FSF, FSFE ve GNU'ya Yönelik Eleştiriler

[Türkçesever]

Bazıları nedense "GNU" adını pek sindiremiyor. O yüzden pek baskıcı olmamaya çalışıyorum yoksa bazı kişiler tartışma çıkarabiliyor. Bu konuda GNU'nun haklı olduğunu düşünüyorum ancak bazı konularda da hataları olduğunu düşünüyorum. Belki bununla ilgili gelecekte konu açabilirim.

https://forum.shiftdelete.net/threads/linux-dagitimlari-incelemeleri-turkce.637380/#post-4934553

Bir işletim sistemi düşünün ki adı çoğu yerde "Linux" olarak anılsın. Bir işletim sistemi düşünün ki onu destekleyen kuruluşlar ve şahıslar (FSF, GNU, Richard Stallman) sürekli eleştirilsin. İşletim sisteminin bir kuruluşunu veya onu destekleyen şahısları düşünün ki artık işlevini yerine getiremesin. Bu işletim sisteminin adı "GNU"dur.

GNU ve FSF 1980'li yıllarda Richard Stallman tarafından kuruldu. Özgür yazılımı destekliyorlardı ve yazılımlar geliştirilmeye başlanmıştı.

1990 yılına gelinmişti. Kullanıcı alanındaki çoğu yazılımlar GNU tarafından yazılmıştı. Çekirdek eksikti. 1990 yılı gibi GNU Hurd yazılmaya başlandı ancak istenen seviyeye gelemedi. Linux çekirdeğini Linus Torvalds 1991 yılında Linux çekirdeğini hazır hâle getirmişti. Linux çekirdeği hazır hâle geldikten sonra GNU Hurd'un geliştirilmesi yavaşladı.

1996 yılında Linux çekirdeğine bazı sahipli yazılımlar -sanırım opsiyonel- eklendi. 2006 yılında Linux-libre çekirdeği çıkartılarak bu sorun çözüldü. 2012 yılında ise GNU paketi hâline geldi. Sanırım bazı yerlerde de işletim sistemi olarak "GNU/Linux-libre" diye geçiyor.

1998 yılı kırılma noktalarından bir tanesiydi. Open Source Initiative kurulmuştu ve belki de artık açık kaynak, özgür yazılıma göre daha fazla anılıyordu. Açık kaynak, özgür yazılıma göre daha az etik değerleri savunma eğilimindeydi.

Aslında İngilizcedeki "free" sözcüğünün anlam karışıklığı anlam karışıklığına neden oluyordu. Fransızca ve İspanyolca bir sözcük olan "libre" sözcüğü bazı yerlerde kullanılmaya başlanmıştı. Tabii ki ne kadar iyi bir çözüm olduğu tartışılabilir.

GNU'nun sanırım özgür bir ansiklopedi girişimi olmuştu.

The Free Encyclopedia Project - GNU Project - Free Software Foundation

Sonra da gördüğüm kadarıyla Wikipedia çıktığı için iptal edilmiş. Sorun şu ki konu ile ilgili çoğu kısımında GNU'nun felsefelerine aykırı terimler kullanılmış.

2000'li yıllarda tivoizasyon tartışması ortaya çıktı. Sanırım buna benzer bir de DRM sorunu vardı. GNU GPLv3 ile buna karşı bir çözüm bulunmaya çalışıldı ancak Linux çekirdeği sanırım geçmedi. Bu da büyük sorunlardan bir tanesiydi. İşin ilginç tarafı ise Linux-libre çekirdeği GNU GPLv2'de kalmış olabilir. Belki haklı gerekçeleri vardır ancak bu da bence büyük bir sorun. Gördüğüm kadarıyla GNU AGPL de pek popülerleşmedi.

GNU'nun sitesinde genel olarak CC BY-ND kullanılmaktadır.

Words to Avoid (or Use with Care) Because They Are Loaded or Confusing - GNU Project - Free Software Foundation

GNU'nun sitesinde de üç tane Creative Commons lisansının özgür olduğu geçmektedir. Bunlar CC0, CC BY ve CC BY-SA'dır. Bu, GNU'nun yazılar için genel olarak özgür olmayan bir lisans kullandığı anlamına gelmektedir. Ek olarak bazı yerlerde FSF'nin de kullandığını görmüştüm.

Sorunlar bunlarla da biter mi?

Android çıkar ve GNU eleştirir.

Android and Users' Freedom - GNU Project - Free Software Foundation

Sorunların bazıları hâlen çözülmemiş gibi gözüküyor. GNU bildiğim kadarıyla hâlen tamamen özgür bir mobil işletim sistemi çıkaramadı. Başkasının çıkarıp çıkarmadığını bilmiyorum. Sanırım Replicant var ancak onun da ne işe yaradığını bilmiyorum ki sanırım Android tabanlı.

Bu sefer "secure boot" olayı ortaya çıkar. Sanırım bazı yerlerde "restricted boot" olarak geçiyor. FSF karşı çıkar ve imza kampanyası başlatır.

Will your computer's "Secure Boot" turn out to be "Restricted Boot"? — Free Software Foundation — working together for free software

Stand up for your freedom to install free software — Free Software Foundation — working together for free software

FSF ve FSFE bazı nedenlerden dolayı HTML konusundaki endişelerini dile getirdi.

International coalition of Internet freedom organizations urges W3C to reject Encrypted Media Extensions, a proposal to build Digital Restrictions Management into the Web — Free Software Foundation — working together for free software

Open Letter on European Commission about DRM in HTML5

Stop DRM in HTML5 - Sign the Petition!

Sanırım başarısızlıkla sonuçlandı.

HTML5 DRM finally makes it as an official W3C Recommendation

DRM in HTML5 is a victory for the open Web, not a defeat

Çoğu kişi "digital rights management" diyor ancak onlar gördüğüm kadarıyla "digital restrictions management" demeyi tercih ediyorlar.

GNOME ekibi sanırım kendi sitesinde GitLab, bir de ek olarak GitHub kullanıyor.

Groups · Explore

https://github.com/GNOME

Bu, GNU'nun felsefesine aykırı olabilir.

https://www.gnu.org/software/repo-criteria.html

https://www.gnu.org/software/repo-criteria-evaluation.html

https://www.gnu.org/philosophy/who-does-that-server-really-serve.html

Eğer hata varsa lütfen bildiriniz. Biraz geniş bir konu olduğunu düşünüyorum.

 

[ali159]

Bu konularda ilgisi olanlar için bu videoda temelleri anlamak için iyi bir kaynak olacaktır. Farklı konuda açıp da kirlilik yaratmak istemediç Özgür yazılım nedir? Gnu nedir? Özgür yazılım illa ki ücretsiz mi olmalıdır gibi temel soruların cevapları var.

 

[kmurat]

Gnu bir Lisans sözleşmesi. Eula gibi. İsteyen kendi yazılımı için kullanabilir. Gnu Lisanslı yazılımların kullanılması durumunda yine Gnu Lisanslı yayınlamak gerekiyor. İstisna durumlar var.

 

[Türkçesever]

Gnu bir Lisans sözleşmesi. Eula gibi. İsteyen kendi yazılımı için kullanabilir. Gnu Lisanslı yazılımların kullanılması durumunda yine Gnu Lisanslı yayınlamak gerekiyor. İstisna durumlar var.

GNU bildiğim kadarıyla bir lisans sözleşmesi değil. GNU AGPL, GNU GPL ve GNU LGPL gibi lisanslar FSF tarafından yayımlanmıştır. Gerekli bilgiyi sitesinden edinebilirsiniz.

The GNU Operating System and the Free Software Movement