Linux'a Geçiş: 1 Aylık Linux Deneyimim Sorunlar ve Tarafsız İnceleme

[Castaft]

Öncelikle şu zamana kadar Windows XP'den Windows 10'a kadar tüm sürümleri uzun süre kullanmış biri olarak Linux'a geçmek istedim ve en sonunda bilgisayarıma Windows'un yanına kolaylıkla kurdum.

Kullandığım dağıtım: Linux Mint Cinnamon

Geçiş Nedeni:
Windows'dan sıkıldım ve Linux'u öğrenmek istedim. Ayrıca laptopumda 5400RPM HDD olduğu için Windows 10 yavaş çalışıyordu.

Neden Mint:
Linux Mint seçmemin sebebi tasarımına alışık olmam ve ekran çözünürlüğümün Ubuntu için pek yeterli olmaması. Ayrıca Ubuntu tabanlı olması, desteğinin çok olması ve kullanımının kolay olması da nedenler arasında.

Hangi Arayüzü veya Dağıtımı Seçmeliyim?
Bu soruya pek yanıt veremem hepsine bakıp hoşunuza gideni seçmelisiniz ama yeni başlayan biriyseniz Linux Mint, PopOS, Ubuntu gibi dağıtımları öneririm. Eğer sisteminiz düşükse Linux Mint'in XFCE masaüstü ortamını kullanmanızı öneririm. Boşta sadece 600 MB RAM tüketiyor. Arch Linux gibi alternatifler de var fakat başlangıç için pek uygun olduğunu düşünmüyorum yine de kullanmak isteyen kurabilir tabii ki.


Sistem:
HP 15-BS102NT Laptop
i5 8250U
8 GB RAM
1 TB 5400 RPM HDD
UHD 620
Radeon 520
1366x768p Ekran


Kurulum:
Kurulum için bu videoyu izledim ve aynı şeyleri adım adım yaptım. Bende bir sıkıntı çıkmadı ancak Windows'un yanına kur seçeneği genel olarak sıkıntı çıkarabiliyormuş. Ayrıca kurulumdan sonra otomatik Windows 10 açıldı BIOS menüsünden Mint'i yukarı almanız gerekiyor (Ubuntu olarak gözükebilir)
BIOS
Secure Boot: Kapalı
Sanallaştırma: Açık (gerekli değil fakat ben kullanıyorum)

Kurulum Sonrası:
Kurulumdan sonra daha güncellemeleri bile yüklemeden sıkıntısız bir işletim sistemi oldu. Güncellemeleri yaptıktan sonra GRUB menüsü yok oldu, bu sorun basit bir programla düzeltilebilir bir sorun fakat GRUB menüsü bana pek uygun olmadığı için düzeltme gereği duymadım.

Sürücüler:
Sürücülerde en ufak bir sorun bile yaşamadım desem yeridir. Kurulum sırasında internete bağlıydı ve şu an cihaz Windows 10'dan bile daha stabil çalışıyor. Uyku modu ve tüm fn fonksiyonları sorunsuz çalışıyor. UHD 620 ekran kartımda da bir sorun yok fakat harici olarak gelen ve Windows'da bile doğru düzgün sürücüsü bulamayan ekran kartımın sürücüsünü yanlış tanıdı bu nedenle çalışmıyor ben de çalıştırmak istemediğim için uğraşmadım.

-Windows 10'da bazen touchpad kilitlenirken bu sorunu Mint üzerinde hiç yaşamadım.
-Windows 10'da bulunan UHD 620 sürücüsü SSD uyumlu olduğu için Discord'da bile drop yiyordum ama Mint sıkıntısız çalışıyor.
-Sistem Mint üzerinde daha az ısınıyor.
-Uyku modu daha stabil ve hızlı


Alışma Dönemi:
Alışması çok kolay değil açıkçası çünkü herhangi bir program indirirken bile farklı yollar kullanıyorsunuz. Örneğin ben Android Studio indirirken farklı, OpenShot Video Editor indirirken farklı, Chromium indirirken farklı yollar kullandım. Kendi yazılım yöneticisi var fakat pek kullanışlı değil çünkü herhangi bir yazılım indirdiğimde CPU kullanımı kendi kendine fırlıyor ve 2 dakika sonra düzeliyor. Ayrıca Windows'da aşırı hakim olduğum appdata gibi klasörler Linux Mint'de farklı olduğu için tam hakim olamadım diyebilirim. Şu anda Valorant ve CS:GO harici Windows'u hiç kullanmıyorum.

Genel Destek:
Linux Mint üzerinde yaşadığım sıkıntıları bazen Türkçe bazen İngilizce şekilde arattığım zaman her zaman yaşadığım sorunun bir çözümünü bulmayı başardım. Sorun yaşayınca hemen bozuk demek yerine sorunu çözmeye odaklanmak gerekiyor ve sorunu doğru şekilde aratınca çözüm yolu rahatlıkla bulunuyor.

Uygulama Desteği:
Bu kısım Linux Mint üzerinde yaşadığım ve çözemediğim tek sorun diyebilirim. Birçok uygulamanın Linux versiyonu olsa da çok büyük uygulamaların Linux desteği halen bulunmuyor. Ben Visual Studio 2019'u C# için kullanıyordum fakat Linux için maalesef yok. Onun yerine basit konsol işleri için MonoDevelop kullanıyorum ve oldukça hızlı. Büyük uygulamalar kullanıyorsanız sıkıntı yaşama ihtimaliniz var.

Hız ve Performans:
Genel olarak Linux'a geçmemin sebebi olan bir konu. 5400RPM HDD kullanan birisi olarak aşırı memnun kaldım çünkü Windows'un gereksiz telemetrisi ve hizmetlerinin disk kullanması ile uğraşmıyorum. Sistemin açılması Windows'a göre uzun sürüyor çünkü Windows'da hızlı başlat adı verilen bir teknoloji bulunuyor ve bunu kapatırsanız ne kadar yavaş açıldığını göreceksiniz. 1 dakikada açılan işletim sistemi açıldığı an kullanıma hazır oluyor ve uygulamalar Windows'a göre çok çok daha hızlı açılıyor. Örneğin ilk açılışta Discord 15 (Windows 50), Spotify 6 (Windows 20), ve Chromium 10 (Windows 20) saniyede açılıyor sonrasında ise 3-4 saniye anca sürüyor. Uyku modundan çıkmak için 1 saniye bile beklememe gerek kalmıyor.
Ayrıca Isınma konusunda beni çok fazla şaşırttı çünkü normalde Windows ile internette gezerken bile fan sesi duyarken Mint kullanırken en ufak fan sesi duymadan 55 derece ile Minecraft oynayabiliyorum. Aynı oyunu Windows üzerinde oynarken 70'in altına düşmüyor.
Linux Mint Cinnamon boşta kullanım değerleri:

Oyun Desteği:
Açıkça söylemek gerekiyor eğer fazla oyun oynayan biriyseniz size göre değil. CS:GO oynamaya çalıştım ve oynadım fakat Windows'a göre 10FPS düşük aldım. Düşük arkadaşlarla girilecek oyunlar ise oynanabilir. Proton ile Brawlhalla, **** Of Salem, Risk ve Stick Fight gibi oyunları sıkıntısız çalıştırdım.
Proton aktif etmek

Kişiselleştirme:
Bu konuda oldukça iyi. Bunu burada anlatmak zor çünkü çok fazla şey yapabiliyorsunuz. Ben işletim sistemini fazla değiştirmeden terminal üzerinde temalar yükledim ve şu an bu temaları kullanıyorum:

Yaşadığım Sorunlar ve Çözümleri:

Capslock Gecikme Problemi
Capslock gecikme problemi yaşadım ve onu bir forumdan indirdiğim komut dosyası ile çözmeyi başardım. Aynı komut dosyasını güvenilirliğinden emin olmadığım için paylaşmıyorum fakat "Capslock Delay Problem Ubuntu" gibi aratırsanız çözebilirsiniz.

Deb Paket Yöneticisi Stabil Çalışmıyor
.deb paket yükleyicisi bazen donduğu için .deb paketleri terminalden kuruyorum.
"sudo dpkg -i paket_adi.deb" (Bunu yazınca hata verir genelde bunu yazdıktan sonra alttaki komudu yazın)
"sudo apt-get install -f" paket bağımlılıklarını yükler
Tırnakları silip yazmanız gerekiyor.

Linux Mint Menüsü Tema Geçişlerinde Sıkıntı Yaşatıyor
Linux Mint'in kendi menüsünü sevmediğim için uygulamacıklar kısmından Cinnamenü kurup kendime göre ayarladım ve bence daha güzel oldu.

Chromium Tabanlı Tarayıcılarda Simgeler Taşıyor
Buna henüz çözüm bulamadım fakat çok sıkıntı çıkarmıyor çözüm bulursam düzenlerim.

Alternatif Uygulamalar:
Windows'da olan ve Linux'da çalışmayan veya stabil olmayan uygulamalara alternatifler:
Lightshot - FlameShot
Video Düzenleme - OpenShot
Visual Studio C# - MonoDevelop
Microsoft Office - WPS Office

Sonuç:

Sonuç olarak Linux dağıtımı kullanmak isteyenler için böyle rehber tarzı bir yazı hazırlamak istedim. Altta sorularınız olursa bildiğim kadarıyla cevaplayabilirim. Özellikle SSD kullanmayanlar, fazla oyun oynamayıp Windows'dan sıkılanlar ve sistemi düşük olanlar Linux dağıtımlarına kesinlikle göz atmalılar. Genel olarak Linux Mint kullanmaya devam edeceğim eğer 1080p ekranınız varsa ve sisteminiz yeterliyse farklı tasarım olarak Ubuntu'ya göz atabilirsiniz ama aynı tasarımı Mint üzerinde de uğraşarak yapabilirsiniz.

 

[The Judge]

Güzel bir yazı eline sağlık.

 

[Redlonmas]

Güzel olmuş. 1 ay'da bu kadar bilgi edinebilen birisine daha önce rastlamadım.
Ayrıca GNU/Linux dünyası sadece Linux Mint ve Ubuntu'dan oluşmuyor. Kullanabileceğiniz 1000 lerce dağıtım var. Örneğin Arch Linux veya Clear Linux.
Ekran kartınız Nvidia ise Nvidia'nın kendi sitesinden driver'ı indirip kurabilirsiniz.

 

[Fakehero]

İnceleme içeriği güzel olmuş. Tüm üyelerimizden daha fazla böyle içerikler bekliyoruz.

 

[ydahS milS]

Denemek isteyenlere güzel bir yazı olmuş. Elinize sağlık.

 

[Castaft]

Güzel olmuş. 1 ay'da bu kadar bilgi edinebilen birisine daha önce rastlamadım.
Ayrıca GNU/Linux dünyası sadece Linux Mint ve Ubuntu'dan oluşmuyor. Kullanabileceğiniz 1000 lerce dağıtım var. Örneğin Arch Linux veya Clear Linux.
Ekran kartınız Nvidia ise Nvidia'nın kendi sitesinden driver'ı indirip kurabilirsiniz.
Ayrıca çok meraklısına bizim Linux yardım sunucumuz, Join the Ramondia2 GNU/Linux Discord Server!

Teşekkürler fakat ekran kartım AMD. AMD ekran kartı sürücüleri sitesinde bulunmuyor en azından benim kullandığım Radeon 520'nin sadece Windows 10 için sözde bir sürücüsü var. Ayrıca yüklemek de istemiyorum elimde olsa söküp atacağım bir kart. Ayrıca dağıtım olarak ileride farklı dağıtımlar da deneyeceğim Arch Linux gibi dağıtımların pek stabil olmadığını duydum bu yüzden en bilineninden başladım.

 

[Castaft]

Simge probleminin nedeni fontların 0.9 boyutunda olmasıymış. Yazı tipi seçimi kısmından metin katsayısını tam 1.0 yapınca sorun tamamen çözüldü.

 

[basit]

Kardes, Windows gibi kullanacaksan neden Linux kullandin ki?

Windows kullansan daha mantikli. O yuzden Linux kullanmak isteyenler icin cok kotu bir ornek.


Ayrica Windows 10'un baslat menusu en iyi sekilde ozellesiyor.

 

[Castaft]

Kardes, Windows gibi kullanacaksan neden Linux kullandin ki?

Windows kullansan daha mantikli. O yuzden Linux kullanmak isteyenler icin cok kotu bir ornek.


Ayrica Windows 10'un baslat menusu en iyi sekilde ozellesiyor.

Windows gibi kullanmak dediğiniz nedir? Nasıl kullanmam gerektiğini anlatır mısınız?

 

[basit]

Windows gibi kullanmak dediğiniz nedir? Nasıl kullanmam gerektiğini anlatır mısınız?

Linux, kafana gore ozellesebilen bir guzellik. Windows gibi kullanmak ta kafana gore kullanmaktir ama Windows kullanmak en mantiklisi olur boyle.

Senin yaptigin attan inip esege binmek yani.

 

[_Zaur_]

Güzel inceleme. Birde deneme şansın varsa kubuntu dene

 

[Rootsyl]

Hocam hiçkimsenin TAM olarak linuxe geçebilceğini sanmıyorum. daha geçen hafta laptoba yükledim windowsu silip bi baktım ne nvidia sürücüleri, ne webex doğru düzgün çalışmıyor...
Linux iş için çok iyi ancak daha çok supporta ihtiyacı var. Onun yerine dual boot yapın, mutlu olun.

 

[Castaft]

Linux, kafana gore ozellesebilen bir guzellik. Windows gibi kullanmak ta kafana gore kullanmaktir ama Windows kullanmak en mantiklisi olur boyle.

Senin yaptigin attan inip esege binmek yani.

Katılmıyorum çünkü herkesin kullanma nedeni aşırı kişiselleştirmek değil ben RAM kullanımı az olması, daha stabil olması ve hızlı olması nedeniyle kullanıyorum Windows'da 1 dakika süren programları 15 saniyede açıyorum neden attan inip eşeğe binmiş olayım ki? Ayrıca kullandığım masaüstü ortamının pek kişiselleştirmeye açık olduğu söylenemez fakat yine de farklı temalar ve icon packler deniyorum.

 

[basit]

Hocam hiçkimsenin TAM olarak linuxe geçebilceğini sanmıyorum. daha geçen hafta laptoba yükledim windowsu silip bi baktım ne nvidia sürücüleri, ne webex doğru düzgün çalışmıyor...
Linux iş için çok iyi ancak daha çok supporta ihtiyacı var. Onun yerine dual boot yapın, mutlu olun.

Linux oyun da dahil olmak uzere, sorunsuz bir isletim sistemidir.
Wine ve Proton oyunlarini calistirmiyoe diye Linux oyun acmiyor demek Linux'un sorunu degildir.

Cunku kendisine ait olmayan platformlarin oyunlarini acmak zorunda degil ki, insanlar icin aciyor.

Mesaj otomatik birleştirildi: 9 Nisan 2021

Katılmıyorum çünkü herkesin kullanma nedeni aşırı kişiselleştirmek değil ben RAM kullanımı az olması, daha stabil olması ve hızlı olması nedeniyle kullanıyorum Windows'da 1 dakika süren programları 15 saniyede açıyorum neden attan inip eşeğe binmiş olayım ki? Ayrıca kullandığım masaüstü ortamının pek kişiselleştirmeye açık olduğu söylenemez fakat yine de farklı temalar ve icon packler deniyorum.

Kardes, oyle bir dunya yok. Windows'ta hizli acar.

 

[Castaft]

Kardes, oyle bir dunya yok. Windows'ta hizli acar.

Kendi bilgisayarımı benden daha mı iyi biliyorsunuz? Çok istiyorsanız sizin için bir hız testi videosu yapabilirim.

 

[basit]

Kendi bilgisayarımı benden daha mı iyi biliyorsunuz? Çok istiyorsanız sizin için bir hız testi videosu yapabilirim.

1 dk. acilmasi mantiksiz geldi diyeyim. Ben de dusuk, yuksek gucte bilgisayarlar kullandim. Yakin performanslari.

 

[Castaft]

1 dk. acilmasi mantiksiz geldi diyeyim. Ben de dusuk, yuksek gucte bilgisayarlar kullandim. Yakin performanslari.

Mantıksız falan değil Windows 10 tamamen SSD üzerine kurulu bir işletim sistemi olduğundan dolayı çok yavaş çalışıyor daha programa tıklamadan disk kullanımı %100 oluyor. Birçok güvenlik özelliğini kapatmak bile işe yaramadı. Eğer büyük boyutlu bir SSD olsa elimde yine Linux kurarım çünkü daha stabil ve kullanıcıyı zorlamıyor.

 

[basit]

Mantıksız falan değil Windows 10 tamamen SSD üzerine kurulu bir işletim sistemi olduğundan dolayı çok yavaş çalışıyor daha programa tıklamadan disk kullanımı %100 oluyor. Birçok güvenlik özelliğini kapatmak bile işe yaramadı. Eğer büyük boyutlu bir SSD olsa elimde yine Linux kurarım çünkü daha stabil ve kullanıcıyı zorlamıyor.

Kardes ben 5 yillik HDD ile Windows 10 ve Linux kullandim. Sorun yasamadim.

 

[Castaft]

Kardes ben 5 yillik HDD ile Windows 10 ve Linux kullandim. Sorun yasamadim.

Bu sizinle ilgili bir durum ben yaşıyorum ve bu nedenle tercih ettim.

 

[Creative]

Güzel bir anlatım olmuş @Castaft teşekkürler.

 

[basit]

Bu sizinle ilgili bir durum ben yaşıyorum ve bu nedenle tercih ettim.

Bana abarttin gibime geldi kardes. Ve Linux boyle kullanilmaktansa, Windows kullanirim. At varken, esegi tercih etmek gibi.

Performans icin de boyle masaustu ortamlari kullanilmaz.

 

[Castaft]

Bana abarttin gibime geldi kardes. Ve Linux boyle kullanilmaktansa, Windows kullanirim. At varken, esegi tercih etmek gibi.

Performans icin de boyle masaustu ortamlari kullanilmaz.

Sen neden taktın benim kullanmama? Performans için böyle dağıtımlar yerine Arch veya XFCE kullanılacağını ben de biliyorum fakat benim amacım ana işletim istemi olarak kullanmam bu yüzden ana laptopuma kurdum. Burada yazdığım şeyler tamamen benim deneyimlerim zaten. Bakın inanmıyorsanız video çekip atayım konu için de yararlı olur hem?

 

[basit]

Sen neden taktın benim kullanmama? Performans için böyle dağıtımlar yerine Arch veya XFCE kullanılacağını ben de biliyorum fakat benim amacım ana işletim istemi olarak kullanmam bu yüzden ana laptopuma kurdum. Burada yazdığım şeyler tamamen benim deneyimlerim zaten. Bakın inanmıyorsanız video çekip atayım konu için de yararlı olur hem?

Performans icin Arch kullanilmaz ki. Performans demek; stabil calisan uygulamalar da demek.

Yok takmadim. Sadece Windows'a yakin bir duzen kurmusun. Abarttigini dusundum kardes. Yoksa Linux kullanman guzel.

 

[Castaft]

Performans icin Arch kullanilmaz ki. Performans demek; stabil calisan uygulamalar da demek.

Yok takmadim. Sadece Windows'a yakin bir duzen kurmusun. Abarttigini dusundum kardes. Yoksa Linux kullanman guzel.

Hocam dediğim gibi düzenim Windows'a benzetmek değil nasıl rahat ediyorsam onu yapıyorum. MacOS olsa yine aynı şeyi yaparım tamamen bana bağlı bir durum başka birisi daha iyisini yapabilir.

Güzel inceleme. Birde deneme şansın varsa kubuntu dene

KDE çok fazla övülüyor ileride denemek istiyorum.

 

[Rootsyl]

Linux oyun da dahil olmak uzere, sorunsuz bir isletim sistemidir.
Wine ve Proton oyunlarini calistirmiyoe diye Linux oyun acmiyor demek Linux'un sorunu degildir.

Cunku kendisine ait olmayan platformlarin oyunlarini acmak zorunda degil ki, insanlar icin aciyor.

Mesaj otomatik birleştirildi: 9 Nisan 2021

Kardes, oyle bir dunya yok. Windows'ta hizli acar.

Bende diyorumki "başka işletim sistemlerinin uygulamaları" nı çalıştırmak için dual boot yap.

 

[Nick the Chopper]

Ellerinize sağlık oldukça güzel bir yazı olmuş.

 

[Harnapazade]

Yeni gördüm ben de harika hazırlanmış emeğin olduğu yerde takdir etmek düşer bize de yalnız Linux Mint ne kadar değişmiş hey gidi günler ilk kullandığım GNU/Linux'tır kendileri

 

[wittroc]

Elinize sağlık. Denemek isteyenler için güzel bir yazı olmuş.

 

[Çay Perisi]

Bi Fedora'ya Nvidia sürücüsü kurcam diye canım çıktı ben almayayım Linux.

Başlarım özgürlüğüne açık kaynak koduna her gün başka hata çıkıyor işime mi bakıcam hata mı çözücem belli değil. Linux kullananlara aylık ücret vermeli dağıtım geliştiricileri.

Bir süre daha Linux kullanmayacağım sanırım.
Windows candır ?

Eklemek isterim ki kuvvetle muhtemel 1-2 yıl içinde fikrim değişecek ve Windows'dan nefret edeceğim.

@Castaft klavyene sağlık, kanser olmak istersen Arch Linux'a da bakabilirsin.

 

[Castaft]

Bi Fedora'ya Nvidia sürücüsü kurcam diye canım çıktı ben almayayım Linux.

Başlarım özgürlüğüne açık kaynak koduna her gün başka hata çıkıyor işime mi bakıcam hata mı çözücem belli değil. Linux kullananlara aylık ücret vermeli dağıtım geliştiricileri.

Bir süre daha Linux kullanmayacağım sanırım.
Windows candır ?

Eklemek isterim ki kuvvetle muhtemel 1-2 yıl içinde fikrim değişecek ve Windows'dan nefret edeceğim.

@Castaft klavyene sağlık, kanser olmak istersen Arch Linux'a da bakabilirsin.

Her Linux dağıtımının farklı amaçları var Arch biraz daha bilgili ve ileri seviye kullanıcılar için. Ayrıca Mint kullanırken çok canımı sıkan hiçbir sorunla karşılaşmadım. Şu anda da Mint kullanıyorum.