Siyanür nedir? Nerelerde kullanılır? Siyanür yasaklanmalı mı?

Bu konuyu okuyanlar

Gökhan Alkan

Asistan
Katılım
23 Ağustos 2006
Mesajlar
491
Reaksiyon puanı
53
Puanları
28
Yaş
35
Son zamanlarda adını çokça intihar olaylarında duymaya başladığımız Siyanür, “Hidrosiyanik asit” ya da “prussik asit” olarak da bilinen, son derece toksik maddedir. Canlı vücuduna girdiğinde ölümcül olabilecek kadar zehirlidir. İnorganik bir madde olan siyanürün 0,2 gramı 70 kilogram ağırlığındaki bir insanı bir kaç dakika içinde öldürür.
Kimyasal anlamda siyanür, bir karbon ve bu karbona bağlı üç azot atomu içeren bileşiklere verilen isimdir. Siyanürün organik ve inorganik şekilde bulunduğu bilinmektedir. Endüstriyel anlamda üretilip, yine bu alanlarda kullanılan siyanür de oldukça faaldir. Siyanür, hidrosiyanik asit ve bu asitten türeyen metal tuzlarından meydana gelmektedir. Siyanürün kendisi ve türevleri, zehir maddeleridir.

S
iyanür, hidrosiyanik asit ve bu asitten türeyebilen metal tuzlarının genel adıdır. Hepsi şiddetli zehirlidir. En önemlileri, sodyum siyanür ve potasyum siyanürdür. Endüstride ısıtılmış kuru karbonlar üzerinden, amonyak (NH3) ve CO gazlarının karışımı geçirilerek elde edilirler.
HCN (Hidrosiyanik asit), acı badem kokusunda çok uçucu bir sıvıdır. 28 santigrat derecede kaynar. Sudaki çözeltisi çok zayıf asittir.
Siyanür ve bileşikleri kimyasal yollarla üretilebildiği gibi, bazı bitkiler ve hayvanlarca da üretilmektedir. Siyanürü doğal olarak üreten birçok bitki, bakteri ve böcek vardır. Kiraz, badem, kayısı, şeftali, erik, fasulye, patates, turp, lahana, şalgam, brokoli ve mısır siyanürlü bileşikleri doğal olarak üretmektedir.
Siyanürün madencilikte kullanımı
Madencilikte siyanür kullanımı 1880'li yıllara dayanmaktadır. Özellikle metallerin üretiminde kullanılan siyanürün, günümüzde altın ve gümüş üretiminde çevreye zararı olmayan alternatifi vardır; bu alternatiflere örnek olarak tiyo üre verilebilir. Ancak üretim sonucu oluşan artıklardaki siyanürü uzaklaştırmak INCO prosesi ile mümkündür . Bununla birlikte siyanür bozundurma ünitesi bulunmayan tesislerde siyanür artıklarının, yeraltı sularına karışma ihtimali vardır.. Dünyanın en güvenli sayılan siyanürlü altın işletmelerinde bile çevre felaketleri gözlenmiştir. Ancak uygun bozundurma ünitesi (INCO) ve standartlara uygun olarak yapılmış bir atık barajı ile bu tür problemler bertaraf edilebilmektedir.

Siyanür yasaklanmalı mı?

Habertürk'e konuşan ve Türkiye'de 48 saat içinde İstanbul ve Antalya'da 'siyanür' ile gerçekleşen iki toplu intiharın ardından Psikiyatrist Dr. Ayhan Akcan, şu değerlendirmede bulundu: "Toplumların yüzde 5'i ağır depresyon yaşar ve bunun 3'te 1'i ise intiharı düşünür. Türkiye'de 1 milyon insan intihar eğilimi içinde. Bu maddenin hemen, az 2-3 ay satışının yasaklanması gerekmektedir. Toplumun hafızası unuttuktan sonra ise terör vakalarının ardından suni gübre, bidonla benzin satışı gibi alım-satımı mutlaka denetim altında kontrole taabi olmalıdır"




 
Üst