Kedilerin Evrimleşmesi

[Dora]

Uzunca şekilde yazı olabilir, bu sebepten derhal söze girmek istiyoruz.
Yazımızı, bütün kedi severlere; fakat bilhassa de bizden desteğini hiçbir zamanesirgemeyen, her vakit yanlarımızda olan ve kediden pek de değişik olmayan insanlara hediye ediyoruz.

Kedilerin evrimi, belki de kendisi evrimlerine ışık tutacaktır (edebiyat emelli şekildetümcedir, bilim ile ilgisi yoktur).
Felidae, veyahut Türkçe isimiyle kedigiller, Hayvanlar Alemi'nin Karnivorlar (Etçiller) takımının Feliformia, başka bir deyişle kedi-benzeri etoburlar alt takımınıniçinde tespit edilen şekilde ailedir.

En bilindik azaları, kuşkusuz ki ülkemizde her lâhza her kısımda görebileceğimiz evcil kedilerdir.
Ancak evcil kediler, ailenin şu zamana kadar en yakın vakitte evrimleşmiş üyesidir de bu arada.
Ev kedilerine nihai 10.000 senedir rastlamaktayız; fakat ailenin başka çeşitleri,defa henüz uzun zamanlardır Dünya'da kol gezmektedir.
Kedigiller altında iki alt aile bulunur: Pantherinae (kaplan, aslan, jaguar ve leopar) ve Felinae (puma, çita, lynx, oselot ve ev kedisi).
Bunların hepsine bir miktar değineceğiz.

Ancak genel olarak kedigillerin evrimi, günümüzden 25 milyon sene evvel, Oliyosen Dönem'e rastlamaktadır.
Bu dönemde, Felidae ailesi altında üçüncü şekilde alt sınıf olarak Machairodontinae (kılıç dişli kediler) evrimleşmiştir ve bunların en ünlü olanı Smilodon cinsidir.
Ancak bu alt familya, günümüzden 11.000 sene kadar evvel yok meydana gelmiştir.
Bu yok oluşun nedeni, enteresan şekilde şeklinde tabiat hadiseleri değil, kılıç dişli kedilerin, koni dişli kediler (kılıç dişliler haricinde kalan bütün kedi türleri) ile olangıda mücadelesidir.

Bunu, kılıç dişliler yitirmiş ve sonuncusu 11.000 sene evvel can vermiş ve alt ailetamamiyle yok meydana gelmiştir.
Ayrıca kedigillere dahil olmayan fakat özellikler yönünden kedilere defa benzeyen, Thylacosmius türü ya da Nimravidae ailesi gibi kimi keseli kılıçdişli memeliler deyer almaktadır.

Bu benzerlikler, evrimsel akrabalıktan değil, yakınsak evrim neticesi bu kedi-benzeri etçillerin, kedigiller ile benzer özellikler evrimleştirmelerindensebeplenmektedir.
Zaman kaybetmemek yerine soyu bitkin kedigiller olan Machairodontinae'ye hiç girmeyeceğiz ve direk bugünkü kedilerine ve evrimlerine geçeceğiz.
İlk olarak, şekilde feliform cinsini, etoburlar takımı içindeki başka alt grup olan kaniformlardan (köpek-benzeri etoburlar alt takımı) sebep ayırırız, buna bakalım.
Bunun için baş anatomisini incelemek yeterlidir.
Tüm çağdaş feliformların işitsel bulbları çift odacıklıdır ve odacıklardaki iki kemik septum ile birbirine bağlanır.
Kaniformlarda ise tek odacık bulunmaktadır veyahut odacık kısmen bölünmüştür ve tek kemik yer alır.
Daha farklı yöntemler de var elbet fakat burada defa detaya girmeyi ihtiyaç duyulan görmüyoruz.
Günümüzde, Feliformia, başka bir deyişle kedi aynısı etoburlar içinde 6 ailebulunmaktadır.
Bunların içinde 12 alt aile, 56 tür ve 114 tür yer alır.

Evrim Ağacı