Distrowatch tan iki yeni Pardus yorumu

[tony_almeida]

Pardus 2009 sadece Türkiye'de değil, tüm Dünya'da büyük bir ilgi uyandırdı. Ufak olsun büyük çapta olsun, birçok site şimdiye kadar Pardus 2009'u inceledi ve izlenimlerini yayınladı. Son olarak elimize ulaşan incelemeyse yıllardır Linux sürüm duyurularını yayınlayan ve Linux dağıtımlarını son derece ayrıntılı bir şekilde inceleyerek adından çokça söz ettiren DistroWatch sitesinin oldu.

Distrowatch, yayınladığı haftalık raporda Pardus 2009'a büyük yer ayırdı ve ayrıntılı bir inceleme yaptı. Bu incelemeyi iki bölüm halinde size sunacağız.

Şimdi bu incelemenin ilk bölümüyle sizi baş başa bırakıyoruz.

Pardus 2009'a Genel Bakış

DistroWatch’ın geçen seneki aralık sayısında, OSOR.eu’de yayınlanan detaylı bir Pardus raporu vardı. Pardus'un resmi ve özel sektörde nasıl kullanılmaya başlandığı ve dağıtımın nasıl milyonlarca avroluk tasarruf sağlandığı detaylı olarak belirtilmişti. Pardus, alışılmışın dışında, belirli ölçüde devlet destekli bir dağıtım. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu'na (TÜBİTAK) bağlı olan Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) tarafından geliştirilip yönetiliyor. Daha önce Pardus hakkında birkaç olumlu yorum ve inceleme okumuş, bir sonraki ana dağıtımda bizzat inceleme kararı almıştım. 18 Temmuz’da Pardus 2009 sürümünü yayınladı ve incelemeye koyuldum.

Pardus (her ne kadar ilk sürümlerinde Gentoo Linux’a dayalı olduğu söylense de) herhangi bir Linux dağıtımının türevi olmayıp sıfırdan geliştirilen bir dağıtım. Masaüstü ve sunucu sürümleri mevcut, şimdilik sadece x86 ve 32-bit sistemlerle uyumlu, 64-bit sürümünün çalışmalarının ise eylül ayında başlanacağı duyuruldu. Bu inceleme için Pardus'un masaüstü sürümü üzerine yoğunlaştım ve iki ayrı sistem üzerinde denedim. Biri, yedi aylık Sylvania g Netbook Meso (1.6 GHz Intel Atom N270 işlemci, 1 GB RAM, 80 GB sabit disk) ve diğeri 6,5 yıllık Toshiba Satellite 1805-S204 (1 GHz Intel Celeron işlemci, 512 MB RAM, 20 GB sabit disk). Her iki sistemim de herhangi bir Linux dağıtımı için gerekli asgari yapıya sahipti ve her iki sistem de bazı Linux dağıtımları için zorlu donanımlar içeriyordu.

Pardus yüklenebilir tek CD kalıbı ile sunuluyor. Bu sürümün Çalışan CD’si henüz yayınlanmasa da, Standart ve Uluslararası olmak üzere iki ayrı ISO dağıtımı mevcut. Standart dağıtım Türkçe ile İngilizce dil desteği veren ve kurulumunda varsayılan dilin Türkçe olarak ayarlandığı dağıtım, uluslararası sürüm ise 11 dil desteği olan ve varsayılan dilin İngilizce olarak ayarlandığı dağıtımdır. İnceleme için uluslararası dağıtımı indirip yükledim.

Yükleme ve Yapılandırma

Harici USB DVD sürücüsünden kurulumu yapmak kolay ve gerçekten diğer masaüstü sistemlerden farklı değil. Harici bir sürücüden önyükleme yapamayan kullanıcılar için Pardus Wiki’de bazı yönergeler mevcut, aynı zamanda Pardus forumunda iso kalıbının yüklü olduğu sabit disk sürücüsünden yükleme işlemlerini anlatan bir belge bulunuyor. Şimdilik ağ üzerinden kurulum desteklenmiyor.

Pardus kendi grafik yükleyici olan YALI’yı kullanıyor (Yet Another Linux Installer). YALI muhtemelen bugüne kadar kullandığım en kolay yükleyici. Hoş geldiniz ekranından sonra yükleme yapacağınız ortam seçenekleri sunuluyor. Daha sonra sisteminize uygun klavye düzeninizi ve saat diliminizi seçebiliyorsunuz. Bir sonraki adımda kullanıcı hesaplarınızı ayarlıyor ve yönetici parolası (root) belirliyorsunuz. Pardus için bütün sabit diskinizi kullanmak isterseniz yükleyici sabit diskinizi sizin için otomatik olarak bölümlendirecek. Eğer sabit diski elle yapılandırmayı seçerseniz, herhangi bir Linux kullanıcısının ya da GParted gibi araçlar kullanan herhangi birinin aşina olduğu bir menüyle karşılaşacaksınız. Pardus öntanımlı olarak ext4 dosya sistemini kullanıyor ama ext3, ReiserFs ve XFS dosya sistemlerini de seçebilirsiniz. Ne LVM ne de RAID YALI tarafından desteklenmiyor. Her iki sistemimde de kök bölümü ext4 olarak seçtim, ana bölümü olduğu gibi bıraktım (sırasıyla ext3 ve XFS). YALI sadece /(root), /home, swap ve /mnt/archive bölümlerini ayarlamanıza olanak tanıyor, /opt, /var ve /usr/local gibi kişisel bölümleri oluşturup yapılandırmanıza izin vermiyor.

Bir sonraki adım GRUB'u (Grand Unified Bootloader) nereye yükleneceğinizi seçiyorsunuz. Sabit sürücümün MBR'sini (Master Boot Record) öntanımlı olarak, sabit diskimin başına kurulması için ayarladım. Bu noktada YALI devam ederek Pardus'u sabit diskime yükledi. Yükleyici size hiçbir şekilde yazılım özelleştirme seçeneği sunmuyor. Her yükleme temelde aynı olmasına rağmen, Pardus'u Netbook'uma yüklemek yaklaşık 15 dakika, yaşlı Toshiba'ma ise inanılmaz yavaş DVD sürücüsüyle birlikte yaklaşık iki saat sürdü. Pardus yüklendikten sonra sistem kendini yeniden başlatıyor.

İlk açılış beklediğimden uzun sürdü ama bunun tek sebebi ilk açılış olmasıydı. KDE 4 masaüstü yüklendikten sonra Kaptan diye adlandırılan uygulama size sistem ayarlarınızı ve masaüstünüzün görünüşünü ayarlamanıza yardımcı oluyor. Kaptan da aynı YALI gibi kullanımı kolay bir uygulama. Genel olarak tüm yüklemeleri ve yapılandırma ayarlarını kullanıcı dostu bulsam da esnek değiller. Elbette ki deneyimli bir kullanıcı istediği ek yapılandırmayı sonradan yapabilir. Şimdi sisteminiz hazır ve çalışır durumda.

Eğer yapılandırmayı Kaptan’ın bütün adımlarını takip etmeden yaparsanız, çalışan bir ağınızın olmaması gibi bir sürprizle karşılaşabilirsiniz. YALI kablolu ve kablosuz ağlarımı otomatik olarak tanıyıp yapılandırdı ama hiçbir şeyi otomatik olarak çalıştırmadı. Eğer bütün adımları Kaptan üzerinden yapmadıysanız, Ağ Yöneticisi'ne (Ubuntu ve Fedora'daki Ağ Yöneticisi ile karıştırılmamalı) giderek ağınız için profiller oluşturmalısınız. Yapılandırmanın ne kadar kolay olduğunu anlayacaksınız. Kablosuz bağlantı için tek yapmam gereken, kendi ESSID'imi ve şifremi girmek ve bağlanmak oldu. Ayrıca kullanılabilir kablosuz ağ tarayıcı seçeneği de mevcut.

X yapılandırması, 1024x600 çözünürlükte Netbook'umda mükemmel bir şekilde çalıştı. Trident CyberBlade yonga setine sahip Toshiba’da ise işler bu kadar yolunda gitmedi. Hem yükleme esnasında hem de sistemi yeniden başlattığımda ekranımın ortasında ufak bir pencereyle karşılaştım. Daha önceki dağıtımlarda da böyle bir deneyimle karşı karşıya kalmıştım, genellikle Slackware Linux tabanlı dağıtımlarda. Birçok yeni Linux dağıtımında olduğu gibi, Pardus ufak bir xorg.conf dosyası oluşturuyor. Problemi çözmenin tek yolu, bir xorg.conf dosyasında bir ekran (Monitor) satırı açıp doğru yatay ve dikey yenileme oranlarını oluşturmak. Neyse ki, bu laptop için kaydedilen iyi bir zorg.conf dosyası biliyorum, bu dosyayı Pardus'a yükledikten sonra her şey normale döndü ve artık 1024x768 çözünürlüğe sahibim.

Pardus Toshiba dizüstümdeki Trident ekran kartım dışında, Netbook'umdaki dâhili kamera da dahil her iki sistemimdeki donanımı doğru tanıdı ve yapılandırdı. Pardus bugüne kadar denediğim dağıtımlar arasında Netbook'umun bütün donanımını tanıyan, donanımlar için sonradan elle sürücü yüklemediğim ilk dağıtım.

Pardus 2009 Kullanımı

Pardus standart olarak KDE 4.2.4 masaüstü ile geliyor. Diğer masaüstü ortamları öntanımlı olarak gelmiyor ve resmi depoda bulunmuyor. Ben diğer masaüstü ortamlarına göre daha fazla kaynak kullanımına neden olduğundan dolayı KDE hayranı değilim ama Pardus 2009'un KDE uyarlamasından görünüş, hissiyat ve performans bakımından etkilendim. Netbook'um hızlı ve çabuk tepki veriyor. Eski Toshiba'da, KDE 4'ün çalışması biraz daha zaman alıyor ama beklediğimden daha iyi bir performans gösteriyor, fakat zaman zaman yavaşladığı da oluyor.

Pardus çok çeşitli uygulamaların en son sürümlerini içeriyor. OpenOffice.org 3.1.0 ve GIMP 2.6.6 standart olarak yüklenmiş geliyor. KOffice'i tercih edenler, depoda 2.0.1 sürümünü bulabilir. Mozilla Firefox 3.5.1 ve Konqueror web tarayıcılarını içeriyor, ayrıca Arora 0.7.1 ve Opera 10.0 beta 2 tercih edilebilir. Flash için eklentiler, MPlayer ve Java, standart kurulumun bir parçası. Çok geniş çokluortam uygulamaları mevcut ve depodan ulaşılabilir. Türkiye'de Amerika'daki DMCA'nın (Digital Millennium Copyright Act-Amerikan Telif Hakları Yasası) eşdeğeri bulunmadığından dolayı bütün çokluortam codecleri ana yüklemenin bir parçası olarak kurulumla geliyor. VirtualBox olmadan MP3'lerden film DVD'lerine kadar her şeyi oynatabiliyorsunuz. Amerika'daki telif hakkı yasası ve diğer ülkelerdeki benzer yasalar nedeniyle kullanıcılar sistemlerini yasal hale getirmek için libdvdcss ve diğer açık kaynak codec paketlerini kaldırmak zorunluluğunu yaşıyorlar.

Yazıcı, dijital kamera ve webcam çok iyi bir şekilde destekleniyor. Epson ve HP yazıcılarımın ikisinde de kurarken hiçbir sorun yaşamadım. Pardus'un barındırdığı patentli kablosuz ağ ve video sürücüleri tamamen özgür yazılım ortamı tercih edenleri üzecek ancak donanımlarının “yalnızca çalışmasını” isteyenleri sevindirecek. Şüphesiz ki donanım desteğine, Pardus 2009 altındaki çok yeni 2.6.30.1 Kernel'inin büyük bir yardımı olduğunu söylenmeli. Güncellenmiş 2.6.30.4 Kernel'i depoda bulunuyor ve PİSİ paket yöneticisi ile hem grafik arayüz hem de komut satırı arayüzüyle yüklenebiliyor.

Birkaç küçük hata fark ettim. Batarya göstericisine tıkladığımda pencere beklediğim gibi açıldı ama ayarlarını değiştirmeyi denediğimde uygulama çöktü ve pencere yöneticisi de gitti. Bu problem ara sıra oluyor ancak bu problemin Pardus'a özgü mü yoksa KDE 4.2.4'ten mi kaynaklandığıyla ilgili hiçbir fikrim yok. Ayrıca bir defa OpenOffice.org Writer'ın kilitlenme sorunuyla karşılaştım.

Başka bir sorun, daha doğrusu bir sorun değil daha çok bir sıkıntı, Pardus Ağ Yöneticisi'nin çalışma şekli. Kablolu ağ bağlantımla çalışıyorsam ve Ethernet kablosunu çıkarıp Netbook ya da dizüstümle başka bir yerde çalışmaya geçersem, kablosuz ağın otomatik olarak algılanmasını isterim. Network Manager ve wicd bu özelliği desteklerken, Pardus'un Ağ Yöneticisi desteklemiyor. Buna ilaveten, bazen grafiksel ağ yöneticisi ağ arayüzümü değiştirmeme izin vermiyor ve eski yöntemle; komut satırı kullanarak veya bilgisayarı yeniden başlatarak düzeltmek zorunda kalıyorum. "Katkı" deposunda daha iyi bir alternatif olduğunu düşündüğüm wicd'nin bulunduğunu belirtmem gerekir ve istenilirse kolaylıkla değiştirilebilir.

Önemli dağıtımların son sürümlerinin de ortak olarak yaşadığı diğer bir sorun da Sylvania Netbook'umda bulunan Intel Express Graphics 945GM chipset'ini ciddi bir şekilde etkileyen Intel video sürücülerindeki gerileme. Pardus'ta bulunan Intel 2.7.99.902 video sürücüsü, son sürüm olan 2.8.0'ın eski sürümü. Bu sürücü karşılaştığım bazı sorunları giderebildi ancak tüm sorunları gideremedi. UXA ve DRI2 öntanımlı olarak kullanılabiliyor, EXA ve DRI desteği de kesilmiş. Fedora, Mandriva ve Ubuntu'nun son sürümlerinde olanın aksine UXA aktif edildiğinde sistemimde bu sürücü duyarsız değil. Hiçbir X çökme sorunu yaşamadım. Ayrıca video performansları artmış. 3D efektler etkinleştirildiğinde genellikle, Mandriva 2009.1 incelememde tarif ettiğime benzer bir şekilde, yeni açılan bir pencere veya uyarı menüsünde, açılışın ilk saniyesinde veya açık kaldığı sürece yatay çizgilerle karşılaşıyorum. 2D grafiklerle bunun gibi bir problemle karşılaşmadım, aslında 2D grafiklerle hiç problemle karşılaşmadım. Performans iyileştirmeleri ve duyarlı yeni sürücü sayesinde, Pardus 2009'da Intel video gerilemesini ciddi bir sorun olarak görmüyorum.

Aslında Pardus'ta hiçbir ciddi sorun bulamadım. Hiçbir dağıtım mükemmel değildir ve hepsinin bazı hataları vardır. Genel olarak bakıldığında, KDE4 Pardus uyarlaması şu ana kadar denediklerimin en iyisi olduğunu gördüm ve dağıtımın sundukları beni çok etkiledi.

Orjinal ingilizce hali
DistroWatch.com: Put the fun back into computing. Use Linux, BSD.


Bu da dun cikan yorum henuz Turkceye cevrilmedi
su an arkadasin bilgisayardan yaziyorum Turkce karakter sorunu var idare edin:drool:

Distro Review: Pardus Linux 2009 | Adventures In Open Source

 

[tony_almeida]

arkadaşlar ikinci bölümün Türkçe'ye çevirisi de yayınlandı
buyrun


Paket Yönetimi, Ek Depolar ve Güvenlik Güncellemeleri

Pardus kendisine ait PİSİ adı verilen paket yöneticisi kullanıyor, bu demek oluyor ki kendisine özel paket sistemi kullanıyor. PİSİ hem grafiksel hem de komut satırı arayüzü barındırıyor. Grafiksel arayüzün kullanımı kolay ama paket veritabanında arama yaptığınızda biraz yavaş. Günümüzün kullanıcı dostu Linux dağıtımlarında bulunan güzel bir özellik, yeni paket güncellemesi olduğunda panelde bulunan bir uyarı simgesiyle kullanıcının bilgilendirilmesidir. Pardus'ta böyle bir özellik bulunmuyor (Çevirenin notu: Bu özellik Pardus'ta mevcut). Yeni bir paket olup olmadığını öğrenmek için yapmanız gereken, "aralıklı güncelleme kontrolü" özelliğini açmak olacaktır.

PİSİ'nin komut satırı sürümü, grafik arayüzüne göre daha çok özellik sunuyor. Barındırdığı ilgi çekici bir özelliklerden biri "emerge" seçeneği. Gentoo Linux'taki emerge komutu gibi, bu seçenek Pardus'a kaynak paketlerinden kurulum yapmanıza izin veriyor. Pardus Wiki'de PİSİ CLI kullanımına dair detaylı bir rehber bulunuyor.

Temel Pardus deposundan paket seçimi sınırlı olsa da, ilave paketler sunan resmi bir "katkı" deposu ve resmi olmayan birkaç küçük depo bulunuyor. KDE 4 hayranı olmayanlar, GNOME 2.24 ve Xfce 4.6.1 masaüstlerini barındıran "katkı" depolarının bulunduğunu, Xfce Goodies projesi paketleri ve ilave birçok uygulamanın varlığını öğrendiklerinde sevineceklerdir. Tercih ettiğim masaüstü ortamı olarak Xfce kurdum ve kusursuz bir uyarlama olduğunu gördüm. Diğer depoların nasıl ekleneceğine dair bilgi Pardus WorldForum'dan edinilebilir. Diğer depoların eklenmesiyle birlikte bile Pardus'un paket içeriği Mandriva, Ubuntu ya da OpenSUSE gibi dağıtımlara yaklaşamıyor. Diğer ikinci-seviye dağıtımlarla karşılaştırılacak olursa, paket içeriği hızlı bir şekilde artıyor ve çok iyi bir yazılım çeşitliliği sunuyor.

Pardus için paket hazırlayanlar veya kaynak koddan derleme yapmaktan hoşlananlar, Debian'da olduğu gibi öncelikle geliştirme araçlarına ihtiyaç duyacaksınız. PardusWiki'de Pisi Paketi Hazırlama'ya dair çok iyi belgeler ve yardımcı kaynaklar bulunuyor.

Pardus'u kurduğumdan beri güncellenmiş 2.6.30.4 kernel ve bağımlı olduğu headers, sources ve modules paketlerini de içeren yaklaşık 50 güncelleme yapıldı. Genellikle otomatik olarak kernel kurulumuna güvenmem ancak Grafiksel Pisi arayüzünü kullanarak test etmeye karar verdim.

Kurulum süreci sorunsuzca tamamlandı ve bir sonraki açılışta yeni Kernel'in GRUB menüsüne eklendiğini gördüm. PİSİ yeni Kernel'i düzgün bir şekilde eski olanın yanına yüklemişti. Genelde, paket güncelleme sistemi konusunda ne grafik arayüzde ne de komut satırı arayüzünde bir problemle karşılaşmadım.

Paket yönetimiyle ilgili tek endişem; Pardus geliştiricilerinin, bazı güvenlik yamalarını hazırlama hızı ve kullanıcılarına ulaştırması konusunda olacak. Mozilla'nın “kritik” olarak sınıflandırdığı iki güvenlik yamasının da bulunduğu bazı ciddi hataları olan paketlerin sürekli güncellemesi olurken, bilinen güvenlik açıkları kapatılmış Firefox 3.5.2 paketi henüz hazırlanmamış durumda. Bu konuyu Pardus forumunda dile getirdiğimde, hazırlandığını ve test edilmesinin birkaç gün daha süreceği bilgisini aldım. Pardus'un test deposunu kontrol ettiğimde hiç paket olmadığını gördüm. Güvenlik güncellemesine sahip olabilmek için tek seçenek, en azından geçici olarak, paket yönetim sistemini iptal ederek kaynağından güncelleme yapmak olacak. Yakın zamanda kullandığım tüm diğer dağıtımlarda -Ubuntu, VectorLinux, Slackware Linux, Red Hat Enterprise Linux ve Scientific Linux- güncellemelerin Mozilla tarafından yayınlamasının ardından 24-48 saat içerisinde güncellenmiş Mozilla Firefox paketi kullanıma hazırlanmıştı.

Globalleştirme ve yerelleştirme

Başta belirttiğim gibi Pardus'un uluslararası dağıtımı 11 dil destekliyor. Pardus'un destek tanımı diğer dağıtımlardan biraz farklı. Bunlar YALI yükleyicisini kullanarak dil seçebildiğiniz gibi aynı zamanda PiSi gibi Pardus özel uygulamalarını ve araçlarını, Ağ Yöneticisi'ni, Sistem Yönetim araçları ve Kaptan da size seçtiğiniz dilde eşlik ediyor. Sonuçta, diğer diller de gerçekten işlerini iyi bir şekilde yerine getiriyor. KDE i10n paketleri, KOffice i18n paketleri ve glibc yerelleri tamamıyla Pardus depolarına dâhil edilmiş durumda. Pardus'u kullanarak çok yönlü İbranice masaüstünü kolaylıkla ayarladım. Kolayca dış kaynaklardan eklenebilecek Aspell sözlükleri (Çevirenin notu: Aspell sözlükleri depomuzda mevcut. Distrowatch editörünün gözünden kaçmış.) ve bazı desteklenmeyen dil paketleri dışında bir eksiklik görmedim.

Pardus Görüntü Yöneticisi'nde varsayılan olarak KDM kullanılıyor. Maalesef, KDM sistem girişinde alternatif bir dil desteklemiyor. Bununla birlikte GDM "katkı" depolarında bulunuyor ve KDM'den GDM'ye geçiş gayet güzel bir biçimde açıklanmış. Bunlara ek olarak Pardus'un grafiksel sistem yapılandırma araçları kullanıcının varsayılan dilini ve yerel ayarlarını değiştirebilmesine olanak tanıyor. Hem KDE hem de Xfce'teki panel uygulamaları klavye düzenini hızlı ve iyi bir şekilde değiştirmenizi sağlıyor.

Genel olarak, Pardus'ta globalleştirme ve yerelleştirme seçtiğiniz dile rağmen iyi düşünülmüş ve iyi çalışıyor. Kullanıcılar bazı desteklenmeyen diller için gerekli dil paketlerini, sözlükleri ve uygulamaları en kötü ihtimalle depolardan çekebilmekte. Büyük dağıtımlardaki kadar iyi olmasa da resmi ek dil desteği her zaman bir artı olmuştur. Sonuç olarak ek dil desteğinin konması, ortalama Linux kullanıcıları için iyi olacak.

Sonuç

Birkaç yıldır Pardus hakkında güzel şeyler duyup okumama rağmen 2009 sürümüne kadar bu dağıtımı hiç kullanmamıştım. Uzunca bir zamandır denediğim yeni dağıtımlar konusunda da hiç bu kadar heyecanlanmamıştım. Çalışmamı engelleyecek veya gerçekten canımı sıkacak kadar ciddi hiçbir hatayla karşılaşmadım. Şu ana kadar gördüğüm en iyi KDE 4 uyarlaması ve ilk kez çalışmaktan gerçekten hoşnut olduğum KDE sürümü.

Xfce uyarlaması da çok iyi. Pardus,kolay anlaşılır ve olması gerektiği gibi çalışan, grafik arayüzlü yönetim araçları çeşitliliğine sahip. Grafik arayüzle yapabileceğiniz her şeyin komut satırı arayüzü karşılığı mevcut. Özelikle PİSİ paket yöneticisi, CLI (komut satırı) versiyonunda ek özellikler sunuyor.

Pardus genel olarak çok kolay kullanımlı. Önemli dağıtımlarda bulunan otomatik güncelleme hatırlatıcı ve otomatik ağ bağlama (automatic network interface switching) gibi özellikler Pardus'ta henüz eksik olan özelliklerden. Bunlar hata değil daha çok diğer dağıtımlardan kullanmaya alışkın olduğum eksik incelikler. Pardus geliştiricileri hata takip sistemlerindeki istek listesinin doldurulmasını desteklemeliler ve ben de birkaç ilave yapabilirim. Globalleştirme ve yerelleştirme iyi yapılandırılmış ve "desteklenmeyen" diller için bile neredeyse tamamlanmış durumda. Resmi olarak desteklenen diller eksiksiz ve kusursuz işliyor. Pardus Forumlarını, Wiki'yi ve İngilizce belgelerini mükemmel buldum. Forum'a başvurduğumda, hızlı, içten ve yardımsever bir yaklaşımla karşılaştım; ki bu bir kişinin dağıtımın arkasındaki topluluktan isteyebileceği en önemli şeydir.

Pardus tavsiye edilebilecek birçok şeye sahip ve mükemmel bir KDE 4 uyarlaması arayanlar için kesinlikle güzel bir deneyim. Pardus mükemmel değil, ancak kusurları ve eksiklikleri, denediğim bazı büyük Linux dağıtımlarının son sürümleri dışında, çoğu dağıtıma göre çok az. Yeni bir Linux kullanıcısı için iyi bir aday olarak düşünülebilecek, YALI önyükleyicisi eksiklikleri dışında eksik özelliği olmayan, deneyimli kullanıcıların da esnekliği bakımından kullanmak isteyecekleri, yeterince kolay kuruluma ve kullanıma sahip bir dağıtım. Pardus 2009'dan kesinlikle etkilendim.