Adilşahlar Kimdir ?

[kanyky1980]

Adilşahlar Devleti‘nin kurucusu Yusuf Adil Şah‘dır. Devlet 1490-1686 seneleri arasında Hint Yarımadası’nda Bicapur’da hüküm sürmüştür.

Adilşahlar Devleti Kuruluşu
Adilşahlar’ın hanedanının kurucusu olan Yusuf Adil Şah (1490–1510) Adilşahlar Devleti’ni kurmadan önce, bölgenin Behmeni valisi idi.
Behmeniler’in iç karışıklık yaşadığı dönemde 1490 yılında Yusuf Adil Şah bağımsızlığını ilan etti
Behmenilerin yıkılmasından sonra dört farklı devlet ortaya çıktı. Yusuf Adilşah diğer devletlerle savaştı.
Ayrıca Yusuf Adilşah Hint Denizi ve Hindistan’da hüküm sürmek isteyen Portekizliler ile de mücadele etti
Fakat Portekizliler, bölgedeki devletlerin birbirleri ile mücadele etmesinden faydalanıp bölgede üs kurmayı başardılar.
1504 yılında Yusuf Adil Şah, Adilşahlar Devletinin mezhebini Şii olarak belirledi
Devletin temeli Şii inanış üzerine oturtulmaya çalışılınca bazı ayaklanmalar oldu.
Yusuf Şah, Bidar ve Ahmednagar hanlara yenilince geri çekildi
Aynı dönemde Bidar ve Ahmednagar hanları ile mücadele eden Yusuf Şah, mücadelesini kaybedince önce Beras ve Haniş’e gitti.
Adilşahlar, yeni bir ordu toplayarak Bidar Hanı yendi
Bir sene sonra topladığı ordu ile Bidar Hanı yenip Bicapur’u geri aldı. Ve hayatının sonuna kadar diğer Dekken devletleri ile mücadele etmiştir. Yusuf Şah’ın hükümdarlığının son yıllarında Portekizliler Goa bölgesini ele geçirdiler.
Adilşahlar Hanedanı

Yusuf Adilşah, hayatını kaybedince yerine 13 yaşındaki oğlu İsmail Adilşah geçti.
Yusuf Adilşah’ın ölümünden sonra bir süreliğine devlet tahtına Kemal Han vasilik yaptı
Yusuf Adilşah ölmeden evvel İsmail Şah’ın naibi olarak Kemal Han’ı tayin etti. Bir süre devleti Yusuf Adilşah adına Kemal Han idare etti.
Kemal Han devletin mezhebini Hanefi olarak belirledi
Kemal Han, Cuma hutbesini Hanefi mezhebine uygun olarak okuttu.
İsmail Adilşah döneminde Goa bölgesi geri alındı
Portekizliler tarafından ele geçirilmiş olan Goa limanı İsmail Adilşah döneminde yeniden ele geçirildi.
İsmail Adilşah döneminde 1521 yılında Vijayanagar Devleti ile savaşıldı
İsmail Adilşah 1521 yılında Vijayanagar Devleti’nin sınırları içinde bulunan Rayçur Duab’ı geri almak için sefer düzenledi.
Fakat sefer başarısız oldu
Vijayanagar ile Adilşah ordusu arasında yapılan savaşı Vijayanagar kazandı. Bu savaşta Adilşah ordusu ağır kayıplar verdi.
İsmail Adilşah döneminde Dekken Devletleri ile savaşıldı
Dekken devletlerinin sultanlarından Burhan Nizamşah, Ali Berid ve Alauddin İmadşah’ın yönettikleri devletler ile Adilşahlar arasında Şalapur önlerinde savaşıldı. Kazanan taraf Adilşahlar oldu.
Mallu Adilşah ve İbrahim Adilşah dönemi kargaşa ile geçti
İbrahim Adilşah ve Mallu Adilşah dönemi iç karışıklar ve Dekken devletleri ile mücadele ile geçmiştir.
Adilşahların en parlak dönemi, II. İbrahim Adilşah’ın dönemidir

İkinci İbrahim Adilşah dönemi, Bicapur Devleti’nin en parlak dönemi olarak gösterilir. Bu dönemde Hindistan’ın en büyük İslam devleti olarak gösterilen Babür Hanedanlığı ile iyi ilişkiler kurulmuştur.
Diğer hükümdarların dönemlerinde karışıklıklar vuku buldu
Bazı kaynaklarda Adilşahların Babürlere karşı Merathalılara yardım ettiği söylenir.
1686 yılında Evrengzib Alemgir Şah, Adilşah devletine son verdi

“Bijapur Evi” başlıklı resim (1680)
Sanatçı: Kamal Muhammed; Chand Muhammad

1686 yılında Babürlü Hükümdarı Evrengzib Alemgir Şah tarafından Bicapur kuşatıldı. 12 aylık kuşatmanın sonucunda şehir düştü. Bicapur’un düşmesi ile Adilşahlar Devleti sona ermiş oldu.

Kaynak: Adilşahlar Devleti