Deprem ve Depremden Korunma Yolları

[Dora]

DEPREM NEDİR?

Deprem yer sarsıntısıdır. Yeryüzü, birbirini tamamlayan parçalardan oluşur. Bunu yapboz oyunundaki parçalara benzetebiliriz. Bu parçalara levha adını veriyoruz. Levhalar zamanla kırılarak depremlere neden olur.
Deprem önce hafif bir sarsıntı ve uğultuyla başlar. Sarsıntı birden şiddetlenir. Sarsıntı şiddetlenice en çok zararı verir. Deprem sonucunda can ve mal kaybı olabilir.

DEPREMİN YOL AÇABİLECEĞİ ZARARLAR NELERDİR?

Ülkemizin büyük bir bölümü deprem kuşağında yer alır. Bu nedenle yurdumuzda bazen büyük depremler olmaktadır. 17 Ağustos 1999 Marmara depreminde 7.4 şiddetinde olmuştur. Meydana gelen 7.4 şiddetinde ki Marmara depreminde pek çok kişi yaşamını yitirmiştir.
Deprem; sağlam yapılmamış binalara, yollara, tünellere ve köprülere zarar verebilir. Deprem sırasında bazı insanlar enkaz altında kalabilirler. Kimi zaman toprak üzerinde uzun yarıklar ve çatlaklar oluşabilir. Kentler, yerleşim alanları zarar görebilir. İnsanlar, can ve mal kaybına uğrayabilirler.


DEPREMİN YOL AÇABİLECEĞİ ZARARLAR NELERDİR?

Deprem sırasında sobaların devrilmesiyle yangın çıkabilir. Direkler ve ağaçlar yıkılabilir. Denize kıyısı olan yerler su altında kalabilir.

Deprem sonunda beslenme, barınma ve sağlık sorunları yaşanabilir. Okullar yıkılırsa eğitim ve öğretim aksar. Fabrikalar ve iş yerleri zarar görür, işsizlik artar.


DEPREMİN ZARARLARINDAN KORUNMA YOLLARI NELERDİR?

Depremin ne zaman olacağını önceden bilemeyiz. Fakat depremin zararlarından korunabiliriz. Bunun için deprem hakkında bilgi edinmeli, depreme karşı hazırlıklı olmalıyız.

Depremin zararlarından korunma yollarını 3 başlık altında inceleyebiliriz:

DEPREM ÖNCESİ YAPILMASI GEREKENLER

Evlerimiz depreme dayanıklı olmalıdır. Deprem, dayanıklı yapılmış konutlara zarar vermez. Oturduğumuz binaların depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol ettirmeliyiz. Gerekirse, dayanıklı duruma getirmeliyiz.
Bir deprem planı hazırlamalıyız. Bu planda güvenli yerleri ve deprem sonrası, binadan çıkış yollarını belirlemeliyiz. Sarsıntı anında devrilebilecek kitaplık, vitrin gibi eşyaları sabit duruma getirmeliyiz.

Evimizdeki gaz, su vanasının ve elektrik şalterinin yerini öğrenmeliyiz. Bunları kapalı konuma getirmeliyiz.


Deprem çantası hazırlamalıyız. Deprem çantasına radyo, pilli fener, pil, düdük ve ilkyardım çantasını koymalıyız. Giyecek, içecek, yiyecek maddelerini deprem çantasına yerleştirmeliyiz. Deprem çantasını evimizde ulaşabileceğimiz bir yerde bulundurmalıyız.


Depremden sonra aile bireylerinin buluşacağı bir yer belirlemeliyiz. Buluşacağımız yerleri açık alanlardan seçmeliyiz. Elektrik direklerinden ve binalardan uzak durmalıyız.
Depremle ilgili kitap ve broşürler bulup okumalıyız. Okulumuzda depremle ilgili toplantılar yapılırsa, bu toplantılara katılarak depremle ilgili bilgi edinebiliriz.

DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER

Deprem sırasında okulda isek:

Deprem anında sakin olmalı, paniğe kapılmamalıyız. Pencerelerden uzak durmalıyız. Sağlamlığına emin olduğumuz bir sıranın altına girmeliyiz. Ellerimizi başımızın üstüne kenetleyerek, başımızı dirseklerimizin arasına almalıyız. Başımızı korumalıyız.

Deprem anında okul binasından uzak durmalı, duvarlara yaklaşmamalıyız. Güvenli, açık bir alana giderek yere uzanmalı ve dizlerimizin üzerine eğilmeliyiz.


Deprem sırasında evde isek:

Deprem anında sakin olmalı, paniğe kapılmamalıyız. Sağlamlığına güvendiğimiz bir masanın altına girmeliyiz.
Sarsıntı anında binadan çıkmaya veya binaya girmeye çalışmamalıyız. Pencerelerden, sobalardan ve kolay devrilecek eşyalardan uzak durmalıyız.
Asansörü kullanmamalı, merdivenlerden koşmamalıyız. Sarsıntı geçtikten sonra binadan uzaklaşmalıyız.


Deprem sırasında dışarıda isek:

Binalardan, yıkıntılardan ve camlardan uzak durmalıyız. Elektrik direk ve tellerinden uzakta, güvenli bir yerde sarsıntının durmasını beklemeliyiz.
Köprü, üst geçit ve tünellerden uzak durmalıyız. Binalara kibrit, çakmak, mum, gaz lambası vb. araçlarla yaklaşmamalıyız. Binalarda gaz kaçağı olabileceğini unutmamalıyız.

Enkaz altında isek:

Sakin olmalı, paniğe kapılmamalıyız. Yaralı olup olmadığımızı kontrol etmeliyiz. Kıpırdayacak bir durumda isek ve çıkış yolu varsa hareket etmeliyiz. Yoksa durumumuzu bozmamalı, kurtarma ekiplerinin gelmesini beklemeliyiz.
Dışarıdan bir ses duyunca bağırmalıyız. Düdük varsa aralıklarla öttürmeliyiz. Çeşitli cisimlere vurarak bulunduğumuz yeri belli etmeye çalışmalıyız. Böylece, yardım ekiplerinin bize ulaşmasını sağlamalıyız.

DEPREMDEN SONRA YAPILMASI GEREKENLER

Yetkililer izin vermedikçe binalara girmemeliyiz. Su, gaz ve elektrik tesisatını kontrol etmeliyiz. Vanaları ve sigortaları kapatmalıyız. Kibrit ve çakmakla binalara asla yaklaşmamalıyız.

Sarsıntı durduğunda kendimize güvenli bir çıkış yolu bulmalı, binayı terk etmeliyiz. Evden ayrılırken, önceden hazırladığımız deprem çantasını almalıyız. Önceden kararlaştırdığımız güvenli bir yerde aile bireyleri ile buluşmalıyız.
Hasar görmüş binalardan uzak durmalıyız. Kırık cam, döküntü, çivi vb. tehlikelerden korunmalıyız. Bunun için bot, eldiven giymeliyiz. Yerlere devrilmiş elektrik tellerinden ve kopan kablolardan uzak durmalıyız.

Deprem olunca telefonlar kullanılamaz duruma gelir. Acil durumlar dışında telefonları kullanmamalıyız.
Deprem sonrası doğru olmayan haberlere kesinlikle inanmamalıyız. Bilgileri, yetkililerden ve kaynağından öğrenmeliyiz.
Yetkililere ve kurtarma ekiplerine yardımcı olmalıyız.
Yardım ekibince dağıtılan eşyalardan ihtiyacımız kadarını almalıyız.

DEPREM KURALLARI

ÇÖK - KAPAN - TUTUN!

AFAD