Kompozisyonda ritim ve şemalar

[ANNE]

Kompozisyonda ritim ve şemalar

Ritim ve şemalar, biz farkında olmasak da fotoğraflarımızda yer alan kompozisyon öğeleridir. Anlaması da kullanılması da kolay olan bu konuyu bol örnek fotoğrafla anlatmayı uygun gördüm yani metin az olduğu için okuması oldukça kolay bir yazı olacak

Ritim


Road Deserves More - (RDM), ©Okan Akan

Yukarıdaki fotoğrafta, test için gelen Alpha 900 ile farklı birşeyler çekebilmek için gittiğimiz Selçuk / İzmir tarafından bir yol kenarı manzarası görmektesiniz. Ben Tostos‘un (Berna‘nın kaplumbağası) arka tarafından dışarıya bakarken, Okan önce camdan dışarıya sarktı, sonra da Berna’ya arabayı durdur diyerek kendini dışarı atıverdi

Ne oluyor diye dışarı baktığımda Okan’ın ışık oyunları ve perspektif eşliğinde giderek sıklaşıyormuş gibi algıladığımız ama aslında eşit aralıklarla yerleştirilmiş köprü ayaklarının oluşturduğu ritmi farkettiğini anladım. Neymiş? Gözümüzü dört açarak çevremize bakmalıymışız Berna’nın tüm ezme çabalarına karşın, azimle bu kareyi çeken Okan’ı tebrik ediyorum (Berna boş bulunup gaza basıp Okan’a yumuşak bir dokunuş gerçekleştirdi).​

Ritim, İng. rhythm
Bir kompozisyonda, farklı öğelerin sıra ile ve belli aralıklarla birbirlerini izlemesi.
BSTS / Güzel Sanatlar Terimleri Sözlüğü 1968​

187/365 - Blues for Bokehman, ©Okan Akan

Dikeyde olmasaydı spot fotoğrafı olarak bunu seçecektim. Söylenecek pek birşey yok aslında ritmin ve yansımanın çok güzel kullanıldığı bir kare. Yağmurda siz de benim gibi evden dışarıya çıkmak istemiyorsanız belki de bu alışkanlığınızdan vazgeçmeniz gerekmekte, ne dersiniz Yağmur altında çok çekici yansıma kareleri çekebileceğinizi görmek için Okan’ın 365 projesini (yılın her bir günü, belirli kriterler ışığında bir kare çekiyor) incelemenizi tavsiye ederim


Olive Oil - Phokai/Izmir, ©Cenk Tamay

Siyah ve beyaz dışında renk bilmiyor musun demek isteyenleri mahçup duruma düşürmek için de renkli bir fotoğraf ekleyeyim dedim Cenk’in bu karesinde sınırlı keskinlik ve perspektifin kullanımı ile zeytin yağı şişelerinin oluşturduğu hoş bir ritim mevcut.

​

Ritim üzerine son iki örneğimiz de geometrik şekiller ve ritim konusunda oldukça yetkin bir fotoğrafçı olan primplan’dan geliyor. Daha önceki yazılarımızda da ondan fotoğraflar kullanmıştık. Kendisi sağolsun bize bu konuda destek oluyor

Primplan’ın internet siteleri:
Flickr: http://www.flickr.com/photos/primplan
Blog: http://primplanphoto.blogspot.com/

​

Twist, ©Primplan

Burada gelecek kompozisyon yazımız olan konuya yöneltimin de çok güzel bir uygulamasını görmekteyiz. Gözlerimiz merdivenin tepe noktasına bakıyor ve ritim sahibi merdiven basamaklarını takip ederek bir alt kata iniyor. Hatta, tam inemeyip, acaba orada ne var diye de merak etmeden duramıyoruz

​

First we take Manhattan, ©Primplan

Ritim için illa tek bir boyutta, belirli aralıklarla dizilmiş lekelerin olması gerekmez. Ritim, iki boyutta, hatta üç boyutta da gerçekleşebilir. Burada hem ritim, hem siyah ve beyaz renklerin oluşturduğu kontrast, hem de perspektif söz konusu. Ritm sayesinden elde edilen bir denge de söz konusu. Bu çok şık kare ile ritim konusuna noktayı koyup şemalara geçiyoruz.​

Şema

Çok sayıda öğe, fotoğrafın daha anlaşılır olması için belli bir düzene sahip hale getirilir ya da siz fotoğrafı çekerken zaten böyle bir düzene sahiptir. İşte bu düzenin yapısı için şema terimini kullanıyoruz. Şemalar üçgen, kare, daire gibi geometrik şekiller olabileceği gibi, akan bir ırmağın aldığı S şekli de olabilir. Aslına bakarsanız burada limit sizsiniz Çektiğiniz fotoğraflarda lekelerin (yani fotoğraftaki öğelerin) oluşturduğu geometrik desenleri inceleyerek bir adım atabilirsiniz

Ben her zaman ki gibi birkaç örnek vereyim diyordum ama bir saat kadar aramama rağmen, öğelerin yerleşimden oluşan şemalara güzel bir örnek bulamadım Yazıları hazırlamamda en çok süre alan şey, doğru fotoğrafları bulmak oluyor.
Kalfagil’e göre insan algısı geometrik konularda daha etkili çalışmakta. Bu konuda haklı olduğunu aşağıdaki karelere bakarak görebilirsiniz. Geometrik öğeler barındıran fotoğraflara birkaç örnek vererek yazımızı sonlandıralım.


Up, down and around, ©Primplan

İç içe geçmiş bir sürü geometrik şeklin bulunduğu bu kare çok güzel bir örnek. Hatta bunu verip yazıyı sonlandırsam da olurdu Dörtgen içinde ikinci bir dörtgen, koltuğun oluşturduğu bir başka dörtgen, üçgenler ve onların içinda başka üçgenler…


Endless, ©Primplan

Dağların üçgen formları, kulübenin sahip olduğu dörtgen form ilk gözümüze çarpanlar.

Kompozisyon serisinin bir sonraki yazısı ‘Konuya Yöneltim‘ üzerine olacak.

Kaynak
​

 

[timsak]

Aşağıda ANNE nin açtığı 4 konu var. Bu konuları tekrar okumak gerek gibi geliyor bana. O yüzden yukarı taşıdım

 

[Action3]

Benimde ilgimi cekti, zamanim oldukca icime sindire sindire tekrar okumak icin bir not birakayim dedim.
Bu sekilleri kesfetmek baya zevkli bir ise benziyor, hele böyle ilginc olan bir durumu arayipta yakalamak sanki bir mücevher bulmus gibi sevindirmesi gerek.