Noun Clauses (İsim Cümlecikleri)

[erenberk]

Sıfat Cümlecikleri kadar zor olmayan ama önemli bir konudur. Önce mantığını kavramak gerekir. Sıfat Cümleciklerinde bir isim bir sıfat sözcüğü gibi bir cümlecik tarafından niteleniyordu. Noun Clouses’larda ise kullandığımız isimler (veya zamirler) bu cümlecikten etkilenirler.

Bir cümlede isimler özne, nesne ve tümleç durumundan biri ile kullanılabilirler. Demek ki Noun Clouses’lar (ismin yerine kullanıldıklarından) da bir complex cümlede özne, nesne veya tümleç olarak kullanılabilirler. Bu durumda isim bir kelime ile değil de bir cümlecik ile ifade edilmiş olur. Başka bir değişle bir ismin kullanılabildiği her yerde bir Noun Clouses kullanılabilir.
​

Bunu Inglizce’deki cümle kuruluşu üzerinde gösterecek olursak; S V O Tümleç
Bu cümle yapısında bir noun clause S, O ve tümleç durumundan biri ile ifade edilebilir.​

I know his failure. (Ben onun başarısızlığını biliyorum.)​

Bu cümledeki “failure”(başarısızlık) kelimesi isimdir ve cümlede nesne konumunda kullanılmıştır. Bu isim yerine bir cümlecik de gelebilir. Dolayısıyle bu cümlecik bir noun clause olmuş olur ve nesne durumunda kullanılmış olur. “failure” ismi yerine “he has failed”(O başarısız olmuş) cümleciğini kullanabiliriz. Ancak burada iki cümlecik olduğu için bu iki cümleyi bağlayacak bir bağlaca ihtiyacımız vardır. Bu şekilde cümlemiz;​

I know that he has failed. (Biliyorum ki o başarısızdır.)

Yalnız bu çeviri konuşma dili için geçerlidir. Yazı dilinde ve sınavda kesinlikle böyle çevirmiyoruz. Bağlacın anlamını “ki” olarak değil de cümleciğe yükleyerek çeviririz. Bu açıklamalardan sonra artık cümlemizi şu şekilde çevirebiliriz:
Onun başarısız olduğunu biliyorum.​

Not: Yan cümleciklerin türkçeye çevrilirken öznenin “ın” eki alarak çevrildiğini hatırlayınız. Sıfat cümlecikleri de dahil bu konuyu işlerken temel cümle, yan cümlecik gibi kavramları da göreceğimizden bunlara hakim olmak gerekir.

İsim Cümlecikleri İle Kullanılan Bağlaçlar
İsim cümlecikleri ile üç tür bağlaç kullanılr.

That: -ki (En çok kullanılan bağlaçtır. Olaya tek yönlü bakar.)
Whether: ...ip ...imediği (Olaya iki yönlü bakar. “or not” ile beraber de kullanılabilir.)
Question Word: Tüm soru kelimeleri isim cümleciklerinde bağlaç olarak kullanılabilir.​

Bu bağlaçların anlamları farklı ama kullanılış biçimleri aynıdır. Bu nedenle en sık kullanılan “that”i önce iyi öğreneceğiz. “that”in kullanımı iyi çözülünce sistem aynı olduğu için diğerleri de rahat bir şekilde anlaşılır.


THAT
Daha önce de söylendiği gibi Noun Clouses’lar (NC) complex bir cümlede üç durumda kullanılabilirler. Şimdi bunları madde madde inceleyelim:

A) Özne Olarak Isim Cümlecikleri
Bu yapıda genelde formülsel olarak cümle şöyledir: It is + (sıfat) that + NC
Böyle bir cümle kuruluşu görüldüğünde, bu bir isim cümleciğidir ve özne durumunda kullanılmıştır diyebiliriz.

It is clear that he will confess to his guilt. (Onun suçunu itiraf edeceği açıktır.)

Özne durumundaki NC’lar “what” sorusuna cevap verirler. Örneğin bu cümleye sorarsak;
What is clear? That he will confees to his guilt (Onun suçunu itiraf edeceği) şeklinde cevap alırız.
İngilizcede normalde bir cümlede özne cümlenin başındadır. Bu nedenle yukarıdaki cümle kuruluşunun ikinci bir alternatifi de vardır. Orijinal kullanım da ikinci kullanımdır. Birinci kullanımda özne sona alındığı için çekili fiile bir özne gerekliliğinden “it” özne olarak kullanılmıştır. Burada “it” asıl öznenin yerini tutar. Ikinci kullanımda ise özne asıl yerine çekileceğinden artık “it” kullanımına gerek yoktur. Inglizce’de asıl kullanım ikinci dediğimiz kullanımdır. Ama zor olduğu için birinci kullanım daha yaygındır. Bu durumda NC’ların özne olarak kullanımı iki farklı şekilde yazılabilir. Şimdi yukarıdaki cümleyi bu açıklamaya göre yazalım:

It is clear that he will confess to his guilt. (Onun suçunu itiraf edeceği açıktır.)
That he will confess to his guilt is clear. (Onun suçunu itiraf edeceği açıktır.)
Her iki kullanımda da anlamı aynıdır.

It is difficult that he will give it up. (Onun ondan vazgeçeceği zordur.)
That he will give it up is difficult. (Onun ondan vazgeçeceği zordur.)
Böyle cümleleri “vazgeçmesi” şeklinde de çevirebiliriz.

It was very hard that we overcame this issue. (Bu meselenin üstesinden gelmek çok zordu.)
That we overcame this issue was very hard. (Bu meselenin üstesinden gelmek çok zordu.)

It is + Sıfat formülünde kullanılan sıfat yerine daha önceki bilgilerimizden biliyoruz ki sıfat cümlecikleri de kullanılabilir. Ayrıca yine biliyoruz ki sıfat cümleciklerinin kısaltmasında eğer aktif ise “gerund” eğer passive ise “V3”kullanılıyordu. Demekki formüldeki sıfat yerine bir gerund veya bir V3 de kullanılabilir.

It is expected that they will resume peace talks. (Onların barış görüşmelerine yeniden başlayacakları beklenilmektedir.)
That they will resume peace talks is expected. (Onların barış görüşmelerine yeniden başlayacakları beklenilmektedir.)
Resume: yeniden başlamak (restart ve rebegin kelimelerinin yerine kullanılır.)

It is known that our world is round (Dünyamızın yuvarlak olduğu biliniyor.)
It is suprising that he has escaped. (Onun kaçışı şaşırtıcıdır.)
Bu yapılarda iki cümlecik olduğu için haliyle zaman uyumu da aranmalıdır. Şimdilik sadece gramatikal boyut ile uğraşacağız. Zaman uyumuna dikkat etmekle beraber daha sonra detaylı olarak öğreneceğiz.

B) Nesne Olarak İsim Cümlecikleri
Bu yapıda isim cümlecikleri nesne konumundadır. Cümlede nesne konumunda bir isim yerine bir isim cümleciği kullanılır.

We learnt that they had agreed on the matter.(Onların mevzuda hemfikir olduklarını öğrendik.)
Nesne yapısındaki isim cümlesini, yükleme kimi, neyi, kime, neye sorularını sorarak bulabiliriz. Bu yapının tek kullanımı vardır. Isim cümleciği özne durumundaki gibi hareket edemez.

The judge decided that the suspect was innosent. (Hakim zanlının masum olduğuna karar verdi.)
The judge decided this. (Hakim buna karar verdi.)

Dikkat edilirse ikinci cümlede nesne “this” dir ve tek bir kelimeden oluşmuştur. Birinci cümlede ise cümlenin nesnesi bir isim cümleciğidir. Nesne harakatinin her iki cümlede aynı olduğuna dikkat edininiz.
Suspect: zanlı, şüpheli
Innosent: suçsuz, masum
Judge: hakim, yargılamak

C) Tümleç Olarak Isim Cümlecikleri
Tümleçler, özne, yüklem ve nesne dışında cümleyi tamamlayan yapılardır. Inglizce’de “be” ve “become” (olmak) fiillerinden sonra gelen kelimeler tümleçtirler.

My father is an engineer. (Benim babam bir mühendistir.)
My advantage is that I can speak three foreign languge. (Benim avantajım üç dili konuşabilmemdir.)My belief is that yo will get over this problem. (Inancım sizin bu sorunu aşacağınızdır.)
Get over: üstesinden gelmek

Their claim is that the minister got involve in corruption. (Onların iddiası bakanın yolsuzluğa karışmasıdır.)
Get involve in: ...e bulaşmak (daima nesneye in ile geçer.)
Corrupton: bozulma, yolsuzluk

Whether = If​

....ip ....imediği anlamında olup, olaya iki yönlü bakan bir bağlaçtır. Whether bağlacı bazen “or not” da alabilir. Genellikle “or not” ifadesi parantez içinde verilir. Bu bağlacın değişik konumlu isim cümleciklerindeki kullanımını görelim.​

It is not known whether he has ratified the bill. (Onun yasa tasarısını onaylayıp onaylamadığı bilinmiyor.)
​

Yukarıdaki cümleyi (isim cümleciği özne konumunda olduğu için) şu şekilde de yazabiliriz. Anlamı aynıdır.
Whether he has ratified the bill is not known.​

Not: Cümlede özne konumunda olan isim cümleciği başa alınırsa bu kullanımda bağlaç olarak “If” kullanılamaz.

I am not sure whether he has accepted the offer.(Onun öneriyi kabul edip etmediğinden emin değilim.)
No one knows whether they live in the country or not. (Onların ülkede yaşayıp yaşamadıklarını kimse bilmiyor.)
My doubt is whether they will stay or not. (Benim kuşkum onların kalıp kalmayacağıdır.)​

Not: Gramatikal olarak isim cümleciklerinde bağlaçlardan sonra daima bir özne vardır.​

Soru Kelimelerinin İsim Cümleciklerinde Bağlaç Olarak Kullanılması
Question Words (QW)
What: ne
Where: nerede, nereye
When: ne zaman
Who: kim
Whom: kimi, kime
Fram whom: kimden
With whom: kiminle
To whom: kime
Whose: kimin
Which: hangi
How: nasıl
Why: niçin
How many: kaç tane, ne kadar, kaç (sayılabilenler için)
How much: kaç tane, ne kadar, kaç (Sayılamayanlar için)
How long: ne kadar (zamanı sorar)
How far: ne kadar (mesafeyi sorar)
How often: ne kadar (frekansı sorar)
İsim cümleciklerinde QW’ların kullanımını, normal soru cümleleri ile karıştırmamak gerekir. Bir soru cümlesinde QW’lar daima cümlenin başında söylenir ve cümle sonunda soru işareti vardır. Sour sözcüğü olsun veya olmasın bir soru cümlesinde yardımcı fiil vardır ve özneden önce yazılır. Bazen bu kural konuşma dilinde ihmal edilse de cümlenin soru olduğunu hissettirecek bir vurgu mutlakavardır.

What can I do for you? (Sizin için ne yapabilirim?)
Where are you going? (Nereye gidiyorsun?)
When will you come back? (Ne zaman döneceksiniz?)
How long will you be staying here? (Burada ne kadar süre kalacaksınız?)
Soru cümlelerini, QW’ların bağlaç olarak kullanıldığı isim cümlecikleri ile bu şekilde ayırabilmek gerekiyor. Bu da yardımcı fiilin kullanımı, QW’ların soru cümlelerindeki konumu ve soru cümlelerinde ?’nin kullanımını hatırlayarak yapilabilir. Şimdi QW’ların isim cümleciklerinin her üç yapısında kullanımını görelim.

Özne olarak;
It is not known where he hides.(Onun nereye saklandığı bilinmiyor.)
Hide: saklanmak
Bu kullanımda QW’un bağlaç niteliğinin görülmesi gerekir. Dikkat edilirse QW’dan sonra cümle sonuna ? konulmamıştır. Ayrıca yardımcı fiil özneden önce yazılmamıştır. O zaman “where” bağlaç olarak kullanılmıştır diyoruz.
Burada önemli bir özelliği de hatırlatmak gerekiyor. Complex bir cümlede yan cümlecik soru formu ile kurulamaz. Eğer böyle bir cümlede soru formu oluşturulmak istense bu değişiklik yan cümlecikte değil, temel cümlede yapılır.

Is it not known where he hides? (Nereye saklandığı bilinmiyor mu?)
Özne olarak kurulmuş bir isim cümleciğinde özne hareketini hatırlayarak cümlemizi diğer alternatifi ile yazalım.
Where he hides is not known? (Onun nereye saklandığı bilinmiyor.)

Bu complex cümleyi soru yaparsak;
Is where he hides not known? (Onun nereye saklandığı bilinmiyor mu?)
It is not obvious what he will do. (Onun ne yapacağı belli değil.)
It was uncertain how long they would stay there. (Orada ne kadar kalacağı belli değildir.)
Obvios: belli, apaçık
Obviousness: besbellilik

Cümlelerdeki zaman uyumuna da dikkat etmek gerekiyor. Anlamdan temel cümlenin ve yan cümlenin zamanını çıkarabilmek gerekir. Geçmişteki olay ,öncesi sonrası durumunu iyi bir şekilde irdeleyip sonuca gidebilmek gerekir.
It was not known how the had committed the crime. (Onun suçu nasıl işlediği bilinmiyor.)
Was not known bilinmiyor, meçhul
Was unknown

Nesne Olarak;
I don’t know where he is working now. (Onun şimdi nerede çalıştığını bilmiyorum.) Zaman uyumunda temel cümle ve yan cümle arasında bir zaman uymu vardır. Bunun çevirisi değil de inglizce mantığı önemlidir. Zaman tespitinde hem temel cümlecikte hem de yan cümlecikte olan zaman sözcüklerine dikkat etmek gerekiyor.
We couldn’t learn how this event happened. (Bu olayın nasıl oluştuğunu öğrenemedik .)
She didn’t decide where we had to met. (O nerede buluşmamız gerektiğine karar veremedi.)

Tümleç Olarak;
Uor doubt is who killed the man. (Şüphemiz adamı kimin öldürdüğüdür.)
I am anxious to know how much he earns by month. (Aylık olarak ne kadar kazandığını öğrenmeye can atıyorum.)
Anxious: endişeli
Anxious + full Infinitive: ...meye can atmak
It is expected that the embargo will lifted next year. (Ambargonun gelecek yıl kaldırılacağı umuluyor.)
It was climed that the minister had embezzled money. (Bakanın zimmetine para geçirdiği iddia edildi.)
Embezzle: zimmete para geçirmek

The two sides announced that they had signed an aggrement. (Her iki taraf bir anlaşma imzalamış olduklarını bildirdiler.)
Announce: bildirmek, ilan etmek

We feared that he results could be negative. (Sonuçların negatif olabileceğinden korktuk.)
Fear: korkmak
Fearless: korkusuz
It is said that he can be detained. (Onun gözaltına alınabileceği söyleniyor.)
Not: Modal’ların (Özellikle “can ve may”)bağlaç ile aktarıldığı zaman çevirisinde bir “...ecek, ...acak” anlamı katıldığına dikkat ediniz.

Soru: Böyle cümlelerde neden temel cümlecik kısadır?
Bunu bir örnekle açıklayalım:
I bought this present last year in Italy. (Ben bu hediyeyi geçen yıl Italya’dan aldım.)
Bu cümlemizin öğelerinin Özne+Yüklem+Nesne+Tümleç (Zaman zarfı+yer zarfı) şeklinde sıralandığına dikkat ediniz. Ayrıca “bir cümledeki her ismin yanına bir Noun Clause gelebilir” özelliğinin hatırlayınız. Cümlemizdeki “the present” isminden sonra bir Noun Clause yazarsak; zaman zarfı ve yer zarfı NC’a ait olacağından cümle sonuna atılır. Bu yüzden de temel cümlecik kısa olur.
No one knows How this problem can be resolved. (Kimse bu problemin nasıl çözülebileceğini bilmiyor.)

Subjunctive Mood (Istek kipi)
Türkçe’de dilek kipi “...mesi, ...ması” şeklindedir. Mümle olarak örneklersek; Ben Ali’nin burda olmasını istiyorum. Doktor O’na dinlenmesini söyledi, gibi.
Ingilizce’de Subjunctive Mood (SM)’un kullanıldığı belli fiiller vardır. Bunların sayısı 15’tir. Eğer bu fiiller temel cümlede kullanılırsa mutlaka yan cümlecikte SM kullanımını isterler. Bu fiilleri kolay olsun diye grup halinde yazacağız.

Aşağıdaki Fiillerden sonra
İsteme Fiilleri:
Desire
Request
Ask
Beg
Urge
Demand

Önerme Fiilleri
Recommend
Advise
Propose
Suggest
Geri kalan beş fiil bir grup halinde verilemiyeceğinden ayrı yazacağız.
Insist: ısrar etmek
Prefer: tercih etmek
Require: gerektirmek
Order: emretmek
Move: hareket etmek (pek kullanılmaz.)
Inglizce’de bu fiiller dilek kipini gerektirirler. Bunlar temel cümşlede olduklarında mutlaka mutlaka dilek kipi kullanılmalıdır.
The doctor recommended that he should rest as much as possible. (Doktor O’na mümkün olduğu kadar dinlenmesi gerektiğini tavsiye etti.)
Inglizce’de dilek kipi yapısında sadece “should” kullanılır. Yalnız “should”un kullanılması obsiyoneldir. Yani olsa da olur olmazsa da. Bu nedenle yukarıdaki cümleyi şu şekilde de yazabiliriz:
The doctor recommended that he rest as much as possible. (Doktor O’na mümkün olduğu kadar dinlenmesini tavsiye etti.)
Görüldüğü gibi “should”un kullanılmaması durumunda sonrasındaki fiil çekilmemiş gibi görünür. Yani “bare infinitive” olarak kalır. “should”un kısaltılması formuna dikkat etmek gerekir. Önemlidir, iyi öğrenmek gerekir. SM yapısını Türkçe’ye çevirirken “should”un gerekir anlamı yarine Türkçe’deki dilek kipi anlamı olan “...mesi, ...ması” şeklinde çeviririz.
I insisted that my son (should) be a doctor. (Oğlumun bir doktor olmasında ısrar ettim.)
Not: Dilek kipinin yan cümlecikte kullanıldığına dikkat ediniz.

The committee requisted that the documents (should) be summitted until tomorrow. (Komite belgelerin yarına kadar sunulmasını istedi.)
I advised her that she ...............breakfast early. Boş olan yere ne gelmelidir?
have
has
had
to have
has had
“have” doğru cevap olur. Çünkü temel cümlecikte “advise” fiilinin olmasından dolayı yan cümlecik yapısı SM olmalıdır. Bu nedenle asıl olması gereken “should have” dir. “should” kısaltıldığından doğru cevap “have” olur. Çok dikkatli olmak gerekir.
I advised her that she have breakfast early. (Erken kahvaltı yapmasını önerdim.)

2.) Aşağıdaki sıfatlardan sonra SM kullanılır
Sıfatlar Noun Clouse’ların özne yapısında kullanıldıklarından bu madede sadece Noun Clouse’ların özne yapısı olacaktır. SM’ un kullanıldığı en önemli sıfatlar şunlardır:
Önemli Sözcükleri
Important
Crucial
Vital
Significant (anlamlı)

Gerekli Sözcükleri
Necessary
Imperative (zorunlu)
Mandatory (zorunlu)
Essential
possıble
Inglizce’de bu sıfatlar kullanıldıklarında dilek kipi gerektirirler
It is necessary that he (should) work hard. (Onun sıkı çalışması gerekir.)
It is essential that our environment be protected. (Çevremizin korunması temeldir.)
Protect, Preserve, Conserve: korumak

Örnek Noun Clouses ve Relative Pronouns Cümleleri
It is estimated that the economic sanction can not be lifted in the near future. (Ekonomik yaptırımların yakın gelecekte kaldırılamayacağı tahmin ediliyor.)
Sanction: yaptırım, müeyyide

Bir cümlede bir ismin yanına her zaman için onu niteleyecek bir sıfat yazılabilir. Relative Pronouns (RP) bilgilerimizden de biliyoruz ki bir sıfat cümleciği (RP) bir sıfat kelimesinin yaptığı görevi bir cümlecik olarak yapabilir. Bu açıklamaya dayanarak cümledeki “sanction” isminden sonra onu niteleyecek bir RP cümleciği yazarak cümlemizi çevirecek olursak; (Kalın ve italik yazılan cümlecik kısaltılmış bir RP cümleciğidir.)
It is estimated that the economic sanction impossed on Serbia can not be lifted in the near future. (Sırbistan’a uygulanan konomik yaptırımların yakın gelecekte kaldırılamayacağı tahmin ediliyor.)
Impose on: ...e empoze etmek, uygulamak
Pose Bırakmak, tutmak anlamında olan bu kelima kökünden bir çok kelime türetilmiştir.
Impose: im: içine, pose: bırakmak. Impose:içine bırakmak, empoze etmek, uygulamak
Expose: ex:dış, pose: bırakmak. Expose: dışarıya bırakmak, maruz bırakmak
Repose: dinlenmek
Compose: birleştirmek
Dispose: sıralanmak, düzenlemek
Oppose: karşı koymak
Prepose: önceye bırakmak

It was reported that the plain had taken off one hour later doe to the in adequancy of measure. (Önlemlerin yetersizliğinden dolayı uçağın bir saat geç kalkmış olduğu rapor edildi.)
Take off: havalanmak
Doe to: ...den dolayı
Adequate: yeterli, uygun, elverişli
Adequancy: yeterlilik
Inadequancy: yetersizlik
Measure: tedbir, önlem (ölçme, ölçmek anlamı var)

Cümledeki “measure” isminden sonra kısaltılmış bir RP cümleciği olan “taken” ı ekleyip cümlemizi tekrar yazalım:
It was reported that the plain had taken off one hour later doe to the in adequancy of measure taken. (Alınan önlemlerin yetersizliğinden dolayı uçağın bir saat geç kalkmış olduğu rapor edildi.)
The rescue team suggested that the disaster area (should) be evacuated immediately. (Kurtarma ekibi felaket bölgesinin derhal boşaltılmasını önerdi.)
Not: Dilek kipinin kullanımını (Should’un kullanımını) hatırlayınız.
Rescue: kurtarma(k)
Evacuate: boşaltmak, tahliye etmek
Calamity: felaket
Diseaster: felaket

We aware that it is rather dificult to draw some conclusion fram the data. (Verilerden bazı sonuçlar çıkarmanın oldukça zor olduğunun farkındayız.)
To be aware of: farkında olmak, haberdar olmak
Not: Yukarıdaki cümlede “to be aware of”un “of” edatı yazılmadı. Neden? (Noun Clous’larda sadece “that”in edat almadığını diğer tüm NC başlaçlarının edat aldıklarını hatırlayınız.)
“Data”dan sonra bir RP ekleyerek cümlemizi yeniden yazalım:
We aware that it is rather dificult to draw some conclusion fram the data presented by the committe. (Komite tarafından sunulan verilerden bazı sonuçlar çıkarmanın oldukça zor olduğunun farkındayız.)
Clude “Kapatmak” anlamında olan bu kökten bir çok kelime türetilmiştir.
Conclude: sonucuna varmak
Conclusion: sonuç
Conclusıve: sonuca götüren, somut
Inconclusive: sonuca götürmeyen, somut olmayan
Include: dahil etmek, içermek
Exclude: hariç tutmak
Preclude: engel olmak

The scientists aren’t sure certain whether this treatment can achieve the result desired. (Bilimadamları, bu tedavinin arzulanan sonuçları gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceğinden emin değiller.)
Hatırlanacağı üzere RP kısaltmalarında aktifler için “gerund” pasifler için “V3” kullanılayordu ve bunlar bir sıfat sözcüğü gibi niteledikleri ismin önüne yazılabiliyordu. Şimdi birkaç cümlemizi bu kurala göre yazalım.
The scientists aren’t sure certain whether this treatment can achieve the desired result.(Bilimadamları, bu tedavinin arzulanan sonuçları gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceğinden emin değiller.)
It was reported that the plain had taken off one hour later doe to the in adequancy of taken. measure (Alınan önlemlerin yetersizliğinden dolayı uçağın bir saat geç kalkmış olduğu rapor edildi.)
Görüldüğü gibi RP kısaltmaları bir sıfat sözcüğünün yaptığı hareketi yapabilirler.
The industrialists entering this market claim that a fierce competition will occur in the month ahead. (Bu piyasaya giren sanayiciler, önümüzdeki aylarda acımasız bir rekabetin meydana geleceğini iddia etmektedirler.)
Market: pazar, piyasa
Fierce: acımasız
Competition: rekabet

Relative Pronıuns ve Noun Clouse konularını birlikte kullanabilmek gerekir. Çünkü bu iki konu Inglizce’nin en karmaşık konularıdır.
He was rather reluctant to tell us how long the experiment he was conducting would last(O yapmakta olduğu deneyin ne kadar süreceğini bize söylemeye oldukça isteksizdi.)
Bu cümlenin, “us” ve “how long the experiment he was conducting would last” olmak üzere iki nesnesi vardır. Dikkat edilirse ikinci nesne bir NC cümleciğidir. Böyle iki nesneli cümlelerde karışıklığı önlemek için NC nesnesi sonra söylenir.
It is reported that the election to be held next week may be postponed (Gelecek hafta yapılacak olan seçimlerin ertelenebileceği bildirilmektedir.)
They said that there were other methots which we could resort to. (Onlar, bizim başvurabileceğimiz başka metotların olduğunu söylediler.)
Resort to: başvurmak, müracaat etmek (syn: apply. Soyut anlamda başvurmak.)
Böyle cümleler de zaman uyumuna da özellikle dikkat etmek gerekir.
We are unable to convince the patient that he could recover soon. (Biz hastayı kısa sürede iyileşebileceğine inandıramadık.)
Convince: inandırmak
Recover: iyileşmek
Soon: sonra, kısa süre
Cover: kapatmak
Uncover: açmak

RP veNC konuları Inglizce’nin en karmaşık konularıdır. Bu konuda geçen örnekleri iyi öğrenmek konunun anlaşılmasında kolaylık sağlayacaktır.
Bir sonraki konumuz NC’larda kısaltmalar olacaktır. NC’larda kısaltma yapılırken mastarlardan faydalanılır. Bu nedenle bir sonraki derse hazırlık anlamında mastarların olabilecek formlarını görelim.
Bir cümlede mastarlar iki değişik formda kullanılabilirler. Bu iki formun ayrıca hem aktif hem pasif kullanımı olacağından mastarlar dört şekilde kullanılırlar.

Aktif Pasive
Simple Infinitive: to see (görmek)to be seen (görülmek)
Perfect Infinitive: to have seen(görmüş olmak)to have been seen (görülmüş olmak)
to speak to be spoken
to have spoken to have been spoken
We decided to improve the installation. (Biz tesisleri geliştirmeye karar verdik.)
Installation: tesis, tesisat, montaj
Yukarıdaki cümlede aslında bir NC kısaltması vardır. Ama biz bunu bilmeden de şimdiye kadar böyle cümleleri kullandık. Çevirisini de rahatlıkla yaptık. Yine aşağıda yazacağımız cümlede de bir NC kısaltması vardır.
I don’t know what to do. (Ben ne yapacağımı bilmiyorum.)
It is understood that he has studıed in Germany.(O’nun Almanya’da öğrenim görmüş olduğu anlaşılıyor.)
Not: Böyle cümlelerde zaman uyumuna da dikkat etmek gerekir. Zaman uyumu temel cümle ile yan cümle arasında aranır.
It is statedthat agreement will be signed. (Anlaşmanın imzalanacağı ifade ediliyor.)
State: ifade
Statement: ifade
It is suspected that he is in the USA. (O’nun USA’da olduğundan şüpheleniliyor.)
Temel cümlenin zamanı simple present, yan cümlenin zamanı simple present. Çünkü zamanlar çakışıyor. Yani yan cümleciğin zamanı temel cümlenin zamanından önce ise perfect, conra ise future, aynı ise aynı tense kullanılır.

Aktif Pasive
Simple Infinitive: to see (görmek)to be seen (görülmek)
Perfect Infinitive: to have seen(görmüş olmak)to have been seen (görülmüş olmak)
to speak to be spoken
to have spoken to have been spoken
Mastarların bu dört kullanımından faydalanarak NC’larda kısaltma yapılır. Şimdi bu kısaltmanın nasıl yapıldığını görelim

1.) Özne yapısında
It is claimed that he be released the next mounth. (O’nun gelecek hafta serbest bırakılacağı iddia ediliyor.)
NC’larda kısaltma, yukarıda altı çizili olan kısımda yapılır. NC’larda bağlaçtan sonra mutlaka bir özne olmak zorunda idi. Kısaltma yapılırken “he” öznesi cümlenin başına çekilir, bağlaç kısaltılır ve fiil mastar biçiminde (to) kullanılır. Bu açıklamadan sonra cümlemizi kısaltılmış biçimi ile yazalım.
He is claimed to be released the next month. (O’nun gelecek hafta serbest bırakılacağı iddia ediliyor.)
NC kısaltmaları çok iyi çalışılması gereken bir konudur. Özne hareketine ve mastar dönüşümüne iyi hakim olmak gerekir. Kısaltma ile komplex cümle tek bir cümleye indiğinden artık bağlaca da gerek yoktur.
It is reported that the minister has approved of the proposal. (Bakanın öneriyi onaylamış olduğu belirtilmektedir.)

Kısaltma
The minister is reported to have approved of the proposal. (Bakanın öneriyi onaylamış olduğu belirtilmektedir.)
It is said that they have been cought by the police. (Onların polis tarafından yakalanmış oldukları söyleniliyor.)

Kısaltma
They are said to have been cought by the police. (Onların polis tarafından yakalanmış oldukları söyleniliyor.)
It is feard that the boy will be killed. (Çocuğun öldürüleceğinden korkuluyor.)

Kısaltma
The boy is feard to be killed. (Çocuğun öldürüleceğinden korkuluyor.)
It is expected that inflation will drop. (Enflasyonun düşeceği umuluyor.)

Kısaltma
Inflation is expected to drop. (Enflasyonun düşeceği umuluyor.)
Kısaltmalarda mastarın aktif – pasif durumunun ayırımını yapmak çok önemlidir. Bu durumda özne yüklemi yapıyor mu, yüklemden etkileniyor mu sorularının cevaplanarak duruma göre kısaltmada aktif veya pasif mastar kullanılır.
He is stated to have fled the country. (Onun ülkeden kaçmış olduğu belirtiliyor.)
Flee: kaçmak, terketmek
Leave: ayrılmak, terketmek (Aslında ikisi de “terketmek” anlamındadır. “from” edatını istemezler. Kullanıldıklarında sanki bir “from” olması gerktiği hissi Türkçe’den kaynaklanmaktadır.)
The results of the election are reported to be announced tomorrow. (Seçim sonuçlarının yarın ilan edileceği bildirilmektedir.)

Cümlenin kısaltma öncesi
It is reported that the results of the election will be announced tomorrow. (Seçim sonuçlarının yarın ilan edileceği bildirilmektedir.)
The manager is said to have been involved in illegal affairs. (Müdürün yasa dışı işlere bulaşmış olduğu söyleniliyor.)

Cümlenin kısaltma öncesi
It is said that the manager has been involved in illegal affairs. (Müdürün yasa dışı işlere bulaşmış olduğu söyleniliyor.)
Involve: içermek, kapsamak
Involve: karıştırmak, bulaştırmak
Involve: gerektirmek (hangi anlamda kullanılırsa kullanılsın daima “in” edatı ile nesneye geçer.)
Affair: olay, iş
The agreement is reported to have been signed by both side. (Anlaşmanın her iki tarafça imzalanmış olduğu bildiriliyor.)

Cümlenin kısaltma öncesi
It is reported that the agreement has been signed by both side. (Anlaşmanın her iki tarafça imzalanmış olduğu bildiriliyor.)

Seem, Appear, Look​

Üçü de “görünmek” anlamındadır. Bu üç fiil NC yapısı içinde kullanılabilirler. Anlam olarak pasiflik durumları olduğu için ayrıca pasif yapılmazlar.
It seems that he has passed the exam. (Onun sınavı geçmiş olduğu görünüyor.)​

Kısaltma​

He seems to have passed the exam. (Onun sınavı geçmiş olduğu görünüyor.)
Pass: geçmek
Passage: geçit, pasaj
They seem to move to another town next year. (Onların gelecek yıl başka bir kasabaya taşınacakları anlaşılıyor.)​

Cümlenin kısaltma öncesi
It seems that they will move to another town next year. (Onların gelecek yıl başka bir kasabaya taşınacakları anlaşılıyor.)
Your family seems to be extremely happy .(Ailenizin son derece mutlu olduğu börünüyor.)

Cümlenin kısaltma öncesi
It seems that your family is extremely happy. .(Ailenizin son derece mutlu olduğu börünüyor.)
She seems to have won the prize. (Onun ödülü kazanmış olduğu görünüyor.)

Cümlenin kısaltma öncesi
She seems that she has won the prize. (Onun ödülü kazanmış olduğu görünüyor.)

Diğer NC Kısaltmaları​

1.) Nesne Yapısında​

We can not decide whether we wiil stay at home or go out. (Evde mi kalacağız dışarıya mı gideceğiz karar veremiyoruz.)​

Kısaltma​

We can not decide whether to stay at home or to go out. (Evde mi kalacağız dışarıya mı gideceğiz karar veremiyoruz.)
Böyle yapılarda bağlaç anlamını cümleye kattığı için kısaltılamaz. Mastar kısaltması ise daha önce anlatıldığı gibidir.
He doesn’t where to go (O nereye gideceğini bilmiyor.)​

Cümlenin kısaltma öncesi​

He doesn’t where he wiil go (O nereye gideceğini bilmiyor.)​

3.) Tümleç Yapısında​

My job is that I teach English (Işim Inglizce’yi öğretmektir.)​

Kısaltma​

My job is to teach English (Işim Inglizce’yi öğretmektir.)​

Görüldüğü gibi NC’ların cümlede tümleç olarak kullanıldığı yapıda da kısaltma mastarlardan faydalanılarak yapılır.

@Redbull64 [MENTION=51495]trnc[/MENTION] [MENTION=38969]dirent[/MENTION] [MENTION=167734]ua23ua[/MENTION] [MENTION=158637]angel75[/MENTION] [MENTION=61627]antimatter[/MENTION] [MENTION=70615]erjan[/MENTION] [MENTION=70777]shadowknight[/MENTION] [MENTION=151217]MxL[/MENTION] [MENTION=93529]uma350[/MENTION] [MENTION=270399]TakeRisks[/MENTION] [MENTION=106178]muratwes[/MENTION] [MENTION=71554]cobra11[/MENTION] [MENTION=225998]hayalli[/MENTION] [MENTION=84327]deatmania[/MENTION] [MENTION=18035]ilteris07[/MENTION] [MENTION=36351]mr_rain[/MENTION] [MENTION=52555]by efsane[/MENTION] [MENTION=113964]rtgrlndr[/MENTION] [MENTION=24639]meba1905[/MENTION] [MENTION=226209]battles[/MENTION] [MENTION=216705]IuTKuI[/MENTION] [MENTION=105867]E32KERNEL[/MENTION] [MENTION=142183]CuMaAli[/MENTION] [MENTION=56866]hackerfurkan[/MENTION] [MENTION=276586]fsmehmet[/MENTION] [MENTION=194661]eSa[/MENTION] [MENTION=38975]muratgurcemal[/MENTION] [MENTION=135402]10can[/MENTION] [MENTION=32517]Lateralis[/MENTION] [MENTION=47324]mustang[/MENTION] [MENTION=227793]feafert[/MENTION] [MENTION=216045]ChevChelios[/MENTION] [MENTION=97840]Serkan2005[/MENTION] [MENTION=276750]emrah08[/MENTION] [MENTION=131307]afacanmeto[/MENTION] [MENTION=61068]yakamoz84[/MENTION] [MENTION=150619]PöH19[/MENTION] [MENTION=255695]tolga.ua[/MENTION] [MENTION=146098]vrs[/MENTION] [MENTION=273835]andromedya[/MENTION] [MENTION=262227]muhammedyakup[/MENTION] [MENTION=250118]nefer58[/MENTION] [MENTION=63546]tehnaz[/MENTION] [MENTION=277608]FurkanYaman[/MENTION] [MENTION=269931]OğuzHan09[/MENTION] [MENTION=105043]way_be[/MENTION] [MENTION=105914]dadaist[/MENTION] [MENTION=159007]neons41[/MENTION] [MENTION=105356]Mert Ahmet[/MENTION] [MENTION=201814]XXXX37[/MENTION] [MENTION=67699]cheleby[/MENTION] [MENTION=143752]bastet[/MENTION] [MENTION=53957]yavuz_4106[/MENTION] [MENTION=280581]mseyitsahin[/MENTION] [MENTION=284436]spears[/MENTION] [MENTION=283838]sinovax[/MENTION] [MENTION=79844]k3kin[/MENTION] [MENTION=279288]Piyonist[/MENTION] [MENTION=282723]daylight61[/MENTION] [MENTION=135993]chivalrous[/MENTION] [MENTION=250890]aquess1999[/MENTION] [MENTION=279253]mapii[/MENTION] [MENTION=269996]Liweru[/MENTION] [MENTION=286063]mehmet0321[/MENTION]

kaynak
​

 

[sinovax]

Bu kadar emek gösterdiğin için teşekkür ederim dostum bir de mümkünse bir ricam var senden. Eğer varsa seviye seviye bilinmesi gereken ingilizce kelime listesi ve yanında anlamları ya da ingilizce cümle içinde kullanılmış halde bir döküman varsa elinde onu da paylaşabilirsen sevinirim

 

[way_be]

thanks a lot master

 

[mapii]

Şaka gibi, tertemiz bir anlatım olmuş ve zaman ayrılmış. Çok güzel ...Bildirimlerimden yönlendim bu yazıya .. Alıntı dahi olsa teşekkürler .

 

[zaforitos]

anlatım çok güzel olmuş, emeğinize sağlık, çok beğendim.

 

[SDN Okuru]

ÇOK güzel olmuş

 

[SDN Okuru]

çok teşekkürler, hayatımı kurtardın arkadaşım. derste uyuklarken konuyu kaçırmışım düşünüyordum bu düz cümleyi tekrar niye düz cümle yapmaya uğraşıyorum diye. minnettarım sana çoooookk teşekkür ederim!!