Akıllı tahtaların uluslararası patent hakkı alınamadı!

[AliA]

Milli Eğitim Bakanlığı, FATİH Projesi’ndeki okul akıllı tahtaları için Türkiye sınırları içinde geçerli patent aldı. Türkiye’deki başvurunun ardından geçen 12 aylık süre içinde uluslararası patent başvurusunu yapmadığı için ise 123 ülkede geçerli patent hakkından mahrum kaldı.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), FATİH Projesi kapsamında üretilen akıllı tahtaların uluslararası patent hakkı için başvuru yapmadığı ortaya çıktı. Bakanlık, başvuru süresini geçirdiği için akıllı tahtaların uluslararası patentini alamadı. Bu sebeple Türkiye patenti MEB’de olan akıllı tahta, yurtdışında korumasız hale geldi. İsteyen firma, yurtdışında akıllı tahtayı hiçbir bedel ödemeden üretip satabilecek. Türkiye, bu hakkı alabilseydi yurtdışında akıllı tahtayı üretmek isteyen firmalar MEB’e ücret ödeyecekti.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), FATİH Projesi kapsamında üretilen akıllı tahtaların uluslararası patent hakkı için başvuru yapmadığı ortaya çıktı. Bakanlık, başvuru süresini geçirdiği için akıllı tahtaların uluslararası patentini alamadı. Bu nedenle Türkiye patenti MEB’de olan akıllı tahta, yurtdışında ise korumasız hale geldi. Patenti alınamadığı için isteyen firma, yurtdışında akıllı tahtayı hiçbir bedel ödemeden üretip satabilecek. Türkiye, uluslararası patent hakkını alabilseydi yurtdışında akıllı tahtayı üretmek isteyen firmalar bunun için MEB’e ücret ödeyecekti.

Patentli bir buluş, alınıp satılabilen diğer mallar gibi buluş sahibinin mülkiyeti haline gelmekte. Patentler, sadece alındıkları ülkeler için hak sahipliği doğuruyor. Bu nedenle Türkiye’de alınmış bir patent sadece Türkiye’de hak sahipliği sağlarken uluslararası hak sahipliği için uluslararası patent alınmış olması gerekiyor. Akıllı tahtalarla ilgili olarak Türkiye’de patent alınırken MEB bürokrasisi uluslararası patent için başvuru süresini geçirdi. Bu nedenle akıllı tahtaların patenti alınamadı. Akıllı tahtalar, hükümetin büyük önem verdiği ve eğitimde yeni bir dönem başlatması beklenen FATİH Projesi’nin en önemli iki ayağından birini oluşturuyor. FATİH Projesi kapsamında 41 bin 996 okul için 347 bin 367 akıllı tahta alınacak. FATİH Projesi ile okullarda teknoloji sınıfı oluşturma hedefinden tüm sınıflarda uygulanan teknoloji uygulamasına geçiliyor.

Projeyle her bir sınıfa MEB tarafından geliştirilen bilgisayarlı ve 10 megabayt internet erişimli akıllı tahta yerleştiriliyor. Pilot uygulama başladı. Proje kapsamında 2015 yılı sonuna kadar tüm sınıflara akıllı tahta yerleştirilecek. Akıllı tahtalarla bağlantılı olarak ortaokul ve liselerdeki öğrencilere tablet dağıtılacak. Okullara geniş bant internet erişimi sağlanacak ve e-içerikler hazırlanarak eğitimde yeni bir dönem başlatılacak. Şu ana kadar 3 bin 657 lisede 85 bin sınıfa akıllı tahta yerleştirildi.

Akıllı tahtalar, ses ve animasyonlarla desteklenmiş görsel materyaller sunmayı sağlıyor. Eğitimde önemli bir yenilik sağlaması beklenen akıllı tahtanın tasarımı MEB tarafından yapıldı. Üretimi ise Vestel tarafından gerçekleştirildi. Akıllı tahtanın patenti de Türk Patent Enstitüsü’ne gerekli başvurular yapılarak alındı. Bu başvuruların ardından akıllı tahtanın Türkiye patenti MEB adına tescil edildi. Skandal da bu noktadan sonra başladı. Türkiye patenti için girişimler yapılırken akıllı tahtanın uluslararası patenti için girişimde bulunulmadı. MEB gerekli takip yapılmadığı için akıllı tahtanın uluslararası patent başvuru süresi geçti. Bu nedenle MEB’in kendi tasarımı olan akıllı tahta, Türkiye dışında korumasız hale geldi. İsteyen her firma hiçbir bedel ödemeden üretip satabilecek.

Patent mevzuatına göre Türkiye’de alınan bir patent, sağlanan koruma, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde geçerli. Söz konusu buluşun diğer ülkelerde de korunması için koruma istenen ülkelerde de patentin geçerli olması için başvuru yapılması gerekiyor. Bu başvurunun da Türkiye’de yapılan başvuru tarihinden itibaren 12 ay içinde yapılması şart. Uluslararası patent başvuruları, Patent İşbirliği Anlaşması (PCT) kapsamında yapılıyor. Yani tek bir uluslararası patent başvurusu ile PCT anlaşmasına taraf 123 ülkede aynı anda patent başvurusunun yapılmış olması sağlanıyor.

Tablet ihalesinde en uygun teklifi Vestel verdi

Milli Eğitim Bakanlığı, Fatih Projesi kapsamında dokuzuncu sınıf öğrenci ve öğretmenlerine dağıtılmak üzere 675 bin tablet bilgisayar, 550 bin kılıf ve 125 bin klavye alımı ihalesini dün Ankara’da yaptı. İhaleye 7 yatırımcı grubu teklif verirken, bunlardan ikisi kapalı zarfların açılmasının ardından ihaleden çekildi. Tablet bilgisayar alımı ihalesinde yazılı en düşük teklifi 303,7 milyon lira ile Vestel verdi. Dün öğleden sonra pazarlık oturumuyla sonlandırılması planlanan ihale, yatırımcılardan gelen süre uzatım teklifiyle bugün 16.30’da sonuçlandırılacak. Dünkü ihalede teklif sahipleri Data Teknik-Pasifik Grup Yayıncılık, Samsung Elektronik, Hewlett Packard, Casper-Exper-Probil, Vestel VESTL.IS, Telpa Telekom ve C5 Elektronik oldu. Kapalı teklif zarflarının açılmasının ardından Samsung ve Hewlett Packard ihaleden çekildiğini bildirdi. Kapalı zarflardan çıkan en düşük teklif ise 303,7 milyon lira ile Vestel’e ait. En uygun teklif sahibinin Vestel olduğunun açıklanmasının ardından şirketin hisseleri saat 16.07 itibarıyla yüzde 3,19 artışla 1,95 liraya yükseldi. İhaleye katılan şirketleri İhale Komisyonu Başkanı ve MEB Eğitim Bilişim Sistemleri Grup Başkanı Özkan Günday açıkladı.

2013 Haziran ayında yapılan 10,6 milyon adet tablet bilgisayar alım ihalesinin değerlendirme süreci devam ederken, müfredat uyarınca bu yıl dokuzuncu sınıfların kullanması gereken tablet bilgisayarların alımı için ek ihale düzenlendi. Fatih Projesi kapsamında alınacak 10,6 milyon tablet bilgisayar seti alım ihalesi için 24 Haziran’da 11 şirket ön yeterlilik müracaatında bulunmuştu.

Zaman