ABD'yi dize getirdi

  • Konuyu başlatan Konuyu başlatan Pupilla
  • Başlangıç tarihi Başlangıç tarihi

Pupilla

Dekan
Katılım
17 Haziran 2009
Mesajlar
8,724
Reaksiyon puanı
139
Puanları
243
Obama yönetimi, İran'la başarısız olan nükleer takas anlaşmasını yeniden hayata geçirmek için kolları sıvadı.

Böylece Washington, İran’ın yakın zamanda nükleer silah geliştirmesini önlemeye çalışacak. ABD, Türkiye, Brezilya ve İran arasında Mayıs ayında kabul edilen takas anlaşmasını temel almayı planlıyor.

Wall Street Journal (WSJ)'da yer alan habere Batılı yetkililer, Tahran’ın müzakere masasına döneceğini umuyor çünkü uluslararası piyasalarda İran’a uygulanan son tur ekonomik yaptırımların İran ekonomisi üzerindeki ağırlığının hissedilmeye başladığına inanıyor.

Konuyla ilgili bilgilendirilen üç yetkili, İran'la önümüzdeki ay içerisinde Viyana'da görüşmeler yapılmasının planlandığını söyledi. Bu toplantı, gerçekleşmesi durumunda ABD ile İranlı yetkililerin nükleer sorun üzerinde bir yıldan uzun bir süre sonra yaptıkları ilk doğrudan görüşme olacak.

Tahran, Salı günü Rusya’dan aldığı nükleer yakıt çubuklarını Buşehr nükleer santraline yüklemeye başladı. İranlı yetkililer, Buşehr santralinin iki ile üç ay arası bir süre içinde enerji üretimine başlayabileceğini umduklarını belirtti.

İran yönetimi nükleer çalışmalarının barışçıl amaçlar için olduğu yönündeki ısrarlarını yinelerken, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, uluslararası kamuoyunda ülkesinin programını savunmayı sürdürüyor.

TAHRAN DEKLARASYONU TEMEL ALINACAK

İran’la nükleer takas görüşmeleri yarıda kaldığı dönemde 1,200 kilogram zenginleştirilmiş uranyum karşılığında Tahran’a nükleer yakıt çubukları verilmesi teklif edilmişti. Ancak İran o günden bu yana uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürdüğü için yeni takas teklifinde bu miktarın 1,800 kilograma artırılması öngörülüyor. Bu İran'ın elindeki zenginleştirilmiş uranyumun yüzde 50'si olacak.

ABD yetkililer, Batılıların şu anda kendi aralarında yaptıkları görüşmelerde bu yönde bir formül arayışı içinde olduklarını söyledi.

ABD ayrıca yeni girişimini Türkiye ile Brezilya'nın İran'la Mayıs ayında vardığı nükleer takas anlaşmasının üzerine kurmak istiyor.

Bu anlaşma kapsamında İran’ın düşük oranda zenginleştirilmiş 1,200 kilogram uranyumu elinden çıkarması karşılığında da Tahran’daki reaktörde kullanılmak üzere yakıt çubukları alması öngörülüyordu.

Ancak Tahran Deklarasyonu olarak da bilinen bu anlaşma, ABD’nin İran’ın nükleer programıyla ilgili korkularının önüne geçmeye yetmemişti.

Diplomatik süreçte yer alan ABD'li üst düzey bir yetkili, "Revize edilecek olan yeni yaklaşımın ABD ile P5+1'in içindeki diğer ülkelerin Mayıs ayında İran, Türkiye ve Brezilya'nın vardığı anlaşmada gördükleri eksiklikleri gidermesi amaçlanıyor" dedi.

DİĞER SEÇENEKLER

ABD ve diğer Batılı ülkelerin değerlendirdiği bir diğer seçenek ise İran’ın zenginleştirilmiş uranyumun Türkiye gibi üçüncü bir ülkede depolanması. Tahran, Mayıs ayında kabul edilen anlaşmada bu seçeneğe onay vermiş ancak ABD İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) ya da uluslararası kamuoyunun onayı olmadan İran’ın nükleer yakıt sahibi olması fikrine karşı çıkmıştı.

Değerlendirilen diğer formüller arasında ayrıca İran’ın elindeki gaz halindeki düşük oranda zenginleştirilmiş uranyumun toz halindeki uranyum okside dönüştürülmesi yer alıyor. Böyle bir uygulama yapılması durumunda İran’ın silah geliştirmek için ihtiyaç duyduğu nükleer maddeye erişimi güç olacak, zira uranyum oksidin yeniden gaza dönüştürülmesi zaman alan bir süreç.

ABD ve müttefikleri 15-17 Kasım tarihleri arasında İranlı yetkililerle bir araya gelerek hem nükleer takas anlaşmasını, hem de İran’ın nükleer programıyla ilgili daha geniş kapsamlı kaygıları değerlendirmek istiyor.

ABD’li yetkili, “Gözden geçirilmiş bir anlaşma, bizim temel kaygılarımıza cevap verecek bir çözümün ya da BM Güvenlik Konseyi ve UAEK kararlarının gerektirdiği adımların yerini tutamaz. Bu sadece güven teşkil edilmesi adına mütevazı bir adımdır” dedi.

kaynak
 
Üst