- Katılım
- 4 Haziran 2008
- Mesajlar
- 11,527
- Reaksiyon puanı
- 2,285
- Puanları
- 293

Debian, Linux çekirdeğini kullanan dağıtımlar arasında köklü bir geçmişe sahip, gönüllü bir topluluk tarafından bütün dünyada kullanılması için tasarlanan bir işletim sistemi. Üstteki zırtapoz resmin aksine Debian'ın oldukça geniş bir kullanıcı kitlesi vardır ve hatta üstteki on dağıtımdan 5'i Debian tabanlı, bir tanesi de bizzat Debiandır.
Debian kararlı yapısıyla dikkat çeker, paketler iyice test edilmiş ve uzun süre süren testlerin sonunda onaylanmış olur. Her ne kadar aksi düşünülse de oldukça da kullanıcı dostudur, paket yöneticisi kullanıcıya herhangi ayarlama bırakmadan sessizce kurar ve kuruldu der. (Tabii bu konuyu insanlar epey bir tartışır, o ayrı mesele.)
Debian'ı sitesinden indirebilirsiniz, lakin üç farklı yayını vardır.
Stable

Debian geliştiricilerinin hepsi Pixar filmleri izleyen veletlerdir. Son güncel sürüm olan "Scretch", üstte gördüğünüz yaratığımsı şeyden gelmektedir. Ne kadar Toy Story kahramanı varsa Debian'a sürüm adı olmaya adaydır. Her neyse... Stable sürüm, Debian geliştiricileri ve kullanıcıları tarafından onaylanmış, test edilmiş sürümlerdir. Genellikle içeriğindeki paketler oldukça eski olduğundan dolayı son kullanıcı tarafından sıkıcı bulunsa da sorunsuzluğu ve stabilliği sayesinde kur unut sistemlerdendir. Bir sürümün desteği yayınlandıktan yaklaşık dört yıl sürmektedir.
İndirme linki: Debian -- Getting Debian
Testing

Son sürüm üstte gördüğünüz asil, kahraman, karizmatik ve babacan köpektir. "Buster". Testing yayını, bir sonraki Stable sürümün test edildiği ve paketlerin bir nebze güncel tutulduğu sürümlere işaret eder. Kullandığınız testing sürüm eğer yayınlanma tarihinin iki yıl sonrasına gelinmişse Stable sürüme dönüşür, eski Stable sürüm ise "dondurulmaya" gider. Paketlerin güncelliği hakkında konuşmak gerekirse, günlük kullanım için idealdir.
İndirme linki: Debian -- Debian-Installer
Unstable

Sürümün adı her zaman Sid'dir, kendisi de oyuncaklarına hunharca davranan psikopattır. Rolling Release tadında sallan yuvarlan gider, paketler de oldukça yeni tutulur. Adının Unstable olması sizi korkutuyor olabilir, lakin paketler Debian'a göre kararsız kabul edilir ve paketler en güncel sürümdedir. (Örneğin Firefox 666 çıktı, ertesi gün güncellemesi size düşer.) Fedora, Arch gibi bleeding edge bir Debian arzu edenlere bir önerilir. Bu yayında onaylanmış paketler testing sürümüne aktarılır.
İndirme linki: http://ftp.tr.debian.org/debian/dists/unstable/main/installer-amd64/current/images/netboot/mini.iso (64 bit, linke tıkladığınız anda yükleye başlar.)
Debian zor mudur?
-Eskiden öyle idi, lakin son zamanlarda bilgisayardan az çok anlayacak herkes bir şekilde Debian kurabilir ve sorun yaşamadan kullanabilir. Zaten next next next deyince kuruluyor bir şekilde hehehe.
Ubuntu vs Debian. Kim alır?
-Değişir. Eskiden Ubuntu en gerizekalı kullanıcının rahatlıkla anlayabileceği bir sistem idi ve çoğunlukla Ubuntu önerilirdi. Şimdi ise Ubuntu'nun bir ucubeye dönüştüğünü göz önüne alırsak, Debian. Sade, sistem kaynaklarını çok az kullanıyor ve son kullanıcıya çile çektirmiyor. Ubuntu kullanacağınıza Debian kullanın. Ayrıca Debian'ın kütüphaneleri Python, Arch'ın kütüphaneleri ise C ile yazılmıştır. Bundan dolayı Arch bir nebze daha hızlıdır.
Arch vs Debian. Kim döver?
-Debian genellikle stabil olmayı hedef alır ve sürümlerini buna göre düzenler. Arch ise nah stabil *öhöm* pek stabil paketler kullanmayı tercih etmez, en yeni paket neyse Debian'ın Unstable sürümü gibi doğrudan güncellemeye sunar. Ayrıca Arch bir dayatma içinde değildir, sisteminizi inşa etmek oldukça basittir ve sistemi konfigüre etmek oldukça kolaydır. Debian öntanımlı ayarlar içerisindedir ve sistemi değiştirmek birazcık zorlar.
Debian ve Devuan. Olay ne?
-SystemD, Red Hat tarafından yayınlanmış bir init sistemidir. (İnit sistemleri açılışı ve süreçleri kontrol eder.) Faydaları epey fazla. İlkel bir sistem olan SysV'ye kıyasla oldukça daha modern ve daha hızlıdır. Lakin bu işin kurdu olmuş elemanlar SystemD'nin kompleks ve Unix felsefesine aykırı yapısından dolayı bunun NSF için bir arka kapı olduğundan şüphelendiği gibi çok fazla paketin SystemD'ye bağımlı kılınması da tepki çekmiş, üstüne Debian'da koşa koşa SystemD'yi kabul edilnce en nihayetinde "Başlarım sizin yapacağınız" işe denilerek Devuan adlı farklı bir çatallamaya gidilmiştir.
Devuan: Welcome to devuan.org | Devuan GNU+Linux Free Operating System
Diğer SystemD kullanmayan dağıtımlar:
Slackware (Deposunda dahi bulundurmuyor.)
Pisi Linux (Müdür.py adlı Python ile yazılmış bir init kullanır.)
Diğerleri için: Without Systemd
Ayrıca Debian'ı Systemd olmadan da kullanabilirsiniz.
Debian'ı kimler kullanmalı?
-Alttakiler hariç herkes
Debian'ı kimler kullanmamalı?
-Richard Stallman (Abi bir rahat bırak dağıtımları yahu...)
-@eronis (Anca Mancaro kullansın o.)
-Yurt7 Kardeşler (Debian, Debian... Her gün aradım durdum...)
-Tarkan (Debiş Debiş gözleri systemd içleri paketleri derya...)
-Komplo teorisyenleri (Bir systemd çıktı adamlar CIA'ye atladı yahu)
-Microsoft aşığı Windows 10 kullanıcıları (Sevmiyoruz lan sizi)
-Recep Baltaş (O anca Techopatta yazım hatasını alıntılayan adamı banlasın.)
-Paketlerini güncel tutmak isteyenler
-Donanımları ile Linux ile barışmayanlar (Çünkü çekirdek eski tutulduğu için donanım desteği biraz tırt denebilir. Manjaro'yu deneyin.)