Bu konuyu okuyanlar

bilicimustafa12

Müdavim
Katılım
24 Mayıs 2017
Mesajlar
7,164
Reaksiyon puanı
626
Puanları
113
Yaş
25
Dünyanın en büyük arama motoru Google, Fransız oyun yazarı Molière'i unutmayarak ünlü isime Doodle olarak yer verdi. Tam adı Jean-Baptiste Poquelin olan Fransız yazar, milyonlar tarafından ise Molière olarak biliniyor. Gülünç Kibarlar, Cimri, Hastalık Hastası gibi eserleri ile tanınan Molière, 15 Ocak 1622 yılları ise 17 Şubat 1673 yılları arasında yaşadı. İşte, anısına Google tarafından Doodle hazırlanan ünlü ismin hayat hikayesi.

Fransız yazar Molière için Google Doodle sürprizi! Molière kimdir?

Tam adı Jean-Baptiste Poquelin olan; ancak milyonlarca bireyin Molière, bugün Google'ın Doodle olarak yer verdiği kişi olarak öne çıkıyor. Google'ın bu sürprizi sonrasında ise, ünlü isim hakkında fikir sahibi olmak isteyen vatandaşlar "Molière kimdir?" sorusuna yanıt aramaya başladı. İşte, Cimri, Tartuffe, Zorla Evlenme, Kadınlar Okulu, Kocalar Okulu gibi eserlerin sahibi olan Molière hakkında merak edilen bilgiler...
MOLİERE KİMDİR?

Molière, sarayın döşemelerini yapan bir mobilyacı olan Jean Poquelin ile bir zengin burjuva ailesinin kızı olan Marie Cresse'nin oğluydu. Moliere annesini 10 yaşındayken yitirdi ve babası ile bağlantıları hiç sıkı değildi. Annesinin ölümünden sonra babası ile Paris'te o zaman yukarı burjuva sınıfından kişilerin evlerinin bulunduğu Rue Saint-Honoré'de yaşadılar. İlk okul eğitimini Paris'te yaptı ve sonra Paris'in en iyi okullarından Cizvit'lerin idaresinde olan "Collège de Clermont"'da öğrenim gördü. 1641'de bu okuldan ayrıldı. Babası 1531de bir imtiyaz satın almıştı ve Moliere babasının işini devam ettirmeye başladı ve bu arada hukukçu olmak için çalışmalara başladığı da bildirilir.

Haziran 1643de Moliere 23 yaşında iken birden babasının işini bırakmaya ve Paris'ten ayrılmaya karar verdi. Daha önce tanışmış olduğu tiyatrocu güzel aktris Madelaine Bejart ile birleşip kendisi 630 livre sermaye katarak ile Bejart'la birlikte Illustre Théâtre adlı bir tiyatro topluluğu kurdu. Böylece bağlı olduğu sosyal sınıf ilişkilerini geride bıraktı. Sahne adı olarak Fransa'nin Midi bölgesinde Vigan şehri civarında bir köy olan Molière ismini kullanmaya başladı. Bundan hemen sonra bu topluluğa Madelaine'nin erkek ve kız kardeşleri de katıldı. Moliere hem iyi aktörlük gücü hem de eğitimi dolayısıyla bu gezici tiyatro trupunun idarecisi oldu. 1645de bu gezici tiyatro trupu, çoğu pansiyon masrafları olmak üzere, 2000 livre borçlanmıştı. Moliere bu borçlar dolayısıyla hapse atıldı ama ya babası ya da topluluk mensupları borcu ödeyerek 24 saat sonra hapisten kurtarıldı.
Bundan sonra Moliere ve Madelaine Bejart 12 yıl sürecek bir gezici tiyatro hayatına başladılar. Önceleri "Charle Dufresne"'nin trupuna katıldılar ve sonra kendi truplarını kurdular. Bu topluluk biraz başarı kazanarak Orleans Dükü I. Filip'in koruması ve desteği altında çalışmaya başladı. Bu gezginci tiyatroculuk döneminden Moliere'in ancak iki eseri elimize geçmiştir: "L'Étourdi" ve "Le Docteur amoureux". Bu eserlerde Moliere'in gezginci tiyatroların alışılagelen İtalyan asıllı ve yarı tuluat şeklindeki Comedia del Arte konu ve stilinden ayrılıp kendine has bir oyun uslubu geliştirmeye başladığı görülmektedir. Bu arada Moliere Languedoc Eyaleti valisi Conti Dükü ile iyi arkadaş olmuş ve onun mali desteğini almıştır. Fakat bu kişi bir zuhrevi hastalığa tutulunca dinsel baskılar dolayısıyla tiyatroculara mali desteğini kesmiş ve şahsi ilişkilerden bile uzaklaşmıştır. 1650-53'te tiyatroyla Lyon'da kaldı ve Lyon'da iken Moliere'in trubuna Markiz sahne adlı Mademoiselle Duparc katıldı. Bu aktris tanınmış oyun yazarları olan Pierre Corneille, sonra da Jean Racine ile ilişki kurdu ve hatta bir müddet Racine'in metresliğini yaptı. Racine hazırladığı ilk eserini Moliere'in sahnelemesini istemiştir ama Moliere bunu kabul etmemiştir.

1658de Moliere ve trupu en sonunda Paris'e geldiler. Kral XIV. Louis'nin kardeşinin koruması altında, 1658'de eski Louvre' da Kral'a Corneille'in "Nicomedes" adlı trajedisini ve "Le Docteur amoureux (Aşık doktor)" adlı fars oyunun oynadılar. Moliere'in trupu Kral'ın kardeşi Orleans Dükü I. Filip'in mali desteğini kazanarak "Mösyö'nun Trupu" olarak anılmaya başladılar. Yine Orleans Dükü desteği ile bu trup ve Fiorelli'nin (Scaramouche) rolünü benimsediği İtalyan Commedia dell'Arte trubu birleşip Paris'te tanınan yeni bir tiyatro topluluğu oluşturdular. Bu topluluk Louvre Sarayı yakınlarındaki "Petit Bourbon Tiyatrosu"'nda merkezlendi.
Bu toplulukla 18 Kasım 1659da "Les Précieuses ridicules (Gülünç Kibarlar)" eserini sahnediler. Bu oyunla Moliere çok dikkat çekti ise de Paris'in tiyatro seyircileri bu oyundan özellikle hoşlanmadılar. Bu sefer Moliere toplulukta arkadaşı olan ve Scaramouche karakteri ile ün yapan Italyan Tiberio Fiorelli'den Commedia dell'Arte hakkında epey ders alıp bunları uygulamaya koyuldu. 1660da temsile koyduğu "Sganarelle, ou Le Cocu imaginaire (Hayalde Aldatılmış Koca)" adlı oyunu cok tutuldu. Bu trup 1660'ta Kral huzurunda birkaç kez oyunlar oynadı. 1661'de Kardinal Richelieu'nün bir tiyatro binası olarak yaptırdığı yeni "Theatre du Palais-Royal"'de topluluğuyla oyunlar sahnelemeye başladı. Moliere'in bundan sonra bütün "Paris" oyunları burada sahnelendi.

1662de trupunun kurucularından olan arkadaşı Madeleine Bejart'ın Comte de Modene'den olan kızı Armande Bejart'la evlendi. Üç çocukları oldu; ama bunlardan yalnızca tek biri yaşadı. Kral tarafından 1.000 livre yıllık maaş bağlandı. 1664'te Kral, Moliere'in oğlunun vaftiz babası oldu. Ayni yıl Kral'ın bağladığı yıllık maaş 7.000 livreye çıkartıldı.
Bu dönemde Moliere drama kuramcısı Boileau, La Fontaine ve Racine ile dostluk kurdu. "Kadınlar Okulu" ve "Tartuffe" oyunları yüzünden Cizvit Jansenitlerle arası bozuldu ve onların ve diğer koyu dindarların öfkesi üzerine çekildi. Sağlığı bozuldu. Başrolünü oynadığı "Le malade imaginaire (Hastalık Hastası)" oyununun oynandığı 17 Şubat 1673'teki oyunun dördüncü sahnesinde, Molière sahnede fenalaşıp yere düştü. Verem hastası olan yazar kanlı öksürük krizini atlattıktan sonra, tüm ısrarlara rağmen rolünü tamamladı. Oyundan birkaç saat sonra evinde yeniden fenalaşan yazar, bu ikinci krizi atlatamayarak vefat etti.
Zamanının Katolik kilisesi aktörlerden ve tiyatrodan hoşlanmamaktaydı ve kilisenin israrıyla çıkartılan devlet kanunlarına göre de aktörlerin kilise töreni ile kiliselerin takdis ettiği mezarlıklara gömülmeleri yasaktı. Moliere ölmekte iken Katolikler için geleneksel olan bir rahip tarafından son nefeste takdis edilmesi imkânı olmamıştı ve Katolik kilisesi ona dinsel cenaze töreni yapmaktan ve mezarlıkta bir kabir temin etmekten kaçındı. Fakat Moliere'in karısı Armand Krala'a başvurarak eğer kocasının cenazesi töreninin tamamiyle geleneklere uzak olarak geceleyin yapılması ve normal bir kilise cenaze törenin benzemesi için ondan özel izin aldı. Moliere'in cesedi takdis edilmiş bir kilise mezarlığının duvarla ayrılmış bir köşesinde bulunan ve vaftiz edilmeden, yani Katolik mezhebine kabul edilmeden, ölen bebeklerin mezarlığına gömüldü. 1792de Fransız Devrimi idaresi sırasında Moliere'in cesedi bu mezarlıktan çıkartılarak o zaman kurulan "Fransız Anıtlar Müzesi"ne geçirildi; 1816de ise Paris'te tanınmış kişiler için bir mezarlık olan Pere Laschaisee şair Lafontain mezarı yakınında bulunan bir mezara konuldu.

MOLİE ESERLERİ


Le Médecin volant (Kaçan Doktor)

La Jalousie du barbouillé (Lekelinin Kıskançlığı)

L'Étourdi ou les Contretemps (Şaşkın yahut Beklenmedik Engeller)

Le Dépit amoureux (Kedi Sevmek)

Le Docteur amoureux (Aşık Doktor)

Les Précieuses ridicules (Gülünç Kibarlar)

Sganarelle ou le Cocu imaginaire (Sganarelle veya Hayalde Aldatılmış Koca)

Dom Garcie de Navarre ou le Prince jaloux (Navarre'li Don Garcie veya Kıskanç

Prens)

L'École des maris (Kocalar Okulu)

Les Fâcheux (Talihsiz)

L'École des femmes (Kadınlar Okulu)

La Jalousie du Gros-René (Gros-Rene'nin Kıskançlığı)

La Critique de l'école des femmes (Kadınlar Mektebinin Tenkidi)
L'Impromptu de Versailles (Versailles Tulûatı)

Le Mariage forcé (Zorla Evlenme)

Gros-René, petit enfant

La Princesse d'Élide (Elide Prensesi)

Tartuffe ou l'Imposteur (Tartuffe)

Dom Juan ou le Festin de pierre (Don Juan)

L'Amour médecin (Aşk Doktoru)

Le Misanthrope ou l'Atrabilaire amoureux (İnsandan Kaçan)

Le Médecin malgré lui

Mélicerte (Melicerte)

Pastorale comique (Komik Pastoral)

Le Sicilien ou l'Amour peintre (Sicilyalı veya Ressamın Aşkı)

Amphitryon (Amphitryon)

George Dandin ou le Mari confondu (George Dandin)

L'Avare ou l'École du mensonge (Cimri)

Monsieur de Pourceaugnac (Mösyö de Pourceauggnac)

Les Amants magnifiques (Muhteşem Aşıklar)

Le Bourgeois gentilhomme (Kibarlık Budalası)

Psyché

Les Fourberies de Scapin (Scapin'in Dolapları)

La Comtesse d'Escarbagnas (Escarbagnas Kontesi )

Les Femmes savantes (Bilgiç Kadınlar)

Le Malade imaginaire(Hastalık Hastası)


Kaynak: Sabah
 
Üst