llavinya
Dekan
- Katılım
- 9 Ekim 2006
- Mesajlar
- 7,781
- Reaksiyon puanı
- 92
- Puanları
- 0
Şofben, Kombi ve Sobaya Dikkat!
Havanın soğumasıyla birlikte karbonmonoksit zehirlenmeleri yine gündeme geldi. İşte doğalgaz kullanımında dikkat edilmesi gerekenler...
Havanın soğumasıyla birlikte karbonmonoksit zehirlenmeleri yine gündeme geldi. İşte doğalgaz kullanımında dikkat edilmesi gerekenler...
Havaların soğumasıyla başlayan kombi ve soba kullanımı, karbonmonoksit zehirlenmelerini yine gündeme getirdi. Karbonmonoksit gazı, renksiz, kokusuz ve tatsız olması nedeniyle çok zor fark ediliyor ve bu nedenle koruyucu tedbirler daha fazla önem taşıyor.
Vatandaşların duyarlı olmasını isteyen TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Emin Koramaz, AA'ya yaptığı açıklamada, şofben, kombi ve sobadan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı uyarılarda bulundu.
Havalandırma Menfezleri Kesinlikle Kapatılmamalı
Koramaz'ın verdiği bilgiye göre, doğalgaz kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle:
- Doğalgaz idarelerince test ve kabulleri yapılmamış tesisatlar kesinlikle kullanılmamalı.
- Doğalgaz cihazların devreye alınması mutlaka yetkili servisler tarafından yapılmalı.
- Cihazların yıllık periyodik bakımları mutlaka yaptırılmalı. Bakım sonrasında yetkili firmadan mutlaka bakım tutanağı imzalı ve kaşeli temin edilmeli.
- 1 metreküp doğalgazı yakmak için 10 metreküp hava kullanılır. Bu nedenle bacalı cihazların bulunduğu mekanların havalandırılması çok önemli. Bacalı cihazların bulunduğu ortamlardaki havalandırma menfezleri kesinlikle kapatılmamalı, sürekli açık ve temiz tutulmalı.
Boruları Çamaşır Askısı Olarak Kullanmayın
- Doğalgaz tesisat boruları işlevi dışında, elektrik topraklaması, çamaşır askısı gibi başka amaçlar için kesinlikle kullanılmamalı.
- Doğalgaz cihazları bağlantı yerlerinden gaz sızıntısı yapabileceğinden temizlik gibi nedenlerle yerinden oynatılmamalı.
- Doğalgaz havayla yüzde 5 ile yüzde 15 oranında karıştığı anda patlayıcı özelliği olan bir gaz. Herhangi bir elektrik kıvılcımını önlemek için doğalgaz borularının geçtiği mahalde kesinlikle çıplak elektrik kablosu bulunmamalı.
Borular, Dolap ve Lambriyle Kapatılmamalı
- Elektrik Tesisatları mutlaka topraklanmış olmalı.
- Doğalgaz boruları mutlaka açıkta olmalı üzerleri dolap, lambri gibi malzemelerle kapatılmamalı.
- Bacalı doğalgaz cihazlarında cihaz davlumbazının üzerinde baca tepmesi esnasında cihazın otomatik olarak gazını kesen bir düzenek bulunuyor. Bu sensör kesinlikle iptal edilmemeli ve periyodik bakımlarda yetkili servislerce kontrol edilmeli.
- Doğalgazlı bacaların cihazları yılda en az bir kez itfaiyelere veya itfaiyelerin yetkilendirdiği firmalara temizletilmeli. Bir metre küp doğalgaz yandığı zaman iki metre küp su buharı oluşuyor. Bu su buharı zamanla baca sıvalarını ve tuğlalarını eriterek dökülmelere dolayısıyla baca tıkanmalarına sebep olabiliyor.
Aynı Bacaya İki Cihaz Bağlamayın
- Bir dairede aynı bacaya kesinlikle iki cihaz bağlanmamalı. Mutfaklarda birisi şofben veya kombi, diğeri aspiratör için mutlaka iki ayrı baca bulunmalı.
- Doğalgazlı bacalı cihazların bacalara bağlandığı esnek borunun cihazla bağlantılı olduğu çevre tamamen alüminyumlu folyo bantla izole edilmeli.
- Atık gaz borusu olarak, çok çabuk deforme olan esnek alüminyum bağlantı malzemesi kullanılıyorsa bu bağlantı, esnek çelik borularla değiştirilmeli.
2002'den Önce Gaz Verilmiş Binalar Kontrol Edilmeli
- Bacalı cihaz kullanan abonelerin havadaki karbon monoksit oranını ölçerek alarm veren cihazları kullanması baca gazından kaynaklı zehirlenmeleri büyük ölçüde önler.
- Türkiye'de doğalgaz kullanımına 1988 yılında Ankara'da başlandı. Ancak 2002 yılına kadar doğalgaz baca standartları imar mevzuatımıza tam anlamıyla yansıtılamadı. Bu nedenle 2002'den önce gaz verilmiş binalardan başlanarak gaz dağıtım şirketleri veya yetkilendireceği kuruluşlar eliyle tüm bacalı cihazların emniyet donanımları, bacaların kullanıma uygun olup olmadığı tespit edilmeli, eksiklikler giderilmeli.
Baca Kalınlığına Dikkat
Koramaz, karbon monoksit zehirlenmelerinin kömürlü soba ve katalitik yani bacasız LPG'li veya gaz yağlı cihazlar kullanılan evlerde daha sık görüldüğünü ifade ederek, her kış döneminde yüzlerce kişinin hatalı soba ve katalitik cihaz kullanımı nedeniyle yaşamını yitirdiğini belirtti.
Koramaz, bacalarda dikkat edilmesi gereken hususları da şöyle sıraladı:
- Bacalar standartlara uygun yaptırılmalı ve mutlaka yalıtılmalı.
- Baca duvarı et kalınlığı en az 10 santim olmalı.
- Baca malzemesi olarak delikli tuğla kullanılmamalı, dolu baca tuğlası, seramik malzeme veya paslanmaz çelik bacalar tercih edilmeli.
- Baca çevresinde türbülans oluşmaması için baca, yüksek bina, ağaç gibi herhangi bir engelden en az 6 metre uzakta olmalı.
- Baca gazının soğuyarak sızmasını önlemek için baca üzerinde yarık ve çatlak olmamalı.
Bacalarda Mutlaka Şapka Olmalı
- Rüzgarlı havalarda baca tepmesini, yağmur suyunun baca içini ıslatmasını engellemek ve kuşlar, ağaç yaprakları gibi şeylerin bacanın içine girmesini önlemek için bacada baca şapkası olmalı.
- Duman gazları akış hızının her noktada aynı olması için bacaların kesit alanı her noktada aynı olmalı ve baca çapının en az 13 santim olmasına dikkat edilmeli.
- Baca yüksekliğinin yeterli olması, baca çekişini iyileştireceğinden etkili baca yüksekliği en az 3,5 metre olmalı ve alev kopmasını engellemek için en fazla 5 metreyi geçmemeli.
- Isıtma cihazlarının bağlı olduğu bacalara hiçbir şekilde aspiratör gibi başka bir cihaz bağlanmamalı.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedir?
Karbonmonoksit zehirlenmesi genel olarak fosil yakıt denilen kömür, petrol ürünleri, odun, doğalgaz gibi yakıtların yeterli derecede hava olmadığı zaman eksik oksijenle yanmasından kaynaklanıyor. Bu durumda yanma ürünü olarak karbonmonoksit yerine karbonmonoksit gazı oluşuyor.
Karbonmonoksit gazı da çok zehirli bir gaz. Yetişkin bir insanın, ortalama yarım saat yüzde 1 oranında karbonmonoksit gazı içeren bir odada kapalı kalması, yaşamını yitirmesine yol açıyor.
Renksiz, kokusuz ve tatsız olduğu için fark edilemeyen bu gaz, solunum yoluyla akciğerlere gelerek, temizlenen kana yapışıyor ve kanın vücuda oksijen taşımasını engelliyor.
Karbonmonoksit zehirlenmesinin başlıca belirtileri uyku hali, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, bilinç bulanıklığı, genel bitkinlik ve halsizlik. Bu belirtilerin tespiti halinde kişinin hemen açık havaya çıkarılması ve acil hastaneye götürülmesi gerekiyor.
Kaynak
Vatandaşların duyarlı olmasını isteyen TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Emin Koramaz, AA'ya yaptığı açıklamada, şofben, kombi ve sobadan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı uyarılarda bulundu.
Havalandırma Menfezleri Kesinlikle Kapatılmamalı
Koramaz'ın verdiği bilgiye göre, doğalgaz kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle:
- Doğalgaz idarelerince test ve kabulleri yapılmamış tesisatlar kesinlikle kullanılmamalı.
- Doğalgaz cihazların devreye alınması mutlaka yetkili servisler tarafından yapılmalı.
- Cihazların yıllık periyodik bakımları mutlaka yaptırılmalı. Bakım sonrasında yetkili firmadan mutlaka bakım tutanağı imzalı ve kaşeli temin edilmeli.
- 1 metreküp doğalgazı yakmak için 10 metreküp hava kullanılır. Bu nedenle bacalı cihazların bulunduğu mekanların havalandırılması çok önemli. Bacalı cihazların bulunduğu ortamlardaki havalandırma menfezleri kesinlikle kapatılmamalı, sürekli açık ve temiz tutulmalı.
Boruları Çamaşır Askısı Olarak Kullanmayın
- Doğalgaz tesisat boruları işlevi dışında, elektrik topraklaması, çamaşır askısı gibi başka amaçlar için kesinlikle kullanılmamalı.
- Doğalgaz cihazları bağlantı yerlerinden gaz sızıntısı yapabileceğinden temizlik gibi nedenlerle yerinden oynatılmamalı.
- Doğalgaz havayla yüzde 5 ile yüzde 15 oranında karıştığı anda patlayıcı özelliği olan bir gaz. Herhangi bir elektrik kıvılcımını önlemek için doğalgaz borularının geçtiği mahalde kesinlikle çıplak elektrik kablosu bulunmamalı.
Borular, Dolap ve Lambriyle Kapatılmamalı
- Elektrik Tesisatları mutlaka topraklanmış olmalı.
- Doğalgaz boruları mutlaka açıkta olmalı üzerleri dolap, lambri gibi malzemelerle kapatılmamalı.
- Bacalı doğalgaz cihazlarında cihaz davlumbazının üzerinde baca tepmesi esnasında cihazın otomatik olarak gazını kesen bir düzenek bulunuyor. Bu sensör kesinlikle iptal edilmemeli ve periyodik bakımlarda yetkili servislerce kontrol edilmeli.
- Doğalgazlı bacaların cihazları yılda en az bir kez itfaiyelere veya itfaiyelerin yetkilendirdiği firmalara temizletilmeli. Bir metre küp doğalgaz yandığı zaman iki metre küp su buharı oluşuyor. Bu su buharı zamanla baca sıvalarını ve tuğlalarını eriterek dökülmelere dolayısıyla baca tıkanmalarına sebep olabiliyor.
Aynı Bacaya İki Cihaz Bağlamayın
- Bir dairede aynı bacaya kesinlikle iki cihaz bağlanmamalı. Mutfaklarda birisi şofben veya kombi, diğeri aspiratör için mutlaka iki ayrı baca bulunmalı.
- Doğalgazlı bacalı cihazların bacalara bağlandığı esnek borunun cihazla bağlantılı olduğu çevre tamamen alüminyumlu folyo bantla izole edilmeli.
- Atık gaz borusu olarak, çok çabuk deforme olan esnek alüminyum bağlantı malzemesi kullanılıyorsa bu bağlantı, esnek çelik borularla değiştirilmeli.
2002'den Önce Gaz Verilmiş Binalar Kontrol Edilmeli
- Bacalı cihaz kullanan abonelerin havadaki karbon monoksit oranını ölçerek alarm veren cihazları kullanması baca gazından kaynaklı zehirlenmeleri büyük ölçüde önler.
- Türkiye'de doğalgaz kullanımına 1988 yılında Ankara'da başlandı. Ancak 2002 yılına kadar doğalgaz baca standartları imar mevzuatımıza tam anlamıyla yansıtılamadı. Bu nedenle 2002'den önce gaz verilmiş binalardan başlanarak gaz dağıtım şirketleri veya yetkilendireceği kuruluşlar eliyle tüm bacalı cihazların emniyet donanımları, bacaların kullanıma uygun olup olmadığı tespit edilmeli, eksiklikler giderilmeli.
Baca Kalınlığına Dikkat
Koramaz, karbon monoksit zehirlenmelerinin kömürlü soba ve katalitik yani bacasız LPG'li veya gaz yağlı cihazlar kullanılan evlerde daha sık görüldüğünü ifade ederek, her kış döneminde yüzlerce kişinin hatalı soba ve katalitik cihaz kullanımı nedeniyle yaşamını yitirdiğini belirtti.
Koramaz, bacalarda dikkat edilmesi gereken hususları da şöyle sıraladı:
- Bacalar standartlara uygun yaptırılmalı ve mutlaka yalıtılmalı.
- Baca duvarı et kalınlığı en az 10 santim olmalı.
- Baca malzemesi olarak delikli tuğla kullanılmamalı, dolu baca tuğlası, seramik malzeme veya paslanmaz çelik bacalar tercih edilmeli.
- Baca çevresinde türbülans oluşmaması için baca, yüksek bina, ağaç gibi herhangi bir engelden en az 6 metre uzakta olmalı.
- Baca gazının soğuyarak sızmasını önlemek için baca üzerinde yarık ve çatlak olmamalı.
Bacalarda Mutlaka Şapka Olmalı
- Rüzgarlı havalarda baca tepmesini, yağmur suyunun baca içini ıslatmasını engellemek ve kuşlar, ağaç yaprakları gibi şeylerin bacanın içine girmesini önlemek için bacada baca şapkası olmalı.
- Duman gazları akış hızının her noktada aynı olması için bacaların kesit alanı her noktada aynı olmalı ve baca çapının en az 13 santim olmasına dikkat edilmeli.
- Baca yüksekliğinin yeterli olması, baca çekişini iyileştireceğinden etkili baca yüksekliği en az 3,5 metre olmalı ve alev kopmasını engellemek için en fazla 5 metreyi geçmemeli.
- Isıtma cihazlarının bağlı olduğu bacalara hiçbir şekilde aspiratör gibi başka bir cihaz bağlanmamalı.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedir?
Karbonmonoksit zehirlenmesi genel olarak fosil yakıt denilen kömür, petrol ürünleri, odun, doğalgaz gibi yakıtların yeterli derecede hava olmadığı zaman eksik oksijenle yanmasından kaynaklanıyor. Bu durumda yanma ürünü olarak karbonmonoksit yerine karbonmonoksit gazı oluşuyor.
Karbonmonoksit gazı da çok zehirli bir gaz. Yetişkin bir insanın, ortalama yarım saat yüzde 1 oranında karbonmonoksit gazı içeren bir odada kapalı kalması, yaşamını yitirmesine yol açıyor.
Renksiz, kokusuz ve tatsız olduğu için fark edilemeyen bu gaz, solunum yoluyla akciğerlere gelerek, temizlenen kana yapışıyor ve kanın vücuda oksijen taşımasını engelliyor.
Karbonmonoksit zehirlenmesinin başlıca belirtileri uyku hali, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, bilinç bulanıklığı, genel bitkinlik ve halsizlik. Bu belirtilerin tespiti halinde kişinin hemen açık havaya çıkarılması ve acil hastaneye götürülmesi gerekiyor.
Kaynak
