- Katılım
- 5 Eylül 2009
- Mesajlar
- 1,657
- Reaksiyon puanı
- 75
- Puanları
- 0
Kompozisyonda ölçek kullanımı
Fotoğrafta yer alan öğeler düşündüğümüzden daha büyük ya da daha küçük olabilirler. Öğelerin boyutları hakkında yorum yapabilmek için referans olarak alabileceğimiz yardımcı nesnelere ihtiyacımız olmakta. İnsan gibi boyut karşılaştırması yapmakta etkili olan öğelerin karemize girmesi de ölçek konusunda yararlı olabilmekte. Bu yazımızda kompozisyonda ölçek kullanımını örneklerle anlatacacağız.
Kompozisyon yazılarına başlarken fotoğraf biriktirmeye de başlamış; Okan’ın aşağıdaki fotoğrafını görür görmez de ‘Kompozisyonda ölçek kullanımı’ yazısını düşünerek saklamıştım.
Peki ölçek nedir?
TDK’nın sözlüğündeki ölçek tanımlarının hiçbiri burada kullandığımız ölçek kelimesinin anlamını çok net olarak anlatamıyor. Yazıları temiz bir dille anlatmak ilk amaçlarımızdan olduğundan, hazır karşılık yerine, ölçek ile burada ne anlatmak istediğimizi kendi cümlelerimle anlatayım istedim.
Yukarıdaki kareye baktığımızda ilk gözünüze çarpan size doğru yürümekte olan bayan oluyor. Vay, Okan moda çekimlerine basşlamış diye düşünürken birden aşağıda, karenin sağına doğru ilerlemekte olan vatandaşı görüyorsunuz
Alice Harikalar Diyarında tadında bir minyatür insan mı yakalamış Okan? Hiç sanmıyoruz Okan dev bir reklam panosu çekmiş ve boyutu vurgulamak için de kadrajda insan bulunmasına özen göstermiş. Bu sayede biz de bu reklam panosunun yaklaşık 5-6 insan boyunda, yani 10m kadar yüksekliğe sahip olduğunu anlayabiliyoruz. Kompozisyonda ölçek, bilinen boyutları referans alarak farklı boyutlar hakkında yorumda bulunabilmemiz anlamına geliyor. Askerlik yapanlar mesafe tayini konusundan bunu hatırlayacaklardır
Aşağıdaki karede de Türkay, kemerin altından geçen insan figürleri ile yapının boyutu hakkında tahminde bulunmamızı sağlamış ki insanlar olmasa yapının heybeti bu kadar büyük olamazdı.
©Türkay Yılmaz
17/365 - Arrival, ©Okan Akan
Ölçek ile nokta atışı boyut tahmininde bulunmamız gerekmiyor. Zaten büyük olduğunu bildiğimiz nesnelerin yanında insan kullanarak, büyüklüğü vurgulayabiliriz de. Yukarıdaki fotoğrafa baktığında herkes bu dev yolcu gemisinin yanında bir insanın minicik kalacağını düşünür. Yanına insan koysak farkedemezsiniz bile Kareye bir insan figürünün dahil edilmesi ile gemi birden daha da büyükmüş gibi görünmeye başlıyor yani insan lekesi anlatımda güçlendirici role sahip.
Boyutları anlamakta ölçek gerçekten de yardımcı oluyormuş değil mi Peki bunu ters bir etkiye sahip olacak şekilde kullanamaz mıyız? Elbette kullanabiliriz. Aşağıdaki karede üstadlardan Felix Lupa’nın perspektifi yaratıcı ve etkileyici birçimde kullanması ile ölçek, esprili bir anlatım sunar hale geliyor. Benim için 2009′da izlediğim en iyi fotoğraflardan biri olan bu kareyi sonunda bir yazımda kullanabildiğim için mutluyum
Street photography, ©Felix Lupa
Son olarak Recep’in insan öğesinin olup olmamasınn fotoğrafta ne kadar fark yarattığını gösteren iki fotoğrafına yer vereceğim. İlk karede insan öğeleri ile sağlanan ölçek sayesinde merdivenin boyutu hakkında fikir sahibi olabiliyoruz.
©Recep Büyükgüzel
©Recep Büyükgüzel
İkinci karede yer alan yapı ise bence çok daha fazla etkileyicilik potansiyeline sahip ama insan içermediğinden boyutları konusunda pek fikir sahibi olamıyoruz. Bu fotoğrafın sahip olduğu potansiyelin harcandığını söyleyebiliriz. Neymiş? Mimari yapı çekiyorsak, özellikle de siyah beyaz çekiyorsak, genel yapıyı bozmayacak şekilde kadraja insan dahil etmek fotoğrafın etkisini arttırmakta
Yanınızda her zaman ek insan bulundurun 
Fotğraflara baktığımızda kullanılan referansın hep insan olduğunu göreceksiniz. Referans olarak başka bir leke kullanılamaz mı? Kullanılabilir tabii ama insan gözü, bu konuda en rahat, insanı referans olarak alabiliyor ve her yerde rahatça bulabileceğimiz bir öğe olduğundan doğal olarak da en çok o kullanılıyor Askerde mesafe tayini için elektrik direkleri kullanılırdı mesela. Bunun gibi başka bilinen öğeler de kullanılabilir
Gözümüze çarpan örnekler
Yazımız sona erdi. Bundan sonraki bölümde gözümüze çarpan birkaç güzel kullanımı paylaşacağım.
Little Walk in a Metal Cage, ©Afroditi Mavroeidi
İşin içine mimari yapılar ve ölçek girince Rui Palha’sız bir yazı olamaz
Just another rainy day, ©Rui Palha
Passing by, ©Rui Palha
Walking by, ©Rui Palha
The way?, ©Rui Palha
Kaynak
Fotoğrafta yer alan öğeler düşündüğümüzden daha büyük ya da daha küçük olabilirler. Öğelerin boyutları hakkında yorum yapabilmek için referans olarak alabileceğimiz yardımcı nesnelere ihtiyacımız olmakta. İnsan gibi boyut karşılaştırması yapmakta etkili olan öğelerin karemize girmesi de ölçek konusunda yararlı olabilmekte. Bu yazımızda kompozisyonda ölçek kullanımını örneklerle anlatacacağız.
Kompozisyon yazılarına başlarken fotoğraf biriktirmeye de başlamış; Okan’ın aşağıdaki fotoğrafını görür görmez de ‘Kompozisyonda ölçek kullanımı’ yazısını düşünerek saklamıştım.
Peki ölçek nedir?
TDK’nın sözlüğündeki ölçek tanımlarının hiçbiri burada kullandığımız ölçek kelimesinin anlamını çok net olarak anlatamıyor. Yazıları temiz bir dille anlatmak ilk amaçlarımızdan olduğundan, hazır karşılık yerine, ölçek ile burada ne anlatmak istediğimizi kendi cümlelerimle anlatayım istedim.
Yukarıdaki kareye baktığımızda ilk gözünüze çarpan size doğru yürümekte olan bayan oluyor. Vay, Okan moda çekimlerine basşlamış diye düşünürken birden aşağıda, karenin sağına doğru ilerlemekte olan vatandaşı görüyorsunuz
Alice Harikalar Diyarında tadında bir minyatür insan mı yakalamış Okan? Hiç sanmıyoruz
Okan dev bir reklam panosu çekmiş ve boyutu vurgulamak için de kadrajda insan bulunmasına özen göstermiş. Bu sayede biz de bu reklam panosunun yaklaşık 5-6 insan boyunda, yani 10m kadar yüksekliğe sahip olduğunu anlayabiliyoruz. Kompozisyonda ölçek, bilinen boyutları referans alarak farklı boyutlar hakkında yorumda bulunabilmemiz anlamına geliyor. Askerlik yapanlar mesafe tayini konusundan bunu hatırlayacaklardır Aşağıdaki karede de Türkay, kemerin altından geçen insan figürleri ile yapının boyutu hakkında tahminde bulunmamızı sağlamış ki insanlar olmasa yapının heybeti bu kadar büyük olamazdı.
©Türkay Yılmaz
17/365 - Arrival, ©Okan Akan
Ölçek ile nokta atışı boyut tahmininde bulunmamız gerekmiyor. Zaten büyük olduğunu bildiğimiz nesnelerin yanında insan kullanarak, büyüklüğü vurgulayabiliriz de. Yukarıdaki fotoğrafa baktığında herkes bu dev yolcu gemisinin yanında bir insanın minicik kalacağını düşünür. Yanına insan koysak farkedemezsiniz bile
Kareye bir insan figürünün dahil edilmesi ile gemi birden daha da büyükmüş gibi görünmeye başlıyor yani insan lekesi anlatımda güçlendirici role sahip.Boyutları anlamakta ölçek gerçekten de yardımcı oluyormuş değil mi
Peki bunu ters bir etkiye sahip olacak şekilde kullanamaz mıyız? Elbette kullanabiliriz. Aşağıdaki karede üstadlardan Felix Lupa’nın perspektifi yaratıcı ve etkileyici birçimde kullanması ile ölçek, esprili bir anlatım sunar hale geliyor. Benim için 2009′da izlediğim en iyi fotoğraflardan biri olan bu kareyi sonunda bir yazımda kullanabildiğim için mutluyum 
Street photography, ©Felix Lupa
Son olarak Recep’in insan öğesinin olup olmamasınn fotoğrafta ne kadar fark yarattığını gösteren iki fotoğrafına yer vereceğim. İlk karede insan öğeleri ile sağlanan ölçek sayesinde merdivenin boyutu hakkında fikir sahibi olabiliyoruz.
©Recep Büyükgüzel
©Recep Büyükgüzel
İkinci karede yer alan yapı ise bence çok daha fazla etkileyicilik potansiyeline sahip ama insan içermediğinden boyutları konusunda pek fikir sahibi olamıyoruz. Bu fotoğrafın sahip olduğu potansiyelin harcandığını söyleyebiliriz. Neymiş? Mimari yapı çekiyorsak, özellikle de siyah beyaz çekiyorsak, genel yapıyı bozmayacak şekilde kadraja insan dahil etmek fotoğrafın etkisini arttırmakta
Yanınızda her zaman ek insan bulundurun
Böyle çok bilmiş yazıyor olabilirim ama bu hatalara ben de düşüyorum. Bu yazıların amacı sizlere farklı bakış açıları sunabilmek, hatalarınızı görmenizi sağlamak ve daha iyisini çekebilir hale gelmenizde yardımcı olabilmek
Fotğraflara baktığımızda kullanılan referansın hep insan olduğunu göreceksiniz. Referans olarak başka bir leke kullanılamaz mı? Kullanılabilir tabii ama insan gözü, bu konuda en rahat, insanı referans olarak alabiliyor ve her yerde rahatça bulabileceğimiz bir öğe olduğundan doğal olarak da en çok o kullanılıyor
Askerde mesafe tayini için elektrik direkleri kullanılırdı mesela. Bunun gibi başka bilinen öğeler de kullanılabilir Gözümüze çarpan örnekler
Yazımız sona erdi. Bundan sonraki bölümde gözümüze çarpan birkaç güzel kullanımı paylaşacağım.
Little Walk in a Metal Cage, ©Afroditi Mavroeidi
İşin içine mimari yapılar ve ölçek girince Rui Palha’sız bir yazı olamaz
Just another rainy day, ©Rui Palha
Passing by, ©Rui Palha
Walking by, ©Rui Palha
The way?, ©Rui Palha
Kaynak
