Tuvalet adabı ve istibra[erkek kardeşlerimizle ilgili

Bu konuyu okuyanlar

dergah yolu

Asistan
Katılım
10 Şubat 2009
Mesajlar
216
Reaksiyon puanı
0
Puanları
0
İstibra Nedir?
Erkeklerin idrardan sonra, idrar sızıntısının tamamen kesilmesini beklemelerine istibra denir. Bunu yapmak vâcibdir.

İdrar sızıntısı her insanda olur. Ancak bâzı kimselerde çabuk kesilir; bâzılarında ise, akıntı bir müddet daha devam eder. Herkes durumunu bilerek, abdest almadan önce, sızıntının kesilmesine çalışmalı, sonra abdest almalıdır.

İdrar Sızıntısını Durdurmak İçin Ne Yapılabilir?
İstibranın, yani, idrar sızıntısını durdurmanın çeşitli yolları vardır: Tuvaletten çıktıktan sonra hemen abdest almayıp biraz yürümek veya öksürmek veya ayakları biraz kımıldatmak gibi hareketlerle idrar yollarında kalmış olan sızıntıların dışarı çıkması te'min edilebilir. Herkes kendi durumunu bilerek bu yollardan birini tatbik eder. Mühim olan sızıntının kesilmesidir.

İstibra Yapılmadan Abdest Alınca Ne Olur?
Küçük su döktükten sonra istibranın yapılması durumu, abdestin sıhhatına mâni olan idrar sızıntısını kesmek içindir. İdrarını yaptıktan hemen sonra istibra yapmadan abdest alan ve bu sırada da kendisinden idrar akıntısı gelen kimsenin aldığı abdest, haberi olmadan bozulur ve bu abdestle kılınan namaz da sahih olmaz. Bu bakımdan istibra konusunda oldukça titiz davranmalıdır.

Bir hadîs-i şerîfte:

"İdrardan sakınınız. Çünkü kabir azâbının çoğa ondandır" buyrularak, Müslümanların, küçük su döktükten sonra temizliğe (istibraya) son derece dikkat etmeleri istenmiştir.

Kadınlara istibra gerekmez. Onların idrar yaptıktan sonra hemen abdest almayıp bir süre beklemeleri kâfidir.

İstinca istibranın sıhhî faydaları da vardır
http://www.ashabilyemin.com/istibra-nedir-t163855.html?amp;

Tuvalet adabı
Sual: Tuvalet adabı nelerdir?
CEVAP
1-
Tuvalete girerken Euzü Besmele çekilip, (Allahümme innî eûzü bike minel hubsi vel habais) duası okunur.

2- Tuvalete girerken elinde, Allahü teâlânın ismi ve Kur’an-ı kerim yazılı bir şey bulunmamalı. Cepte veya kapalı olursa mahzuru olmaz. Boynunda Allah yazılı kolye bulunmamalı. Varsa bluz içine koymalı.

3- Tuvalete uygun şekilde kaplanmış muska ile girmek caizdir.

4- Tuvalete sol ayakla girip, sağ ayakla çıkmalı.

5- Tuvaletten çıkınca, (Elhamdülillâhillezî ezhebe anil eza ve afâni) duası okunmalı.

6- Tuvalette konuşmamalı, çok oturmamalı, gazete falan okumamalı, şarkı söylememeli, sigara içmemeli, sakız çiğnememelidir.

7- İstincadan, yani taharetlendikten sonra hemen örtünmeli.

8- Tuvalette abdest bozarken, önü ve arkayı kıbleye getirmemeli.

9- Pisliği parmak ile alıp eli yıkamalı. En sonunda kalan pislik varsa onu da su ile yıkamalı.

10- Erkekler, istinca yaparken, arkadan öne doğru, kadınlar ise önden arkaya doğru yıkamalı. Böylece ön avret yerine pislik bulaştırılmadığı gibi, tahrik edilerek şehvete de sebep olunmaz.

11- Taharetlendikten sonra, bez ile kurulanmalı. Bez yoksa tuvalet kâğıdı ile de kurulanmak caiz olur. Bu kâğıtlar o maksatla imal edilmiştir. Başka kâğıtları kullanmak mekruh olur.

12- İstincadan, yani temizlendikten sonra iç çamaşırına bir miktar su serpmeli. Böylece, çamaşırında yaşlık görünce idrar sanmamalı, bu benim döktüğüm su diyerek vesveseye kapılmamalı.

13- Temizlendikten sonra, erkekler istibra yapmalı. Kadınlar istibra yapmaz. İstibra idrar kanalında idrar bırakmamaktır. İstibra, yürüyerek, öksürerek veya sol tarafa yatarak yapılır.

14- İstibra yapılmadan tuvaletten çıkılırsa, idrarın çıkma ve çamaşıra bulaşma ihtimali olacağından, tuvaletten çıkmadan önce idrar deliğine, arpa büyüklüğünde bir pamuk konularak idrarın dışarı çıkması önlenmeli.

15- İstibra yapılarak idrar kalmadığının anlaşılmasına, kalbin mutmain olmasına istinka denir. İstinkadan sonra, artık abdest alınabilir.

16- Avret yerine ve necasete bakmamalı, tuvalete tükürmemeli.

17- Tuvalette elbiseye idrar sıçratmamalı. Bunun için mümkünse, ayrı bir pijama, eşofman kullanılmalıdır. Tuvalete özel pijama ile ve başı örtülü olarak girmek müstehabdır.

18- Tuvaletten çıkınca elleri yıkamalı.

19- Hiçbir suya, cami duvarına, mezarlığa ve yola abdest bozmamalıdır.

20- Su bulunmazsa, taş ve benzerleri ile taharetlenmek, de su yerine geçer.

Sual:
Tuvalet için ayrı bir elbise edinmek bid’at değil midir?
CEVAP
Hayır, bid’at değildir. Helâ için ayrı bir kıyafet giyinmek ve başı örtülü olmak müstehabdır. (S. Ebediyye)

Sual: Klozeti kullanmam daha rahat oluyor. Normal tuvalet yerine klozeti kullanmak uygun mudur?
CEVAP
Rahat taharet alınabiliyorsa, üstümüze necaset sıçratılmıyorsa mahzuru olmaz. Ancak, alaturka denilen normal tuvaleti kullanmak, tıbbi yönden de çok faydalıdır. Necaset kolay temizlenir, üste pislik sıçrama durumu daha azdır. Necaset tam boşaldığı için, idrar kesesi ve bağırsaklar rahat eder, necaset geçtiği yollarda kalmaz, dışarı çıkar. İdrar yolları, kalın bağırsak gibi organlardaki hastalıkların Müslümanlarda neden çok az olduğunu araştıran yabancı tıp adamları, sebebinin klozet kullanmadıklarından dolayı olduğunu tespit etmişlerdir.

Özellikle prostat, idrar yolları hastalıkları, erkekler için çok sıkıntı verici, aile saadetini etkileyen hastalıklardır. Ayakta da idrar yapmamalı ve sağlığa en uygun olan yolu seçmeli.

Sual: Hiçbir suya abdest bozmamalı deniyor, klozet içindeki sular da, buna dahil midir?
CEVAP
Hayır, klozetteki su, buna dahil değildir. Orası zaten abdest bozma yeridir. Abdest bozulması uygun olmayan sular; insan veya hayvanların içtiği, yahut insanların kullandığı sulardır. Bunlar da, ırmak, çay, göl, gölet, havuz ve su birikintileridir.

Sual: Tuvalete erkeklerin de kadınların da başı kapalı girmeleri müstehab mıdır? Kadınlar, eşarp yerine bone ile girse, uygun mudur?
CEVAP
Evet, tuvalete başı kapalı girmek müstehabdır. Kadınlar bone ile girse yeterli olur.

http://www.dinimizislam.com/detay.asp?Aid=3294
Dinimizde temizliğin çok önemli bir yeri vardır. Peygamber Efendimiz (s.a.s) “Temizlik imanın yarısıdır.” sözüyle bu hususa dikkat çekmiştir. (Müslim, Taharet 1) Taharet kelimesinin Yüce Kitabımızda değişik şekilleriyle 31 yerde geçmesi de İslam’ın temizliğe verdiği önem ve ehemmiyeti göstermesi adına oldukça önemlidir.

Diğer yandan temizlik, dinimizde imandan sonra en büyük hakikat olan namaz ibadetinin sıhhatiyle doğrudan alakalıdır. Çünkü namazın altı şartından ikisi (hadesten taharet ve necasetten taharet) temizliğin temin edilmesine yöneliktir. Buna göre bir Müslüman günde en az beş defa ibadet edebilmek için abdest uzuvlarını yıkamak zorunda olduğu gibi, elbiselerini, bedenini ve namaz kılacağı yeri de pisliklerden temiz tutmak mecburiyetindedir.
Bunun dışında, âyeti kerimelerde; cünüp olan kimselerin namaz kılabilmesi için yıkanmaları gerektiğinin bildirilmesi (Nisa, 4/43), aynı şekilde kadınların adet hallerinin bitiminde gusül abdesti almakla mükellef tutulmaları (Bakara, 2/222), elbiselerin temiz tutulmasının emredilmesi (Müddessir, 74/4), mescide giderken güzel elbiselerin giyilmesinin istenmesi (Araf, 7/31) gibi emirler yer alırken; hadisi şeriflerde de kişinin en geç haftada bir başını ve vücudunu yıkaması gerektiği ifadesi (Buhari, Cuma 12), misvak kullanmanın tavsiye edilmesi (İbn Mace, Taharet 7), kasıklardaki ve koltuk altlarındaki kıllarla tırnakları kesmenin, bıyıkları kısaltmanın ve sünnet olmanın fıtrattan olduğunun ifade edilmesi (Buhari, Libas 63), suların temiz tutulmasına yönelik tedbirlerin alınması (Buhari, Vudu 28), yemekten önce ve sonra elleri yıkamak gerektiğinin vurgulanması (Ebu Davud, Et’ime 12) hatta bunların yanında Peygamber Efendimizin evlerin etrafının temiz tutulmasını tavsiye etmesi (Tirmizi, Edep 41) gibi emir ve tavsiyeler İslam’ın temizliğe verdiği önemi ve bunu gerçekleştirmek için aldığı tedbirleri gösteren misallerdir.
İşte temizlik adına bir Müslüman’ın dikkat etmesi gereken en önemli hususlardan birisi de tuvalet adabıdır. Evet, hayatın her kademesinde Müslümanların dünya ve ukba saadetini temine yönelik olarak İslam’ın getirdiği düzenlemelerden tuvalet temizliği de nasibini almıştır. Hayatı ta’lim için gönderilen Allah Resûlü, tuvalet ihtiyacıyla ilgili onlarca hadisi şerifinde ve uygulamalarında bu işin adab-ı erkanını göstermiştir ki, bunlara riayet etmek, temizliğin sağlanması ve neticesinde de Allah ve Resûlü’nün rızasını kazanma adına oldukça önemlidir.
Günümüzde def-i hacet için tuvaletler yapıldığını göz önünde bulunduran bazı kişiler aşağıya alacağımız tuvalet adabıyla ilgili bazı maddelere gerek olmadığını düşünebilirler. Ancak unutmamalıdır ki, İslam âlemşümuldur. Onun hükümleri bütün zamanlara ve bütün insanlığa hitap eder. Günümüzde hâlâ köylerde, kırlarda yaşayan birçok insan vardır. Diğer yandan herkes her zaman aynı imkânlara sahip olmayabilir. Bundan dolayı aşağıdaki bazı maddeler bu zaviyeden değerlendirilmelidir.
Abdest Bozulması Mekruh Olan Yerler
Def-i hacet için yer seçimi önemlidir. Hadis-i şeriflerde abdest bozulması yasaklanan yerler vardır. Mesela bir hadis-i şeriflerinde Allah Resûlü (s.a.s) “Sizden biriniz banyo yaptığı yere küçük abdestini bozmasın. Sonra orada abdest alır. Şüphesiz vesveselerin çoğu bundan kaynaklanır.” buyurarak banyo yapılan yere abdest bozulmasını yasaklamıştır. (Ebû Dâvud, Tahâre 15; Tirmizi, Tahâre 17)
Yine Ebu Hureyre’nin rivayet ettiği bir hadisi şerifte Peygamber Efendimiz (s.a.s) “İki lânetten korkun!” buyurmuş, ashab-ı kiram: “İki lânet de nedir?” diye sorunca da “İnsanların yollarına abdest bozanla, gölgelerine abdest bozanlardır!” şeklinde cevap vermiştir. (Müslim, Tahâret 68; Ebû Dâvud, Tahâret 14)
Allah Resûlü (s.a.s) bir başka hadis-i şeriflerinde de abdest bozulması mekruh olan yerlere su yollarını ilave ederek şöyle buyurmuştur: “Lanete sebep olan üç yere abdest bozmaktan kaçının: Su yollarına, işlek yollara ve gölgeliklere.” (Ebû Dâvud, Tahâret 14)
Abdullah b. Sercis (r.a) da Allah Resûlü’nün (yer üzerindeki haşerat) deliklerine bevletmeyi yasakladığını ifade etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 16; Nesâî, Tahâret 30) Bu hadisi şerif aynı zamanda âlemlere rahmet olarak gönderilen Allah Resûlü’nün bu özelliğinden hayvanatın da istifade ettiğine bir misaldir. Burada, rahatsız edilen hayvanların zararlarının gelme ihtimaline karşı alınmış bir tedbir de vardır.
Son devir Hanefî fıkıhçılarından İbni Abidin, abdest bozulması mekruh olan yerleri şu şekilde sıralamıştır: “Esah kavle göre akar bile olsa suya büyük ve küçük abdest bozmak mekruhtur. Dere, kuyu, havuz veya kaynak kenarına yahut yemiş veren ağacın altına veya ekin içine, oturmak suretiyle istifade edilen ağaç gölgesine, mescid ve bayram namazgâhı yanına, kabristan içine, hayvanların arasına, insanların yoluna, rüzgâra karşı, fare, yılan veya karınca yuvasına ve delik içine abdest bozmak mekruhtur. Üzerinden bir kimsenin geçtiği veya oturduğu yere, yol kenarına, kâfile veya çadır yanına, yerin aşağısına durarak yamacına doğru abdestini bozmak da mekruhtur.” (İbni Abidin Tercümesi, Şamil Yayınları, 1982, c. 1, s. 589–590)
Ayrıca zemini sert olan yerlere de abdest bozulmamalıdır. Çünkü böyle yapıldığı taktirde üzerimize sıçrama ihtimali vardır. “Sizden biri, küçük abdest bozmak isteyince bevli için uygun bir yer arasın!” hadisi şerifinde de bu hususa dikkat çekilmektedir. (Ebû Dâvud, Tahâret 2)
Cabir b. Abdullah (r.a), “Hz. Muhammed (s.a.s) abdest bozmak istediği zaman, tenha bir yere giderdi.” demiştir. (Ebû Dâvud, Tahâre, 1). Dolaysıyla abdest bozmak isteyen kimsenin, bu ihtiyacını kimsenin görmeyeceği bir yerde gidermesi gerekir. Ebû Saîd (r.a) de Resûlüllah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın “İki kişi beraberce helâya gidip, avretleri açık kazayı hâcet ederken konuşmasınlar. Zira Allah Teâla Hazretleri, bu hale gadab eder.” dediğini rivayet etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 7)
Tuvalet Adabıyla İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
1- Def-i hacet öncesinde eğer üzerimizde Kur’ân ayeti yazılı bir şey varsa veya Allah’ın (c.c) ya da Peygamber Efendimiz’in (s.a.s) ismi yazılı yüzük kolye vs. varsa bunları çıkarıp uygun bir yere bırakmalıyız. Nitekim Peygamber Efendimiz’in (s.a.s), “Muhammed Resulullah” yazısı bulunan yüzüğünü çıkararak helâya girdiği rivayet edilmiştir. (eş-Şevkânî, Neylü’l-Evtâr, I, 73).
Eğer bunları bırakacağımız güvenli bir yer bulamazsak, bir naylona veya beze sararak cebimize koyabiliriz.
2- Tuvaletten önce besmele çekmek ve arkasından “Allahümme innî eûzu bike mine'lhubsi ve'lhabâis (Allahım, pislikten ve -cin ve şeytan gibi- kötü yaratıklardan sana sığınırım.)” duasını okumak Efendimizin sünnetleri arasındadır. (Bkz., Buhârî, Vudû 9; Müslim, Hayz 122; Ebu Dâvud, Taharet 3)
Helâdan çıktıktan sonra da “Gufrâneke (Affını taleb ediyorum.)” demek sünnettir. Çünkü Hz. Âişe (radıyallâhu anhâ) Resûlüllah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın helâdan çıktığı zaman böyle dediğini rivayet etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 17; Tirmizî, Tahâret 5) Ayrıca tuvaletten çıktıktan sonra “Elhamdülillahillezî ezhabe anni’l-ezâ ve âfânî (Ezâyı giderip âfiyet veren Allah'a hamdolsun)” demek de merfu dualar arasındadır.
3- Hz. Enes (r.a) anlatıyor: “Resûlullah (s.a.s) kazayı hacette bulunmak istediği zaman yere yaklaşıncaya kadar elbisesini kaldırmazdı.” (Ebû Dâvud, Tahâret 6; Tirmizî, Tahâret 10) Hadis-i şeriften de anlaşılacağı üzere, abdest bozmak isteyen kimsenin mümkün olduğunca avret yerlerini başkalarına göstermemeye dikkat etmesi gerekir.
Hatta kişi kapalı bir yerde bile bulunsa zaruret miktarı açılmalıdır. Zaten fıkıh kitaplarımızda da abdest bozma esnasında çıplak olarak bulunmanın mekruh olduğu ifade edilmiştir.
4- “Tuvalete girdiğiniz zaman, büyük veya küçük abdest bozarken önünüzü veya arkanızı kıbleye dönmeyiniz. Fakat doğu veya batıya dönünüz.” (Ebu Dâvud, Tahâre 14). Bu ve benzeri hadis-i şeriflerden hareket eden fakihler abdest bozan kimsenin önünü veya arkasını kıbleye dönmesinin mekruh olduğunu ifade etmişlerdir. Bu hükmün sadece kırlarda bulunan kimselere şamil olduğunu söyleyen fıkıhçılarımız bulunsa da Hanefi mezhebine göre bu hadisin hükmü genel olup her durumu kapsar. Aslında tuvaletler inşa edilirken bu hükmün göz önünde bulundurulması gerekir.
5- Özellikle günümüzde tuvaletlerin ev içinde olduğunu düşünecek olursak, temizliğin sağlanması adına tuvalete girmeden önce çorapların çıkarılması ve paçaların sıvanarak içeri girilmesi gerekir. Böylece çoraplarımıza ve paçalarımıza sıçrayacak pislikten korunmuş oluruz.
Diğer yandan kullandığımız tuvaleti temiz bırakma, yani bizden sonra kullanacak kimselerin gözünü rahatsız edecek bir pislik bırakmama da Müslüman ahlakının gerektirdiği bir husustur.
6- İhtiyaç giderildikten sonra istinca denilen temizliğin yapılması gerekir. İstinca abdest bozduktan sonra su ve benzeri temiz bir şeyle taharetlenmeye denir. Duruma göre istinca vacip veya sünnet olur. Kemikle, hayvan tezeğiyle, yiyecek maddesiyle, kömürle istinca etmek mekruhtur ve hadis-i şeriflerde yasaklanmıştır. (Bkz., Müslim, Tahâre 59; Ebû Dâvud, Tahâre 20) Fıkıh kitaplarında özellikle kullanıldığı yerler düşünülerek kağıt ile de temizlenmenin mekruh olduğu yer almaktadır. Ancak günümüzde hususiyle bu iş için kâğıt havlular üretildiğini düşünecek olursak bu mekruhluğun kalktığını söyleyebiliriz. Hatta su ile istinca yaptıktan sonra peçete ile kurulanmak temizliğin daha güzel yapılması adına oldukça önemlidir.
Enes b. Malik’in (r.a.) rivayet ettiğine göre Resûlüllah (s.a.s); “O mescitte kendilerini maddî ve manevî kirlerden temizlenmeyi seven adamlar vardır. Allah kendisini temizleyenleri sever” (Tevbe, 9/108) ayetinin, tuvalet temizliklerinde su kullanan Kuba halkı hakkında indiğini ifade buyurmuştur. Bu ayeti kerimenin “Biz namaz için abdest alırız, cünüp olunca yıkanırız ve büyük abdestten sonra su ile temizleniriz.” diyen Ensar hakkında indiği de rivayet olunmuştur. (Bkz., İbn Mace, Tahâre 28, Ahmed b. Hanbel, Müsned, VI, 6).
İdrarın birçok zararlı kimyevî madde ihtiva ettiğini ve yine büyük abdest pisliğinin bir gramında bile milyonlarca mikrop bulunduğunu göz önünde bulunduracak olursak, tuvalet sonrasında temizliğin düzgün yapılmasının ne derece ehemmiyetli olduğu görülecektir.
7- Hz. Aişe (r.ahâ), Resûlüllah’ın (s.a.s) sağ elini, su içme, yemek yeme gibi şeylerde kullandığını, sol elini ise istincada ve kirlenme hâsıl edecek olan diğer şeylerde kullandığını ifade etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 18) Fıkıh kitaplarında da tuvalette sağ eli kullanmanın tahrimen mekruh olduğu yer alır. Bu, büyük ve küçük abdest bozmada dikkat edilmesi gereken bir husustur. Çünkü Peygamber Efendimiz (s.a.s) “Sizden biri helâya girdiği zaman zekerini sağ eliyle tutmasın.” buyurarak bizzat bizi bundan men etmiştir. (Buharî, Vudû' 18; Ebû Dâvûd, Taharet 18)
8- Helâya sol ayakla girmek ve sağ ayakla çıkmak da tuvalet adabı adına dikkat edilmesi gereken hususlardandır.
9- Tuvalet esnasında elbiseye bir pislik bulaşmaması için azami gayret gösterilmelidir. Allah Resûlü (s.a.s) “Kabir azabının çoğu küçük abdesttendir.” (İbn Mace, Taharet 26) buyurarak elbiseye idrar sıçratmama hususunda bizi uyarmıştır. İbn Abbas da (r.a) Allah Resûlü’nün iki kabrin yanına uğradığını ve bunlardan birisinin koğuculuk yapmaktan diğerinin de idrardan sakınmamaktan dolayı kabir azabı gördüğünü söylediğini rivayet etmiştir. (Müslim, Tahâre 34).
10- Yukarıdaki maddeyle ilgili olarak dikkat edilmesi gereken bir husus da küçük abdesti oturarak bozmaktır. Çünkü ayakta yapıldığında elbiseye idrar sıçrama ihtimali yüksektir. Nitekim Hz. Aişe Validemiz, “Size kim Resulullah (s.a.s)'ın küçük abdestini ayakta bozduğunu söylerse, onu tasdik etmeyiniz. O, küçük abdestini oturarak yapıyordu.” (Tirmizî, Tahâre 8; Nesaî, Tahâre 24) buyurarak bu konuda yapılması gerekene işaret etmiştir.
11- Tuvalette dikkat edilmesi gereken edeplerden birisi de orada bulunulduğu sürece dinî, uhrevî ve mukaddes şeylerin düşünülmemesidir. Diğer yandan verilen selamı almama, müezzine icabet etmeme, aksırdığında sadece kalbinden Allah’a hamdetme ve hele başkalarıyla konuşmama da adap arasındadır.
12- Avretine ve ondan çıkan pisliğe bakmamak, tuvalete tükürüp aksırmamak, fazla bakınmayarak başını öne eğmek, sol ayağın üzerine yaslanmak, tuvalette başı örtülü bulunmak, helâda fazla kalmamak ve hemen işini bitirip kalkmaya bakmak da tuvalet adabındandır.
13- Erkeklerin tuvalet sonrasında abdest almak istediklerinde istibra yapmaları vaciptir. Kadınlar için buna gerek yoktur. Onlar biraz bekledikten sonra abdest alabilirler. İstibra, küçük abdest sonrasında akıntı ve sızıntının kesilmesini beklemektir. Bu yapılmadığında abdestten sonra akıntı gelme ihtimali yüksektir ki, bununla abdest bozulmuş olur.
İstibranın nasıl yapılacağı hususunda kesin bir ölçü yoktur. Çünkü bu akıntının kesilme süresi kişiden kişiye değişir. Herkes kendi durumunu göz önüne alarak bunu yapmalıdır. Yürümek, hareket etmek, öksürmek, yatmak, bir süre beklemek, ayakları hareket ettirmek vs. istibra adına yapılabilecek hareketlerdendir.
Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da, istibra sonrası gelecek olan akıntıdan sakınmaktır. Bunun için, istinca istibradan sonra yapılabilir veya kâğıt havlu pamuk vs. kullanılarak idrarın elbiseye bulaşması önlenebilir. En azından Hanefilere göre avuç içini bulan necasetin namazı bozduğu, bunun daha azının da tenzihen mekruh olduğu gözden uzak tutulmamalıdır.
Kaynaklar:
1- İbni Abidin, Reddü’l-Muhtar
2- Fetevay-ı Hindiye
3- Mehmed Zihni Efendi, Nimet-i İslam
4- İbrahim Canan, Fıkıh Ansiklopedisi (Kütüb-ü Sitte Tercüme ve Şerhi)
5- Prof. Dr. Davut Aydüz, “Kur’ân ve Hadislerde Temizlik”.
http://www.hikmet.net/content/view/57547/2/



zorhak kardeşimizin bu konuyla ilgili değerli bir çalışması vardır bizde o konuya yardımcı olmak gayesiyle bu konuyu açtık
kardeşlerimizin detaylarda bile hassasiyeti derin hayranlık ve şükür duygusu uyandırıyor
zorhak kardeşimiz ilim meclisine vesile olmuş okuyan ve yorum yazan kardeşlerimizde o meclise dahil olmuşlardır
müsait bir zamanda ilim meclisi hakkındaki müjdeleri vereceğiz(Rabbimiz ihsan buyuruyor biz kullarınada ilan etmek düşüyor
 

redyellow

Doçent
Katılım
3 Kasım 2008
Mesajlar
693
Reaksiyon puanı
2
Puanları
18
Arkadaşım, Allah razı olsun.. Güzel bir paylaşım yapmışsın...

Teşekkürlerimle.
 

halitkara

Öğrenci
Katılım
23 Eylül 2008
Mesajlar
51
Reaksiyon puanı
0
Puanları
6
Allah razı olsun.çok faydalı ve önemli paylaşım olmuş.
 

hakimebu

Asistan
Katılım
29 Mayıs 2008
Mesajlar
196
Reaksiyon puanı
0
Puanları
0
Allah razi olsun cok onemli bir paylasim olmus
 

nur29

Doçent
Katılım
3 Ağustos 2008
Mesajlar
612
Reaksiyon puanı
5
Puanları
0
çok faydalı bir yazı olmuş
sağolasın
 

tuvana

Doçent
Katılım
14 Şubat 2009
Mesajlar
816
Reaksiyon puanı
1
Puanları
0
bir müslümanın mutlaka bilmesi gereken konular ALLAH(c.c) razı olsun paylaşım için.
 

cerviheus

Öğrenci
Katılım
15 Şubat 2009
Mesajlar
81
Reaksiyon puanı
1
Puanları
8
Tuvalete girerken dua mı okunur. ******* Allah isminin söylendiği her yerde hazır ve nazırdır. *********
 

yusufsan21

Dekan
Katılım
27 Eylül 2008
Mesajlar
6,978
Reaksiyon puanı
35
Puanları
48
Allah razı olsun kardeşim. İnsan hayatının her anında İslami kurallara uymalıdır ki Hz Muhammed (SAV)'in şefaatine nail olabilsin...
 

tuvana

Doçent
Katılım
14 Şubat 2009
Mesajlar
816
Reaksiyon puanı
1
Puanları
0
cerviheus biraz haddini aşmışsın sen hakaret etme lütfen ilmihal kitaplarının bir çoğunda ne zaman nerde hangi duaların okunacağı belirtilmiştir sanırım okumadın hiç yada alakadar olmadın lütfen hakaret ettiğin arkadaşımızdan özür dile.
 

mehmet

Profesör
Emektar
Katılım
9 Mayıs 2007
Mesajlar
2,699
Reaksiyon puanı
47
Puanları
48
Tuvalete girerken dua mı okunur. ******* Allah isminin söylendiği her yerde hazır ve nazırdır. *********

Hayırlı günler arkadaşım;

Herhalde siz yanlış anladınız.
Tuvalette iken dua elbette okunmaz.
Tuvalete girmeden önce ve çıktıktan sonra okunur.

Saygılarımla
 

cerviheus

Öğrenci
Katılım
15 Şubat 2009
Mesajlar
81
Reaksiyon puanı
1
Puanları
8
Yazdıklarıma biraz daha iyi bakarsan hakaret olmadığını görürüsün. sadece günlük doğal konuşmalarda geçen şeyler bunlar. Bir Cem yılmaz bok dese herkes güler ama sen benimkini siliyorsun. Bu senin de aynı zihniyetten olduğunu gösteriyor mod. Hoşçakal siz kendi kendinize eğlenin. Nasılsa düşünceleriniz sadece kendi aranızda paylaşılacak.
 

mehmet

Profesör
Emektar
Katılım
9 Mayıs 2007
Mesajlar
2,699
Reaksiyon puanı
47
Puanları
48
Yazdıklarıma biraz daha iyi bakarsan hakaret olmadığını görürüsün. sadece günlük doğal konuşmalarda geçen şeyler bunlar. Bir Cem yılmaz bok dese herkes güler ama sen benimkini siliyorsun. Bu senin de aynı zihniyetten olduğunu gösteriyor mod. Hoşçakal siz kendi kendinize eğlenin. Nasılsa düşünceleriniz sadece kendi aranızda paylaşılacak.

Cerviheus arkadaşım;

Sizi rahatsız eden bölümler neresi ise bana onu söyleyin.Gözümüzden kaçmış olabilir.Eğer gösterdiğiniz yer gerçekten uygunsuz bir paylaşım ise tarafımızdan elbette düzeltilecekir.

Saygılar
 

yusufsan21

Dekan
Katılım
27 Eylül 2008
Mesajlar
6,978
Reaksiyon puanı
35
Puanları
48
Yaw Mehmet abi sen ne kadar iyi huylu bir insansın. Allah senden razı olsun ben olsaydım...
 

HRNKC

Profesör
Katılım
1 Ağustos 2008
Mesajlar
4,155
Reaksiyon puanı
20
Puanları
38
Paylaşımın gerçekten çok yararlı... Allah razı olsun...
 

dergah yolu

Asistan
Katılım
10 Şubat 2009
Mesajlar
216
Reaksiyon puanı
0
Puanları
0
İlim meclisine katılan ve güzel yorumda bulunan kardeşlerimden Allah[cc]razı olsun tabi bazı eksiklerimiz var inşaallah ilgilerinizi esirgemezseniz birçok konuyu beraberce hatırlayacağız
tuvana kardeşim Ömer Nasuhi Bilmen hocaefendinin ilmihalini vermeye başladı o bir derya yok yok biz lüzüm üzerine biraz aceleci davrandık kusura bakmasın
http://forum.shiftdelete.net/din-ku...2914-ilim-ogrenmenin-fazileti.html#post607674
kardeşlerimizin konuya ilgisi ve halka oluşturması bizlere ilim meclisine katılanların manevi kazançları ve müjdeleri konusunda konu açmaya itti
selam ve dua ile
 

zelenga

Profesör
Katılım
17 Şubat 2008
Mesajlar
2,509
Reaksiyon puanı
18
Puanları
38
Sürekli namaz kılan ve camiye giden müslümanların bile belki de çoğunun dikkat etmediği veya bilmediği, öğretilmeyen bir husus.
Paylaşım ve hatırlatma için teşekkürler..
 

Mai Nai

Guru
Emektar
Katılım
23 Ağustos 2008
Mesajlar
21,627
Reaksiyon puanı
157
Puanları
63
Namazlarının kabul olmasını isteyen müslümanların tuvalet adabınada dikkat etmesi gerekir.Bazen bakıyorum da tuvaletten hemen sonra abdest alanlar var.Bazende tuvaletten sonra hızlı adımlarla turlayanlar oluyor ve milletde -bu ne ediyo diye soruyor.İstibra yaptığını bilseler sormazlar elbet.Bence Cuma vaazlarında 1-2 dakikada bu konulara ayrılmalı.
 

quasimodo

Profesör
Katılım
20 Aralık 2008
Mesajlar
1,929
Reaksiyon puanı
57
Puanları
0
İstibra Nedir?
Erkeklerin idrardan sonra, idrar sızıntısının tamamen kesilmesini beklemelerine istibra denir. Bunu yapmak vâcibdir.

İdrar sızıntısı her insanda olur. Ancak bâzı kimselerde çabuk kesilir; bâzılarında ise, akıntı bir müddet daha devam eder. Herkes durumunu bilerek, abdest almadan önce, sızıntının kesilmesine çalışmalı, sonra abdest almalıdır.

İdrar Sızıntısını Durdurmak İçin Ne Yapılabilir?
İstibranın, yani, idrar sızıntısını durdurmanın çeşitli yolları vardır: Tuvaletten çıktıktan sonra hemen abdest almayıp biraz yürümek veya öksürmek veya ayakları biraz kımıldatmak gibi hareketlerle idrar yollarında kalmış olan sızıntıların dışarı çıkması te'min edilebilir. Herkes kendi durumunu bilerek bu yollardan birini tatbik eder. Mühim olan sızıntının kesilmesidir.

İstibra Yapılmadan Abdest Alınca Ne Olur?
Küçük su döktükten sonra istibranın yapılması durumu, abdestin sıhhatına mâni olan idrar sızıntısını kesmek içindir. İdrarını yaptıktan hemen sonra istibra yapmadan abdest alan ve bu sırada da kendisinden idrar akıntısı gelen kimsenin aldığı abdest, haberi olmadan bozulur ve bu abdestle kılınan namaz da sahih olmaz. Bu bakımdan istibra konusunda oldukça titiz davranmalıdır.

Bir hadîs-i şerîfte:

"İdrardan sakınınız. Çünkü kabir azâbının çoğa ondandır" buyrularak, Müslümanların, küçük su döktükten sonra temizliğe (istibraya) son derece dikkat etmeleri istenmiştir.

Kadınlara istibra gerekmez. Onların idrar yaptıktan sonra hemen abdest almayıp bir süre beklemeleri kâfidir.

İstinca istibranın sıhhî faydaları da vardır
http://www.ashabilyemin.com/istibra-nedir-t163855.html?amp;

Tuvalet adabı
Sual: Tuvalet adabı nelerdir?
CEVAP
1- Tuvalete girerken Euzü Besmele çekilip, (Allahümme innî eûzü bike minel hubsi vel habais) duası okunur.

2- Tuvalete girerken elinde, Allahü teâlânın ismi ve Kur’an-ı kerim yazılı bir şey bulunmamalı. Cepte veya kapalı olursa mahzuru olmaz. Boynunda Allah yazılı kolye bulunmamalı. Varsa bluz içine koymalı.

3- Tuvalete uygun şekilde kaplanmış muska ile girmek caizdir.

4- Tuvalete sol ayakla girip, sağ ayakla çıkmalı.
5- Tuvaletten çıkınca, (Elhamdülillâhillezî ezhebe anil eza ve afâni) duası okunmalı.

6- Tuvalette konuşmamalı, çok oturmamalı, gazete falan okumamalı, şarkı söylememeli, sigara içmemeli, sakız çiğnememelidir.

7- İstincadan, yani taharetlendikten sonra hemen örtünmeli.

8- Tuvalette abdest bozarken, önü ve arkayı kıbleye getirmemeli.

9- Pisliği parmak ile alıp eli yıkamalı. En sonunda kalan pislik varsa onu da su ile yıkamalı.

10- Erkekler, istinca yaparken, arkadan öne doğru, kadınlar ise önden arkaya doğru yıkamalı. Böylece ön avret yerine pislik bulaştırılmadığı gibi, tahrik edilerek şehvete de sebep olunmaz.

11- Taharetlendikten sonra, bez ile kurulanmalı. Bez yoksa tuvalet kâğıdı ile de kurulanmak caiz olur. Bu kâğıtlar o maksatla imal edilmiştir. Başka kâğıtları kullanmak mekruh olur.

12- İstincadan, yani temizlendikten sonra iç çamaşırına bir miktar su serpmeli. Böylece, çamaşırında yaşlık görünce idrar sanmamalı, bu benim döktüğüm su diyerek vesveseye kapılmamalı.

13- Temizlendikten sonra, erkekler istibra yapmalı. Kadınlar istibra yapmaz. İstibra idrar kanalında idrar bırakmamaktır. İstibra, yürüyerek, öksürerek veya sol tarafa yatarak yapılır.

14- İstibra yapılmadan tuvaletten çıkılırsa, idrarın çıkma ve çamaşıra bulaşma ihtimali olacağından, tuvaletten çıkmadan önce idrar deliğine, arpa büyüklüğünde bir pamuk konularak idrarın dışarı çıkması önlenmeli.

15- İstibra yapılarak idrar kalmadığının anlaşılmasına, kalbin mutmain olmasına istinka denir. İstinkadan sonra, artık abdest alınabilir.

16- Avret yerine ve necasete bakmamalı, tuvalete tükürmemeli.

17- Tuvalette elbiseye idrar sıçratmamalı. Bunun için mümkünse, ayrı bir pijama, eşofman kullanılmalıdır. Tuvalete özel pijama ile ve başı örtülü olarak girmek müstehabdır.

18- Tuvaletten çıkınca elleri yıkamalı.

19- Hiçbir suya, cami duvarına, mezarlığa ve yola abdest bozmamalıdır.

20- Su bulunmazsa, taş ve benzerleri ile taharetlenmek, de su yerine geçer.

Sual: Tuvalet için ayrı bir elbise edinmek bid’at değil midir?
CEVAP
Hayır, bid’at değildir. Helâ için ayrı bir kıyafet giyinmek ve başı örtülü olmak müstehabdır. (S. Ebediyye)

Sual: Klozeti kullanmam daha rahat oluyor. Normal tuvalet yerine klozeti kullanmak uygun mudur?
CEVAP
Rahat taharet alınabiliyorsa, üstümüze necaset sıçratılmıyorsa mahzuru olmaz. Ancak, alaturka denilen normal tuvaleti kullanmak, tıbbi yönden de çok faydalıdır. Necaset kolay temizlenir, üste pislik sıçrama durumu daha azdır. Necaset tam boşaldığı için, idrar kesesi ve bağırsaklar rahat eder, necaset geçtiği yollarda kalmaz, dışarı çıkar. İdrar yolları, kalın bağırsak gibi organlardaki hastalıkların Müslümanlarda neden çok az olduğunu araştıran yabancı tıp adamları, sebebinin klozet kullanmadıklarından dolayı olduğunu tespit etmişlerdir.

Özellikle prostat, idrar yolları hastalıkları, erkekler için çok sıkıntı verici, aile saadetini etkileyen hastalıklardır. Ayakta da idrar yapmamalı ve sağlığa en uygun olan yolu seçmeli.

Sual: Hiçbir suya abdest bozmamalı deniyor, klozet içindeki sular da, buna dahil midir?
CEVAP
Hayır, klozetteki su, buna dahil değildir. Orası zaten abdest bozma yeridir. Abdest bozulması uygun olmayan sular; insan veya hayvanların içtiği, yahut insanların kullandığı sulardır. Bunlar da, ırmak, çay, göl, gölet, havuz ve su birikintileridir.

Sual: Tuvalete erkeklerin de kadınların da başı kapalı girmeleri müstehab mıdır? Kadınlar, eşarp yerine bone ile girse, uygun mudur?
CEVAP
Evet, tuvalete başı kapalı girmek müstehabdır. Kadınlar bone ile girse yeterli olur.
http://www.dinimizislam.com/detay.asp?Aid=3294
Dinimizde temizliğin çok önemli bir yeri vardır. Peygamber Efendimiz (s.a.s) “Temizlik imanın yarısıdır.” sözüyle bu hususa dikkat çekmiştir. (Müslim, Taharet 1) Taharet kelimesinin Yüce Kitabımızda değişik şekilleriyle 31 yerde geçmesi de İslam’ın temizliğe verdiği önem ve ehemmiyeti göstermesi adına oldukça önemlidir.

Diğer yandan temizlik, dinimizde imandan sonra en büyük hakikat olan namaz ibadetinin sıhhatiyle doğrudan alakalıdır. Çünkü namazın altı şartından ikisi (hadesten taharet ve necasetten taharet) temizliğin temin edilmesine yöneliktir. Buna göre bir Müslüman günde en az beş defa ibadet edebilmek için abdest uzuvlarını yıkamak zorunda olduğu gibi, elbiselerini, bedenini ve namaz kılacağı yeri de pisliklerden temiz tutmak mecburiyetindedir.
Bunun dışında, âyeti kerimelerde; cünüp olan kimselerin namaz kılabilmesi için yıkanmaları gerektiğinin bildirilmesi (Nisa, 4/43), aynı şekilde kadınların adet hallerinin bitiminde gusül abdesti almakla mükellef tutulmaları (Bakara, 2/222), elbiselerin temiz tutulmasının emredilmesi (Müddessir, 74/4), mescide giderken güzel elbiselerin giyilmesinin istenmesi (Araf, 7/31) gibi emirler yer alırken; hadisi şeriflerde de kişinin en geç haftada bir başını ve vücudunu yıkaması gerektiği ifadesi (Buhari, Cuma 12), misvak kullanmanın tavsiye edilmesi (İbn Mace, Taharet 7), kasıklardaki ve koltuk altlarındaki kıllarla tırnakları kesmenin, bıyıkları kısaltmanın ve sünnet olmanın fıtrattan olduğunun ifade edilmesi (Buhari, Libas 63), suların temiz tutulmasına yönelik tedbirlerin alınması (Buhari, Vudu 28), yemekten önce ve sonra elleri yıkamak gerektiğinin vurgulanması (Ebu Davud, Et’ime 12) hatta bunların yanında Peygamber Efendimizin evlerin etrafının temiz tutulmasını tavsiye etmesi (Tirmizi, Edep 41) gibi emir ve tavsiyeler İslam’ın temizliğe verdiği önemi ve bunu gerçekleştirmek için aldığı tedbirleri gösteren misallerdir.
İşte temizlik adına bir Müslüman’ın dikkat etmesi gereken en önemli hususlardan birisi de tuvalet adabıdır. Evet, hayatın her kademesinde Müslümanların dünya ve ukba saadetini temine yönelik olarak İslam’ın getirdiği düzenlemelerden tuvalet temizliği de nasibini almıştır. Hayatı ta’lim için gönderilen Allah Resûlü, tuvalet ihtiyacıyla ilgili onlarca hadisi şerifinde ve uygulamalarında bu işin adab-ı erkanını göstermiştir ki, bunlara riayet etmek, temizliğin sağlanması ve neticesinde de Allah ve Resûlü’nün rızasını kazanma adına oldukça önemlidir.
Günümüzde def-i hacet için tuvaletler yapıldığını göz önünde bulunduran bazı kişiler aşağıya alacağımız tuvalet adabıyla ilgili bazı maddelere gerek olmadığını düşünebilirler. Ancak unutmamalıdır ki, İslam âlemşümuldur. Onun hükümleri bütün zamanlara ve bütün insanlığa hitap eder. Günümüzde hâlâ köylerde, kırlarda yaşayan birçok insan vardır. Diğer yandan herkes her zaman aynı imkânlara sahip olmayabilir. Bundan dolayı aşağıdaki bazı maddeler bu zaviyeden değerlendirilmelidir.
Abdest Bozulması Mekruh Olan Yerler
Def-i hacet için yer seçimi önemlidir. Hadis-i şeriflerde abdest bozulması yasaklanan yerler vardır. Mesela bir hadis-i şeriflerinde Allah Resûlü (s.a.s) “Sizden biriniz banyo yaptığı yere küçük abdestini bozmasın. Sonra orada abdest alır. Şüphesiz vesveselerin çoğu bundan kaynaklanır.” buyurarak banyo yapılan yere abdest bozulmasını yasaklamıştır. (Ebû Dâvud, Tahâre 15; Tirmizi, Tahâre 17)
Yine Ebu Hureyre’nin rivayet ettiği bir hadisi şerifte Peygamber Efendimiz (s.a.s) “İki lânetten korkun!” buyurmuş, ashab-ı kiram: “İki lânet de nedir?” diye sorunca da “İnsanların yollarına abdest bozanla, gölgelerine abdest bozanlardır!” şeklinde cevap vermiştir. (Müslim, Tahâret 68; Ebû Dâvud, Tahâret 14)
Allah Resûlü (s.a.s) bir başka hadis-i şeriflerinde de abdest bozulması mekruh olan yerlere su yollarını ilave ederek şöyle buyurmuştur: “Lanete sebep olan üç yere abdest bozmaktan kaçının: Su yollarına, işlek yollara ve gölgeliklere.” (Ebû Dâvud, Tahâret 14)
Abdullah b. Sercis (r.a) da Allah Resûlü’nün (yer üzerindeki haşerat) deliklerine bevletmeyi yasakladığını ifade etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 16; Nesâî, Tahâret 30) Bu hadisi şerif aynı zamanda âlemlere rahmet olarak gönderilen Allah Resûlü’nün bu özelliğinden hayvanatın da istifade ettiğine bir misaldir. Burada, rahatsız edilen hayvanların zararlarının gelme ihtimaline karşı alınmış bir tedbir de vardır.
Son devir Hanefî fıkıhçılarından İbni Abidin, abdest bozulması mekruh olan yerleri şu şekilde sıralamıştır: “Esah kavle göre akar bile olsa suya büyük ve küçük abdest bozmak mekruhtur. Dere, kuyu, havuz veya kaynak kenarına yahut yemiş veren ağacın altına veya ekin içine, oturmak suretiyle istifade edilen ağaç gölgesine, mescid ve bayram namazgâhı yanına, kabristan içine, hayvanların arasına, insanların yoluna, rüzgâra karşı, fare, yılan veya karınca yuvasına ve delik içine abdest bozmak mekruhtur. Üzerinden bir kimsenin geçtiği veya oturduğu yere, yol kenarına, kâfile veya çadır yanına, yerin aşağısına durarak yamacına doğru abdestini bozmak da mekruhtur.” (İbni Abidin Tercümesi, Şamil Yayınları, 1982, c. 1, s. 589–590)
Ayrıca zemini sert olan yerlere de abdest bozulmamalıdır. Çünkü böyle yapıldığı taktirde üzerimize sıçrama ihtimali vardır. “Sizden biri, küçük abdest bozmak isteyince bevli için uygun bir yer arasın!” hadisi şerifinde de bu hususa dikkat çekilmektedir. (Ebû Dâvud, Tahâret 2)
Cabir b. Abdullah (r.a), “Hz. Muhammed (s.a.s) abdest bozmak istediği zaman, tenha bir yere giderdi.” demiştir. (Ebû Dâvud, Tahâre, 1). Dolaysıyla abdest bozmak isteyen kimsenin, bu ihtiyacını kimsenin görmeyeceği bir yerde gidermesi gerekir. Ebû Saîd (r.a) de Resûlüllah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın “İki kişi beraberce helâya gidip, avretleri açık kazayı hâcet ederken konuşmasınlar. Zira Allah Teâla Hazretleri, bu hale gadab eder.” dediğini rivayet etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 7)
Tuvalet Adabıyla İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
1- Def-i hacet öncesinde eğer üzerimizde Kur’ân ayeti yazılı bir şey varsa veya Allah’ın (c.c) ya da Peygamber Efendimiz’in (s.a.s) ismi yazılı yüzük kolye vs. varsa bunları çıkarıp uygun bir yere bırakmalıyız. Nitekim Peygamber Efendimiz’in (s.a.s), “Muhammed Resulullah” yazısı bulunan yüzüğünü çıkararak helâya girdiği rivayet edilmiştir. (eş-Şevkânî, Neylü’l-Evtâr, I, 73).
Eğer bunları bırakacağımız güvenli bir yer bulamazsak, bir naylona veya beze sararak cebimize koyabiliriz.
2- Tuvaletten önce besmele çekmek ve arkasından “Allahümme innî eûzu bike mine'lhubsi ve'lhabâis (Allahım, pislikten ve -cin ve şeytan gibi- kötü yaratıklardan sana sığınırım.)” duasını okumak Efendimizin sünnetleri arasındadır. (Bkz., Buhârî, Vudû 9; Müslim, Hayz 122; Ebu Dâvud, Taharet 3)
Helâdan çıktıktan sonra da “Gufrâneke (Affını taleb ediyorum.)” demek sünnettir. Çünkü Hz. Âişe (radıyallâhu anhâ) Resûlüllah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın helâdan çıktığı zaman böyle dediğini rivayet etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 17; Tirmizî, Tahâret 5) Ayrıca tuvaletten çıktıktan sonra “Elhamdülillahillezî ezhabe anni’l-ezâ ve âfânî (Ezâyı giderip âfiyet veren Allah'a hamdolsun)” demek de merfu dualar arasındadır.
3- Hz. Enes (r.a) anlatıyor: “Resûlullah (s.a.s) kazayı hacette bulunmak istediği zaman yere yaklaşıncaya kadar elbisesini kaldırmazdı.” (Ebû Dâvud, Tahâret 6; Tirmizî, Tahâret 10) Hadis-i şeriften de anlaşılacağı üzere, abdest bozmak isteyen kimsenin mümkün olduğunca avret yerlerini başkalarına göstermemeye dikkat etmesi gerekir.
Hatta kişi kapalı bir yerde bile bulunsa zaruret miktarı açılmalıdır. Zaten fıkıh kitaplarımızda da abdest bozma esnasında çıplak olarak bulunmanın mekruh olduğu ifade edilmiştir.
4- “Tuvalete girdiğiniz zaman, büyük veya küçük abdest bozarken önünüzü veya arkanızı kıbleye dönmeyiniz. Fakat doğu veya batıya dönünüz.” (Ebu Dâvud, Tahâre 14). Bu ve benzeri hadis-i şeriflerden hareket eden fakihler abdest bozan kimsenin önünü veya arkasını kıbleye dönmesinin mekruh olduğunu ifade etmişlerdir. Bu hükmün sadece kırlarda bulunan kimselere şamil olduğunu söyleyen fıkıhçılarımız bulunsa da Hanefi mezhebine göre bu hadisin hükmü genel olup her durumu kapsar. Aslında tuvaletler inşa edilirken bu hükmün göz önünde bulundurulması gerekir.
5- Özellikle günümüzde tuvaletlerin ev içinde olduğunu düşünecek olursak, temizliğin sağlanması adına tuvalete girmeden önce çorapların çıkarılması ve paçaların sıvanarak içeri girilmesi gerekir. Böylece çoraplarımıza ve paçalarımıza sıçrayacak pislikten korunmuş oluruz.
Diğer yandan kullandığımız tuvaleti temiz bırakma, yani bizden sonra kullanacak kimselerin gözünü rahatsız edecek bir pislik bırakmama da Müslüman ahlakının gerektirdiği bir husustur.
6- İhtiyaç giderildikten sonra istinca denilen temizliğin yapılması gerekir. İstinca abdest bozduktan sonra su ve benzeri temiz bir şeyle taharetlenmeye denir. Duruma göre istinca vacip veya sünnet olur. Kemikle, hayvan tezeğiyle, yiyecek maddesiyle, kömürle istinca etmek mekruhtur ve hadis-i şeriflerde yasaklanmıştır. (Bkz., Müslim, Tahâre 59; Ebû Dâvud, Tahâre 20) Fıkıh kitaplarında özellikle kullanıldığı yerler düşünülerek kağıt ile de temizlenmenin mekruh olduğu yer almaktadır. Ancak günümüzde hususiyle bu iş için kâğıt havlular üretildiğini düşünecek olursak bu mekruhluğun kalktığını söyleyebiliriz. Hatta su ile istinca yaptıktan sonra peçete ile kurulanmak temizliğin daha güzel yapılması adına oldukça önemlidir.
Enes b. Malik’in (r.a.) rivayet ettiğine göre Resûlüllah (s.a.s); “O mescitte kendilerini maddî ve manevî kirlerden temizlenmeyi seven adamlar vardır. Allah kendisini temizleyenleri sever” (Tevbe, 9/108) ayetinin, tuvalet temizliklerinde su kullanan Kuba halkı hakkında indiğini ifade buyurmuştur. Bu ayeti kerimenin “Biz namaz için abdest alırız, cünüp olunca yıkanırız ve büyük abdestten sonra su ile temizleniriz.” diyen Ensar hakkında indiği de rivayet olunmuştur. (Bkz., İbn Mace, Tahâre 28, Ahmed b. Hanbel, Müsned, VI, 6).
İdrarın birçok zararlı kimyevî madde ihtiva ettiğini ve yine büyük abdest pisliğinin bir gramında bile milyonlarca mikrop bulunduğunu göz önünde bulunduracak olursak, tuvalet sonrasında temizliğin düzgün yapılmasının ne derece ehemmiyetli olduğu görülecektir.
7- Hz. Aişe (r.ahâ), Resûlüllah’ın (s.a.s) sağ elini, su içme, yemek yeme gibi şeylerde kullandığını, sol elini ise istincada ve kirlenme hâsıl edecek olan diğer şeylerde kullandığını ifade etmiştir. (Ebû Dâvud, Tahâret 18) Fıkıh kitaplarında da tuvalette sağ eli kullanmanın tahrimen mekruh olduğu yer alır. Bu, büyük ve küçük abdest bozmada dikkat edilmesi gereken bir husustur. Çünkü Peygamber Efendimiz (s.a.s) “Sizden biri helâya girdiği zaman zekerini sağ eliyle tutmasın.” buyurarak bizzat bizi bundan men etmiştir. (Buharî, Vudû' 18; Ebû Dâvûd, Taharet 18)
8- Helâya sol ayakla girmek ve sağ ayakla çıkmak da tuvalet adabı adına dikkat edilmesi gereken hususlardandır.
9- Tuvalet esnasında elbiseye bir pislik bulaşmaması için azami gayret gösterilmelidir. Allah Resûlü (s.a.s) “Kabir azabının çoğu küçük abdesttendir.” (İbn Mace, Taharet 26) buyurarak elbiseye idrar sıçratmama hususunda bizi uyarmıştır. İbn Abbas da (r.a) Allah Resûlü’nün iki kabrin yanına uğradığını ve bunlardan birisinin koğuculuk yapmaktan diğerinin de idrardan sakınmamaktan dolayı kabir azabı gördüğünü söylediğini rivayet etmiştir. (Müslim, Tahâre 34).
10- Yukarıdaki maddeyle ilgili olarak dikkat edilmesi gereken bir husus da küçük abdesti oturarak bozmaktır. Çünkü ayakta yapıldığında elbiseye idrar sıçrama ihtimali yüksektir. Nitekim Hz. Aişe Validemiz, “Size kim Resulullah (s.a.s)'ın küçük abdestini ayakta bozduğunu söylerse, onu tasdik etmeyiniz. O, küçük abdestini oturarak yapıyordu.” (Tirmizî, Tahâre 8; Nesaî, Tahâre 24) buyurarak bu konuda yapılması gerekene işaret etmiştir.
11- Tuvalette dikkat edilmesi gereken edeplerden birisi de orada bulunulduğu sürece dinî, uhrevî ve mukaddes şeylerin düşünülmemesidir. Diğer yandan verilen selamı almama, müezzine icabet etmeme, aksırdığında sadece kalbinden Allah’a hamdetme ve hele başkalarıyla konuşmama da adap arasındadır.
12- Avretine ve ondan çıkan pisliğe bakmamak, tuvalete tükürüp aksırmamak, fazla bakınmayarak başını öne eğmek, sol ayağın üzerine yaslanmak, tuvalette başı örtülü bulunmak, helâda fazla kalmamak ve hemen işini bitirip kalkmaya bakmak da tuvalet adabındandır.
13- Erkeklerin tuvalet sonrasında abdest almak istediklerinde istibra yapmaları vaciptir. Kadınlar için buna gerek yoktur. Onlar biraz bekledikten sonra abdest alabilirler. İstibra, küçük abdest sonrasında akıntı ve sızıntının kesilmesini beklemektir. Bu yapılmadığında abdestten sonra akıntı gelme ihtimali yüksektir ki, bununla abdest bozulmuş olur.
İstibranın nasıl yapılacağı hususunda kesin bir ölçü yoktur. Çünkü bu akıntının kesilme süresi kişiden kişiye değişir. Herkes kendi durumunu göz önüne alarak bunu yapmalıdır. Yürümek, hareket etmek, öksürmek, yatmak, bir süre beklemek, ayakları hareket ettirmek vs. istibra adına yapılabilecek hareketlerdendir.
Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da, istibra sonrası gelecek olan akıntıdan sakınmaktır. Bunun için, istinca istibradan sonra yapılabilir veya kâğıt havlu pamuk vs. kullanılarak idrarın elbiseye bulaşması önlenebilir. En azından Hanefilere göre avuç içini bulan necasetin namazı bozduğu, bunun daha azının da tenzihen mekruh olduğu gözden uzak tutulmamalıdır.
Kaynaklar:
1- İbni Abidin, Reddü’l-Muhtar
2- Fetevay-ı Hindiye
3- Mehmed Zihni Efendi, Nimet-i İslam
4- İbrahim Canan, Fıkıh Ansiklopedisi (Kütüb-ü Sitte Tercüme ve Şerhi)
5- Prof. Dr. Davut Aydüz, “Kur’ân ve Hadislerde Temizlik”.
http://www.hikmet.net/content/view/57547/2/



zorhak kardeşimizin bu konuyla ilgili değerli bir çalışması vardır bizde o konuya yardımcı olmak gayesiyle bu konuyu açtık
kardeşlerimizin detaylarda bile hassasiyeti derin hayranlık ve şükür duygusu uyandırıyor
zorhak kardeşimiz ilim meclisine vesile olmuş okuyan ve yorum yazan kardeşlerimizde o meclise dahil olmuşlardır
müsait bir zamanda ilim meclisi hakkındaki müjdeleri vereceğiz(Rabbimiz ihsan buyuruyor biz kullarınada ilan etmek düşüyor

evet detaylı girceğiz dedik önceki konumu güncelledim
 

zelenga

Profesör
Katılım
17 Şubat 2008
Mesajlar
2,509
Reaksiyon puanı
18
Puanları
38
tekrar hatırlatma ve bilgiler için teşekkürler...
bir kere alışınca çok kolay işlemler bunlar..
hatta önceden nasıl dolaşıyormuşum diyor insan.. :(
 

ATmaCA53

Profesör
Katılım
21 Nisan 2009
Mesajlar
3,993
Reaksiyon puanı
35
Puanları
0
arkadaşım eline, yüreğine sağlık ALLA razı olsun bştan sona kadar okudum yazıyı
 

GKHNCKR

Profesör
Katılım
7 Mayıs 2009
Mesajlar
3,980
Reaksiyon puanı
47
Puanları
48
İmam hatip okuduğumuz için bu işleri-gusul-cünüplük vb. konuları çocukluktan hallettik. şimdi çok garip geliyor ya...
 
Üst