Yerli işletim sistemi

[MrtAltg]

Kücümseme gibi görmeyin ama bakıyoruz linux üzerine yerli dağıtımlar yapılıyor uygulamalardan tut özelleştirmelerine kadar en ince ayrıntısına kadar yapılıyor peki bu dağıtımalar ne kadar yerli oluyor sizce yada bu yaptıkları yerli ibaresini almak için yeterlimi ?

 

[The Judge]

Yerli adı altında yapılan çoğu şey dediğiniz gibi ya sağdan soldan alıntılar yapılıyor ya da türlü isim değişikliği v.b. ama yazılım konusunda tartışılır.

 

[Finix]

Aslında garip olan şey Linux'un evrensel bir proje olması. Yani doğrudan bir ırka veya bir gruba ait değil. Linux, çekirdek olarak bir Finlinin yürüttüğü bir proje ise Linux'u Linux yapan GNU vakfının lideri ise bir Amerikan. Linux'un en iyi ve modern masaüstüsü ise Almanya merkezli bir proje. Ayrıca bahsettiğim üç proje ise dünya çapındaki geliştiricilerin katkısı ile devam ediyor. Ha, "Yerli dağıtım" diye bir şey olamaz mı? Olur. Olur tabii ki de. Proje liderlerinin Türk olması, Türkiye'ye hitap etmesi yeter tabii ki. Lakin burada bütün insanlığa mal edilmiş bir şey var. Zaten hali hazırda Debian, Arch gibi projeler yürütülürken "Abi özellikle Türk işi olsun" diye yırtınmak bana saçma geliyor. Ne kadar doğru bilemem ama, Manjaro Linux ekibinin önde gelen geliştiricileri Türk mesela. Ama kimse bunu Türklere mal etmeye çalışmıyor, çünkü bu işletim sistemi sadece Türklere hitap etmediği gibi geliştirici ekibinde sadece Türkler yok.

Ha bu arada çok öyle Türklerin yürüttüğü ciddi bir proje kalmadı Pardus'tan sonra. Pisi Linux var mesela, geliştirici ekibinde hiç ciddiye göremiyorum.

 

[eronis]

Eğer GNU/Linux dağıtımı ise bu evrensel bir projedir. Bunu bir millete mal etmek mantıksız. Ubuntu, Mint, Fedora, Manjaro, hiç bir dağıtım bizden bir şey istemiyor ve bize olabildiğince de özgür bir sistem veriyor. Güvenlik konusunda şirketler ellerinden geleni yapıyorlar. Bunu benim ülkemin sistemi, senin ülkenin sistemi diye ayıracağımıza ortak bir şey üzerinde hep birlikte çalışılsa ortaya çıkan şey çok daha büyük bir şey olurdu. Ki bugün Mint'te, Manjaro'da, Ubuntu'da, Fedora'da bu oluyor. Bunların her ülkeden geliştiricileri var sonuçta

 

[MrtAltg]

peki linux olarak düşünmeyin herşeyi sıfırdan yazsalar yerli olurmu olmazmı?

 

[eronis]

Yine olmaz Çünkü sanki bütün donanımları çalıştırabilecekler mi kendi yazdıkları yazılımla ? Günlük hayatta kullandığımız yazılımlar %100 yerli mi ? Tekerleği icat edecekler yeniden. Benim Wifi kartım çalışacak mı misal ? %100 yerli sürücüler ile ? Üstelik intel'in yaptığı sürücü kadar olur mu ? Sonuçta donanımı onlar üretmiş dolayısıyla en iyi onlar tanıyor ve en iyi sürücüye de muhtemelen onlar yazabilir. Sonra yerli sistem olması için içindeki herşeyin yerli olması lazım. Yerli sistemse varsayılan tarayıcıya kadar yerli olmalı. Tutmaz

 

[Finix]

Aslında bir yerli mentalitesini abartmamak gerekiyor bence. Hani Türk denilebilecek bir kaç özelliğinin ön plana çıkması, benim için yeter de artar.

 

[MrtAltg]

tutmasını boşver demiyorsun ki yerli programlama dili varda onlamı yazdılar diye

 

[ConfickerBelasi]

elemen icat etme deyimine neden olur şuan tarih olmuş bir şirketi anımsatır bilen bilir bilmeyen bilmez...

 

[AdminisTraktör]

Eğer GNU/Linux dağıtımı ise bu evrensel bir projedir. Bunu bir millete mal etmek mantıksız. Ubuntu, Mint, Fedora, Manjaro, hiç bir dağıtım bizden bir şey istemiyor ve bize olabildiğince de özgür bir sistem veriyor. Güvenlik konusunda şirketler ellerinden geleni yapıyorlar. Bunu benim ülkemin sistemi, senin ülkenin sistemi diye ayıracağımıza ortak bir şey üzerinde hep birlikte çalışılsa ortaya çıkan şey çok daha büyük bir şey olurdu. Ki bugün Mint'te, Manjaro'da, Ubuntu'da, Fedora'da bu oluyor. Bunların her ülkeden geliştiricileri var sonuçta

Tamam bir millete mal etmek dogru deyil ama en azindan kendi guvenlik sistememimizi olustursak kendi kontrol sistemimizi olustursak hic fena olmaz.

Pardus (topluluk) ekibi linux kullananlara yönelik .isolar üretiyor ancak bunlar yenilikci olmuyor. Hala 2011 yilinin temalarini kullaniyor ve mesela adam diyor ki ben kde5 koydum artik sende kendi gtk temani kendin yap diyor.

SM-A320F cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

 

[eronis]

Tamam bir millete mal etmek dogru deyil ama en azindan kendi guvenlik sistememimizi olustursak kendi kontrol sistemimizi olustursak hic fena olmaz.

Askeri dairelere gittin mi hiç ? Gördüğüm kadarıyla oralarda genellikle Lxde masaüstünü kullanan bir GNU/Linux dağıtımı kullanıyorlar zaten. Belki de Pardus (KDE yada GNOME) yavaş diye öyle yüklemişlerdir. Belki de onlara özel bir dağıtım vardır. Pardus'a Lxde giydirmiş olmaları daha büyük bir ihtimal.
--- Gönderi Güncellendi ---

tutmasını boşver demiyorsun ki yerli programlama dili varda onlamı yazdılar diye

Akşam yorgunluğuyla onu yazmayı unutmuşum Sanki C yada Python yerli mi ? Onu da geç, donanım yerli mi ? Dokunduğum cihaz %100 yabancı malı

 

[AdminisTraktör]

Askeri dairelere gittin mi hiç ? Gördüğüm kadarıyla oralarda genellikle Lxde masaüstünü kullanan bir GNU/Linux dağıtımı kullanıyorlar zaten. Belki de Pardus (KDE yada GNOME) yavaş diye öyle yüklemişlerdir. Belki de onlara özel bir dağıtım vardır. Pardus'a Lxde giydirmiş olmaları daha büyük bir ihtimal.
--- Gönderi Güncellendi ---

Akşam yorgunluğuyla onu yazmayı unutmuşum Sanki C yada Python yerli mi ? Onu da geç, donanım yerli mi ? Dokunduğum cihaz %100 yabancı malı

Daha iyisi yapilabilir diye dusumuyorum

 

[Finix]

Tamam bir millete mal etmek dogru deyil ama en azindan kendi guvenlik sistememimizi olustursak kendi kontrol sistemimizi olustursak hic fena olmaz.

Pardus (topluluk) ekibi linux kullananlara yönelik .isolar üretiyor ancak bunlar yenilikci olmuyor. Hala 2011 yilinin temalarini kullaniyor ve mesela adam diyor ki ben kde5 koydum artik sende kendi gtk temani kendin yap diyor.

SM-A320F cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

Aslında bakarsan, Pardus gerçekten de yerli bir dağıtımdı ve fazlasıyla özgün bir girişimdi. Örneğin Python tabanlı bir paket yöneticisi, bir init yöneticisi gibi girişimleri vardı ve bunlar tamamen Turk yazılımcılar yazılmıştı. Sonra siyasi bir kaç olaydan sonra ekip dağıtıldı, debian tabanlı olarak proje devam ettirildi.

 

[AdminisTraktör]

Aslında bakarsan, Pardus gerçekten de yerli bir dağıtımdı ve fazlasıyla özgün bir girişimdi. Örneğin Python tabanlı bir paket yöneticisi, bir init yöneticisi gibi girişimleri vardı ve bunlar tamamen Turk yazılımcılar yazılmıştı. Sonra siyasi bir kaç olaydan sonra ekip dağıtıldı, debian tabanlı olarak proje devam ettirildi.

Suan hala topluluk olarak devam ediyorlar aka eskisi kadar iyi deyiller bence

 

[Ben Kenobi]

Etikete takılmayın.
Devlet kurumlarında ister Windows ister Mac farketmez büyük felaketlere davetiye çıkarmaktır.
Bu gibi kapalı kaynak işletim sistemlerinde içerisinde gizlice yapılan bir işi bilme ihtimali çok düşüktür.
Bilinse bile bunu engelleme ihtimali ise sıfıra yakındır.
Sadece işletim sistemi değil, her türlü yazılım ve sürücüler için de bu durum geçerlidir.
Linux'te ise yazılan her bir satır kodu görebilirsiniz ve gerekli kısımları değiştirip kendinize uygun Yerli etiketiyle bir ürün oluşturabilirsiniz.
Bu ürünün bu etiketi hak edip etmemesi elbet yapılan emeğe bağlıdır ama bu tartışmalar Linux'e zarar verdiği için şimdilik bunlara takılmayın.
Önemli olan işletim sistemi, sürücü ve yazılım alanında dışa bağımlılıktan kurtulmak ve yapılması muhtemel gizli kapaklı işleri engellemektir.
Bu amaç için elimizdeki tek ve en güçlü kaynak Linux'tur.
Elbette tamamı yerli olan bir işletim sistemi de ileride yazılabilir ancak bu işler adım adım ilerler.
Ortada bilgisayar tarihi bakımından 100 yıllık bir birikim var, bu birikime ben de bir günde sahip olacağım diye atlarsanız çuvallarsınız.
Hızlıca uçup sonra yere çakılmaktan ise yavaş ama sağlam adımlarla gitmek daha hayırlıdır.
Bugün Microsoft'un 100 binden fazla çalışanı vardır, sizin de güçlenerek büyüyerek bu sayıya ulaşmanız hatta aşmanız gerekir.
Ama hiçbir hükümet ilk aşamada size 100 bin kişi toplayıp hadi yerli işleitm sistemi yap demez.
En fazla 50 kişi toplar, siz de adım adım ilerlersiniz.
Şu an o kadar kişi bile yok, Tübitak'ta Pardus ekibi en fazla 20 kişi sayısına ulaştı, o da dağıldı, şu an 3 kişi falan kaldı.
Dolayısıyla bu tartışmanın ucu bir yerde siyasete de dokunuyor.
Başa dönersek etikete takılmayın, Linux iyidir.

 

[kmurat]

Eski Pardus'un zamanında yurt dışında bile kullanıcıları vardı. Çekemediler çünkü halat koptu. Gücümüz ve tecrübemiz eserimizi korumaya yetmedi. Kitap ekonomisi sadece derslerde işler. Piyasada kurtlar ekonomisi geçer. O ortamda kuzulara kebap olmak düşer. Pardus'u içten çökerttiler. İlk zamanlar beğenmezdim ve küçümserdim. Ama zamanla başarılı bir Linux dağıtımı olmayı başarmıştı. Devam etmesini dilerdim.

 

[mirinkirin]

Bizim milletimizde daima dar düşünme hastalığı var. Ailelerin çocuklarını daima küçümsemesi, öğretmenlerin de öğrencilerini küçümsemesi, bir fikir sunulduğunda çevre tarafından alay edilmesi gibi sebeplerden dolayı oluyor bu sanırım. Aynı durum programcıların birçoğunda da var.
"Ben androide bir program yazacağım"
"Ben javada bir program yazacağım"
"Ben bir web sitesi yapacağım"
"İşletim sistemi yapacağız, hem de yerli olacak üstüne milli olacak, açılırken ekranda böyle kocaman kocaman TÜRK yazacak"

Bunlar söyleyen kişinin vizyonunun maalesef dar olduğunu gösteren şeyler. Hâlbuki bunların şöyle olması gerekirdi.

"Biz bir program yazacağız ve bu program bütün dünyayı birbirine bağlayabilecek, mobil plâtforma yazmayı düşünüyoruz." (bkz: whatsapp)
"Üniversite topluluğu olarak big data işlemleri için temel ve öğretici bir program yazmayı düşünüyoruz, dil olarak da javayı seçtik." (bkz: weka)
"Biz (veya ben) bir hesap makinesi yapmayı düşünüyoruz, öyle ki integral türev hesaplayacak, üstüne diferansiyel denklemleri çözecek, üstüne sayıların sınırı olmayacak bir milyon üzeri(üssü) bir milyonu bile hesaplatacağız." (bkz: wolframalpha)
"İşletim sistemi yapacağız, çünkü mevcut işletim sistemleri yeterli değil. Üstüne bu yaptığımız sistem o kadar iyi olacak ki bırakın ülkeyi kıtaları bile aşacak, oralarda bile kullanılacak, dünyadaki her eve bu işletim sistemini sokmayı düşünüyoruz." (bkz: windows)

İki taraftaki vizyon farkını görebiliyorsunuz değil mi ?

Kaldı ki vizyonun geniş olması da bir yere kadar. Niye kullansın insanlar o işletim sistemini, sırf yerli olduğu için mi ?
Bir şey sırf yapılmak için yapılmaz, bir ihtiyaç vardır ve o ihtiyacı karşılamak için üretim yapılır, ortaya ürün konur.
Mesele güvenlikse o zaman güvenliğe dair çözümler üretirsin, var olan linux dağıtımları devlet dairelerinde kullanmak için gayet yeterli ve güvenli.
Bakın blockchain (çok bilinen bir çeşidi bitcoin) bütün dünya üzerinde kullanılıyor, bir şeyi ne kadar çok insan kullanıyorsa o şey o kadar güvenlidir.
Yerli işletim sisteminin hacklenmesi emin olun evrensel işletim sistemlerinden daha kolay olacak. Bu hataya İran düştü, bakın internete görün.

Ülkenize faydalı olma niyetiniz varsa daha farklı yollar deneyebilirsiniz.
Önce üst seviye bir programlama dilini iyi bir şekilde öğrenin.(java, python birincil önerilerim)
Ardından da big data veya artificial intelligence alanlarında kendinizi geliştirin, gelecek buralarda. Başkalarının 30 sene önce yaptığı şeyi yapmakla vakit kaybetmeyin, bugüne odaklanın. Bugün bütün dünya bu iki alanda coşturuyor, siz hâlâ yerli ve milli işletim sistemiyle uğraşıyorsunuz.

 

[kmurat]

Büyük düşünmekte şöyle bir risk var. Çok laf sonrasında boş çıkmak ve palavracı durumuna düşmek. Bu kelime de sanırım sadece Türkçede var. İngilizcesini hiç duymadım. Bir insan önce kendi sınırlarını bilmeli. Hayal kurma ile hesap yapmayı karıştırmamalı. Pardus projesinde Linux çekirdeği tercih edilmesi bence doğru bir karardı. Ancak yeniden en baştan başlatılmış olup, var olan birikimin çöpe gitmiş olması bence kötü bir karar olmuş. Benim gibi sonradan iknâ olmuş kullanıcılar kalıcı olarak kaybedilmiş oldular.

 

[tuxuf]

Ben Pardus Forumunda görüyorum. Pardus ekibinden olan kişiler diyor ki:
"Sizin öve öve bitiremediğiniz Linux Mint, Ubuntu tabanlı; Ubuntu, Debian tabanlı. Biz Debian tabanlı yapınca niye kızıyorsunuz?".

Yahu biz sana çekirdeğinden başlayıp sıfırdan bir işletim sistemi üret demiyoruz. Hiçbir ülkenin böyle bir işletim sistemi yok zaten. Linux Mint dediğin gidip hâli hazırdaki bir DE'yi kullansaydı şu an adını anmazdık. Adamlar Cinnamon denilen kararlı, sade ve hızlı bir DE ile ortaya çıkmadılar mı zaten?
Ubuntu zaten başlı başına bir şirketin ürettiği bir distro.
Kendi DE'mizi yapsaydık keşke, en azından. Debian tabanlı olmana bir şey demiyorum. Ama Debian tabanlısın, XFCE masaüstü ile geliyorsun. Milli olan sadece arkaplan fotoğrafı. Ne diyebilirim ki?

Eğer amacınız "Ülkede GNU/Linux kullanılsın. Özgür yazılıma sahip çıkalım." ise biliniz ki bu ülke hâlâ binlerce dolar Microsoft'a yazılım parası verilmekte. Bu açıdan yanlış yoldasınız.
Yok eğer amacınız "Milli bir Distro yapalım." ise... Yolunuz açık olsun böyle devam edin (!).

 

[ckarakaya]

Bizim milletimizde daima dar düşünme hastalığı var. Ailelerin çocuklarını daima küçümsemesi, öğretmenlerin de öğrencilerini küçümsemesi, bir fikir sunulduğunda çevre tarafından alay edilmesi gibi sebeplerden dolayı oluyor bu sanırım. Aynı durum programcıların birçoğunda da var.
"Ben androide bir program yazacağım"
"Ben javada bir program yazacağım"
"Ben bir web sitesi yapacağım"
"İşletim sistemi yapacağız, hem de yerli olacak üstüne milli olacak, açılırken ekranda böyle kocaman kocaman TÜRK yazacak"

Bunlar söyleyen kişinin vizyonunun maalesef dar olduğunu gösteren şeyler. Hâlbuki bunların şöyle olması gerekirdi.

"Biz bir program yazacağız ve bu program bütün dünyayı birbirine bağlayabilecek, mobil plâtforma yazmayı düşünüyoruz." (bkz: whatsapp)
"Üniversite topluluğu olarak big data işlemleri için temel ve öğretici bir program yazmayı düşünüyoruz, dil olarak da javayı seçtik." (bkz: weka)
"Biz (veya ben) bir hesap makinesi yapmayı düşünüyoruz, öyle ki integral türev hesaplayacak, üstüne diferansiyel denklemleri çözecek, üstüne sayıların sınırı olmayacak bir milyon üzeri(üssü) bir milyonu bile hesaplatacağız." (bkz: wolframalpha)
"İşletim sistemi yapacağız, çünkü mevcut işletim sistemleri yeterli değil. Üstüne bu yaptığımız sistem o kadar iyi olacak ki bırakın ülkeyi kıtaları bile aşacak, oralarda bile kullanılacak, dünyadaki her eve bu işletim sistemini sokmayı düşünüyoruz." (bkz: windows)

İki taraftaki vizyon farkını görebiliyorsunuz değil mi ?

Kaldı ki vizyonun geniş olması da bir yere kadar. Niye kullansın insanlar o işletim sistemini, sırf yerli olduğu için mi ?
Bir şey sırf yapılmak için yapılmaz, bir ihtiyaç vardır ve o ihtiyacı karşılamak için üretim yapılır, ortaya ürün konur.
Mesele güvenlikse o zaman güvenliğe dair çözümler üretirsin, var olan linux dağıtımları devlet dairelerinde kullanmak için gayet yeterli ve güvenli.
Bakın blockchain (çok bilinen bir çeşidi bitcoin) bütün dünya üzerinde kullanılıyor, bir şeyi ne kadar çok insan kullanıyorsa o şey o kadar güvenlidir.
Yerli işletim sisteminin hacklenmesi emin olun evrensel işletim sistemlerinden daha kolay olacak. Bu hataya İran düştü, bakın internete görün.

Ülkenize faydalı olma niyetiniz varsa daha farklı yollar deneyebilirsiniz.
Önce üst seviye bir programlama dilini iyi bir şekilde öğrenin.(java, python birincil önerilerim)
Ardından da big data veya artificial intelligence alanlarında kendinizi geliştirin, gelecek buralarda. Başkalarının 30 sene önce yaptığı şeyi yapmakla vakit kaybetmeyin, bugüne odaklanın. Bugün bütün dünya bu iki alanda coşturuyor, siz hâlâ yerli ve milli işletim sistemiyle uğraşıyorsunuz.

En başta dedim farklı paket neden kullanıyorsun. Deb paket her programın kendi sitesinde mevcut Pardus yüklesen ne kadar güncel olabilir ki. Linux için bir muhasebe pro yazsalar bundan daha faydalı olunurdu emin olun.

Yazdıklarınızı anlayabilecek kaç kişi var merak ediyorum bu ülkede

 

[ConfickerBelasi]

Türkiye Cumhuriyeti topraklarında yapılması yeterli...abartmayın inciğini boncuğunu...