Penguen' den ayrılmaların nedeni. Milliyet Pazar.

Bu konuyu okuyanlar

Jerusalem

Müdavim
Katılım
21 Haziran 2007
Mesajlar
2,192
Reaksiyon puanı
5
Puanları
0
Türkiye'deki mizah dergilerinin soyağacını çıkardığımızda, özellikle Gırgır dergisinden beri bölüne bölüne çoğalıyorlar. Bunun son örneği geçen hafta Penguen dergisinde yaşandı. Penguen'den ayrılan altı çizer yeni bir dergi için kolları sıvadı.

BAHAR BAKIR

Geçen hafta ünlü mizah dergisii Penguen'de "orta ölçekte" bir deprem yaşandı. 2004 yılında kurulan derginin popüler çizerlerinden olan Umut Sarıkaya, Ersin Karabulut, Yiğit Özgür, Memo Tembelçizer, Okay Gencer ve Uğur Gürsoy yeni bir mizah dergisi için kolları sıvadılar.
Bu deprem Penguen için bir ilk değildi. Geçen yıl yine aynı dergiden büyük bir ekip ayrılmış ve Fermuar adlı mizah dergisini kurmuştu. Hatta derginin kapağında Bülent Üstün'ün mizah yaratığı Kötü Kedi Şerafettin kollarını iki yana açmış "Kompile buradayız" diyordu.
Türk mizah dünyası bu tür bölünmelere alışık. Çizerlerin bir kısmı derginin çizgisinden, bir kısmı parasal sorunlardan, bir kısmı kendi ayaklarının üzerinde durma isteğinden birçok yeni derginin doğuşuna imza attılar.
Biz de bu vesileyle Türk mizah tarihindeki gelişimi takip etmek için "naçizane" bir soyağacı yapmaya karar verdik. Soyağacının yanı sıra ünlü karikatüristlerle dergiden dergiye geçiş hikayeleri hakkında konuştuk. Soyağacının başına Gırgır'ı yerleştirdik. Çünkü "Can sıkıntısını, aşk yarasını, karı-koca kavgasını şipşak keser. Her derde devadır, gırgır da gırgır" sloganıyla 1972'de yayımlanmaya başlayan Gırgır, Türk ve dünya mizahının öncü dergilerinin başında geliyor. Tabii ki 1922'de kurulan ve 1977'ye kadar çıkan Türkiye'nin en uzun soluklu mizah dergisi Akbaba ve 1946'da kurulan muhalif mizahın efsane gazetesi Markopaşa'nın bu soyağacındaki manevi yerini atlamadık.
Not: Adını saymadığımız Çarşaf, Salata, Fırfır, Fos, Parazit, Biber, Panik, Şebek, Atom, Oha, Zeplin, Nankör, D'eli, Joker, Çivi, Gümgüm, Laklak, Tef, Zübük, Taş, Papağan, Pardon, Yorgan, Horoz, Öküz, Mikrop, Kemik, Pişmiş Kelle ve diğerlerini unutmadığımızı belirtmek isterim.

"Penguen ailece sevilen bir dergi olunca, sert mizahlı Fermuar'ı kurduk"

Bülent Üstün (Fermuar'ın kurucularından)

Leman'dan ilk kopan grup Lombak'ı kurdu. İlk kez Leman gibi güçlü bir gruptan ayrılma cesareti gösterilmişti. Ardından Metin Üstündağ, Selçuk Erdem, Erdil Yaşaroğlu yeni bir dergi oluşturmak için Lombak'a geldiler. Sonra Lombak ve Leman'dan kopan ekip Penguen'i hazırladı.
Aylık dergi olan Lombak'ta çizerken Penguen'e karikatürlerimle büyük destek verdim. Aylık dergiler çok sert mizahı kaldıran ergenlere ya da eve kapalı, içedönük tiplere yöneliktir. Haftalık dergiler ise çok ağır mizahı kaldırmaz. Haftalığın kanunu bebeto olmaktan geçer. Hergelelik yoktur.
Benim mizah anlayışım içinde babamla yanak yanağa mizah dergisi okumak yok. Babam onaylamadığı için karikatürist oldum diyebilirim. Benim için mizahın hep yasak ve sert bir yönü var.
Penguen ailelerce sevilen bir dergi olunca, bir dönem Gırgır da böyleydi, Fermuar'ı kurduk.
10 binlik tirajı yakaladık. Limon gibi sert ve heyecanlı bir dergi.
Penguen'den ikinci kopuşun bu kadar hızlı olmasına Fermuar yol açtı. Penguen'de çizip yaşlanmaktansa, yeni bir dergiyle "bir kumar masasına" oturdular. Yiğit Özgür zaten yadırganmıştı. Oğuz Aral'ın yasakladığı bir çizgisi var, fıkra gibi karikatür çiziyordu. Zaten dört senede bir yeni bir dergi kurulmalı. Yeni arkadaşlara yer açılmalı.

"Manasız ve erken bir kopuştu. Ama Penguen'den gitmelerine üzüldük"

Bahadır Baruter (Penguen'in kurucularından)

L-Manyak'ta bir iç anlaşmazlığa düşmüştük. Kolun kırılıp yenin içinde kaldığı bir meseleydi. Dergi reklam almak istiyordu. Ben de "Mizah dergisi reklam almaz" diyordum. Yani tamamen bir prensip meselesinden ötürü hiç istemeden ayrıldık ve 2001'de Lombak'ı kurduk. Bir yıl sonra Leman'a gelen okur eleştirilerinden dolayı mutsuz olan bazı çizerler bizimle birleşti ve bu sefer de Penguen dergisini kurduk. Şahıslara değil politikalara yönelik olan ve gücünü komiklikten alan bir muhalefet çizgimiz var. Neşeyi asla ihmal etmeyen, moral aşılayan bir çizgi. Asık suratlı, karanlık, yargılayıcı ya da yıkıcı mizah yapan bir başka dergiye benzemiyoruz. Penguen iyi kalplidir.
Şu an ikinci ayrılığı gördük. Bu ayrılıkta ne iç yapıda ne de düşüncelerde bir farklılık var. Ama bu daha önce hiç deneyimlemediğimiz ve kimsenin anlamlı bulmadığı bir ayrılık. Hem çok erken hem de çok manasız. Ortada bir şey de yok. Bu arkadaşların ayrılışı sadece yeni bir dergi yapma arzusu. Gerek duygusal gerek maddi olarak "Biz evden ayrılıyoruz" durumu.
Ayrıca hiçbir şekilde hazırlıklı değildik. Onların isteklerini karşılamak için önlem bile alamadık. Sonuç olarak çok üzgünüz. Çünkü onları çok seviyorduk. Dostane bir ayrılık olduğu için ne öfke ne de kırgınlık hissettik. Kendimizi toplarlamaya çalışıyoruz. Ama onların Penguen çizgisinden çok farklı bir şey yapacağını sanmıyorum.

"Okuyucularımız ayrıldık diye üzülmüş olabilirler ama kazanan yine onlar olacak"

Yiğit Özgür (Penguen'den ayrıldı, yeni kurulacak dergide çizecek)

Dergilerden ayrılmalara normal bir süreç olarak bakılmalı. Daha önce anlaşmazlıklar, kavgalar, çizgilerin tutmaması ve para gibi birçok sebep kopmalara neden olmuşsa da bizim ayrılmamızın bunlarla hiçbir alakası yok. Para, sansür, baskı gibi birçok neden söylendi ayrılmamız üzerine. Asıl sebep tamamen yeni bir dergi yapmak istememizdi. Çünkü altı kişi aynı şeyden bahsettiğimizi gördük.
Penguen'dekiler esasında ayrılmamızı hiç beklemiyorlardı. "Çok erken oldu" dediler. Yine de öpüştük, haklarını helal ettiler. Bu durum bir çocuğun kendi yağıyla kavrulma isteğiyle evden ayrılması gibi.
Dergi tamamen bağımsız olacak ve bizim birikimlerimizle çıkacak. Şu an bizim ekibimize 17 yaşında Lombak, Kemik ve Penguen dergisinde birkaç karikatür çizmiş bir arkadaş da katıldı. Derginin çizgisi ise zamanla oturacak. Çünkü bunu yeni gelen insanlar oluşturur. Yeni sözü yeni gelenler söyler.
Ayrıldığımızı duyan mizahseverler bu duruma çok üzülmüş olabilirler. Ama bu dergi hem bize katılacak yeni isimler ve bizim Penguen'de bıraktığımız yerler için bakir bir alan oluşturdu. Yeni soluklar yeni bakışlar getirecek. Sonuçta bu süreçte kazanan mizah okuyucuları olacak.

"Gırgır'dan doğan Hıbır ilk renkli mizah dergisi"

İrfan Sayar (Hıbır'ın yöneticilerinden)

Bir süre Gırgır'a Manisa'dan çizdim. Sonra İstanbul'a kesin dönüş yaptım. Geldiğimde arkadaşlar arasındaki ilişkilerde sıkıntılar artmıştı. O dönemde Haldun Simavi basını bırakma kararı alıp Gırgır'ın isim hakkını Ertuğrul Akbay'a bırakacaktı. Oğuz Aral da bir toplantı yapıp yeni bir dergi çıkacağını söylemişti.
Ben de bu gergin ortamda çalışmak yerine yeni bir dergi yapma fikrini ortaya koydum. Latif, Ergün, Hasan'la birlikte hangar gibi bir yer kiralamayı düşündük. Herkesi de davet ettik. Ve Hıbır bir otel odasında hummalı bir çalışma sonucu doğdu. Hıbır'a karşı da Oğuz Aral ekibi Avni'yi çıkardı. Ama o dönemde en yüksek tirajı Hıbır yakalamıştı.
Hıbır'la ilk kez tüm çizerler sigortalı oldu. İlk kez bir mizah dergisi renkli çıktı. Çizerler kendi albümlerini çıkartabildi. Tüm karikatür dergilerini arşivledik. Hıbır'ın yanında ilave bir dergi çıkardık. Çizerler köşelerinin yayın yönetmeni gibiydi. Bülent Üstün bunlardan biri, kaykaylarıyla Hıbır'a gelirlerdi.
Hıbır, Gırgır'ın devamı gibi olmuştu. Şimdi de mizah dergisi denince akla Gırgır formatı geliyor. O yüzden Penguen'den kopanlar yeni bir akımı, felsefeyi yaratabilmeli.

"Politik açıdan radikal olmak için Gırgır'dan kopup Limon'u kurduk"

Tuncay Akgün (Limon'un kurucularından)

Bir grup arkadaş Gırgır'dan ayrılıp 1985'te Limon'u kurduk. O dönemde Gırgır'a girmek, bir köşenin olması çok zor bir şeyken koptuk. Politik ve estetik açıdan daha radikal bir şeyler üretmek istiyorduk. Gırgır'da kolektif bir ifade şekli varken bizde daha bireysel bir anlatım vardı. Gırgır'da herkesin anladığı şeyler konu olurdu. Biz çok aykırı, ağır konuları yaptık.
450 bin tiraj yapan Gırgır'dan Limon'a geçiş hayal kırıklığı yarattı. İlk tirajımız 20 bin civarındaydı. Şok yaşadık. Biz bu duruma inatla tirajı artırdık. Yine de o dergi ilkleri başardı. Yepyeni isimler doğdu, birçok dava açıldı, dergimiz toplatıldı. Hatta ben de yargılandım.
Penguen'de ikinci kez sert bir kopuş oldu ama bunu normal karşılamak gerek. İlk kopuş, yani Fermuar, dergiyi paylaşım sorunundan kaynaklanmış gibi. Bu ikinci kopuşta çok yetenekli ve çok genç bir grup gitti.

Milliyet Pazar 'dan. http://www.milliyet.com/2007/08/12/pazar/paz02.html
 

Jerusalem

Müdavim
Katılım
21 Haziran 2007
Mesajlar
2,192
Reaksiyon puanı
5
Puanları
0
alperveli dedi ki:
ayıp ettiler öyle bi dergi bırakılmazdı

Haklı sebepleri var ama. Zaten hrhangi bi' kırgınlık ya da kızgınlık yok taraflar arasında.
 

ulvi_kcky

Doçent
Katılım
29 Haziran 2007
Mesajlar
735
Reaksiyon puanı
0
Puanları
16
Penguen'de ayrılık olması çok kötü oldu. Ani bir ayrılık olduğu için Penguen içerik olarak baya zayıflamıştı ama toparladı sayılır. Ama olan yine bize oldu haftalık bir dergi parası daha ayırmak gerekiyor harçlıktan
 
Üst