Tabii ki de yapabilirsiniz. Eğer geceleri rüyanızda ebenizle de tanışmak istiyorsanız oldukça iyi bir seçimdir. Lakin oldukça zor olacağını, paketlerin güncellemesinin sizi uğraştıracağını aklınızdan çıkarmayın.
Bir haftasını bilgisayar başında ziyan etmek isteyenlere gelsin: Welcome to Linux From Scratch!
Manjaro'yu nasıl kurarım?
İndirme linki: Get Manjaro | Manjaro Linux
Linkte üç çeşit arayüze ait link var. Bunların özellikleri aşağı yukarı şöyle:
Xfce: Oldukça hafif, sistem kaynaklarını minimalce kullanan ve sağlam bir arayüzdür. Görsellik ve işlevsellik olarak pek kaale alınacak gibi değildir.
KDE: Genellikle güçlü sistemler için tasarlanmış, görsellik ve işlevsellik bakımından şahane olmasına karşın ne yazık ki birazcık hantal ve stabil olmayan bir masaüstüdür. Yeni kullanıcılar için önceden fazlasıyla önerilirdi lakin son büyük güncellemesi ile birazcık rayından çıktı denebilir.
Gnome: Kurmayın. G*tü başı ayrı oynuyor.
Bunun dışında Architech var lakin yeni kullanıcılara uygunluğu konusunda şüpheliyim.
USB'ye Iso'yu yazdırmak için: Rufus - Create bootable USB drives the easy way
Şu an en popülerlerin arasında 
