Denizhan Dakılır
Profesör
- Katılım
- 3 Haziran 2007
- Mesajlar
- 3,985
- Reaksiyon puanı
- 23
- Puanları
- 0
BİLGİSAYAR GÜVENLİĞİ
BİLGİSARAY üzerinden iletişim artık vazgeçilmez bir olay haline gelmiştir. Gelecek yıllarda tüm bilgisayarların bu devasa ağa bağlanabileceği hesaba katılırsa insanların henüz tam olarak tanıyamadıkları internet, artıları ve eksileriyle bizleri beklemektedir. Artıları elbette tartışılamayacak kadar fazladır fakat insanların fazla bilmedikleri eksileri ise neredeyse artıları kadar fazladır. Siz bilgisayarınızın başında oturarak internetin nimetlerinden faydalanırken, başka bir kullanıcı sizin bilgisayarınıza internet üzerinden girerek tahmin dahi edemeyeceğiniz zararlar verebilir. Mesela bilgisayarınızın hard diskini formatlayabilir, En tehlikeli virüsleri size bulaştırarak sisteminizin zarar görmesine sebep olabilir. Gizli zannettiğiniz şifrelerinizi alabilirler. Bunlardan daha tehlikelisi ise sizin bilgisayarınızı ya da internet giriş şifrelerinizi kullanarak suç işleyebilir ve sorumlu olarak siz aranabilirsiniz. Mesela Bursa da bir öğrenci interpol tarafından suç işlediği için Türk yetkililerine bildirilerek yakalanmıştır. Öğrencimizin suçsuz olduğu daha sonradan anlaşılmıştır. Aslında öğrencimiz sade bir internet kullanıcısıdır ve bilgisayarını kullanan kişilerin saldırısına uğramıştır. Örneklerin sayısı her geçen gün artmaktadır.
Güvenlik konusuna geçmeden önce bilgisayarın işleyişi ile ilgili temel birkaç bilginin verilmesi gerekiyor. Ağ (Network) birden fazla bilgisayarın birbirlerine bağlanarak bilgilerin paylaşımı esasıyla çalışır. Ağ daki her bilgisayarın bir ismi vardır ve bir bilgisayardan çıkarak diğerine giden bilgi alıcı ve gönderici bilgisayar bilgilerini kullanarak yerine ulaşır. İşte bu sırada alıcı gibi davranabilen bir bilgisayar sizin bilgilerinize ulaşabilir. İnternet de aslında büyük bir ağdır. İnternational Network (uluslar arası ağ)kelimelerinin kısaltılmasıyla ortaya çıkmıştır. İnternet ortamında her bilgisayarın İP olarak isimlendirilen bir adresi vardır.
Her İP adresi ***.***.***.*** formatındadır. Örneğin superonline kullanıcısı olan bir bilgisayarın İP si 212.252.145.218 şeklinde olabilir. Kulanıcıların İP adresleri internete her bağlantı kurulduğunda değişir(Şayet statik İP tercihi yapmamış iseniz.). Fakat hangi saat ve tarihte, hangi telefon ve İP numarası ile nereye bağlanıldığı gibi bilgiler İSS(İnternet servis sağlayıcısı) tarafından dosyalandığı için yapılan bir suçun tesbitide kolaylaşmaktadır. Bilgisayarların internet üzerinde nasıl tanındığını çok basit bir şekilde anlattıktan sonra bilgisayarların internete bağlanırken nasıl çalıştığı üzerine de birkaç şey söylemek gerekir. Bilgisayarlarda bulunan veriler internete giderken veya aynı şekilde bilgiler size gelirken sanal kapılar olarak kabul edilen portlardan geçerler (Bazı bilgiler hariç). Portları bilgisayara giriş kapıları olarak ta düşünebiliriz. İşte sizin internetteki en önemli güvenlik noktanız bu portlardır. Şayet portlarınız açık ise başka bir kulanıcı bilgisayarınıza girerek, sizin bilgisayarınızda yapabileceğiniz herşeyi yapabilir. Bu noktada bilgisayarı korumanın en iyi yolunun portları kontrol etmekten geçtiği elbette anlaşılmıştır. (isteyen kullanıcılar için meselenin teknik detayını içeren dosyaları gönderebilirim). Temel bilgileri verdikten sonra bilgisayarınıza yapılabilecek saldırılar ve bunları önlemenin yolları üzerine yazıya devam edebiliriz.
ANTİVİRÜSLER
Hangi Antivirüs Programı
Antivirüs programlarını ve teknolojilerini incelemeye dalmadan önce, hain ve sinsi düşmanımız virüslerin ne olduklarına kısaca bir göz atalım. Biyolojik karşılıkları gibi bilgisayar virüsleri de, bilgisayarın içinde yayılırlar ve istenmeyen durumların ortaya çıkmasına neden olurlar. Bütün virüsler “kötüdür” diyemeyiz fakat büyük bir çoğunluğunun amacının da dosyalara, uygulamalara ve işletim sistemlerine zarar vermek olduğunu bilmemiz gerekir. Zararsız olarak nitelendirdiğimiz virüsler ise, başta ekranda mesaj görüntüleme olmak üzere bilgisayarların içinde istenmeyen birçok davranış gösterirler. Bilgisayar virüslerini temelde üç grup altında toplayabiliriz; başlangıç sektörü (boot sector) virüsleri, dosyalara bulaşan virüsler ve makro virüsleri.
Başlangıç sektörü virüsleri, sabit diskin veya disketin ilk (boot) sektörüne çalıştırılabilir bir kod ekleyerek yerleşirler. Medyaların başlangıç sektörleri, bir bilgisayarın işletim sistemini başlatabilmesi için gerekli bilgileri barındırdığı için çok önemlidir ve virüsler için çok uygun bir hedeftir. Başlangıç sektörüne yerleşen bir virüs, bilgisayar açıldığında kendini otomatik olarak belleğe yükleyerek hain planlarını gerçekleştirmeye başlar. Bu virüslerin artık pek kullanmadığımız disketlerle yayılması sık karşılaşılan bir durumdur. Diskete bulaşan bir virüs, başka bir bilgisayarda çalıştırıldığında hemen hemen kendini henüz virüs bulaşmamış sabit diskin başlangıç sektörüne kopyalamaya çalışır. Ayrıca bu tarz virüsler bilgisayarın açılmamasına neden olabilmekteler.
Dosyalara bulaşan virüsler, kendilerine hedef olarak, exe ve com uzantılı dosyalar gibi çalıştırılabilir dosyaları seçmekteler. Bu şekilde dosyayı çalıştırdığınızda virüs belleğe yüklenmekte yayılmak için kendine yeni hedefler aramaya başlamakta.
Makro virüsleri, bugün virüslerin yaklaşık %75’ini oluşturuyor. Bu virüsler, disklerden, ağdan, Internet’ten veya bir e-posta ekinden bulaşabiliyor. Makro virüsleri direkt olarak uygulamalara bulaşmazlar. Bunun yerine sistemlere sızmak için Microsoft Excel veya Word gibi belgelerde kullanılan makro programlama dilini kullanırlar. Bulaşmış dosya açıldığında virüs aktif hale gelir ve kendini yaymak için diğer belgelerin içine girmeye çalışır. Kullanıcı hazırladığı belgeleri bir başkasıyla paylaştığında ise, virüs diğer sisteme taşınır.
Diğer mahremiyetimizi (gizliliğimizi) tehdit eden truva atları, solucanlar ve mantık bombaları (logic bombs) virüs olarak tanımlanmazlar. Truva atları, bilgisayarınıza sızarak sistemde bir arka kapı oluşturur. Bu arka kapıdan davetsiz misafirler girerek bilgisayarınızı uzaktan kontrol edebilirler. Solucanlarsa, virüsler gibi yayılma eğilimindedirler. Fakat virüslerden farklı olarak kendi kendilerini kopyalarlar ve yayılmak için bir çalıştırılabilir bir taşıyıcıya ihtiyaç duymazlar. Yayılmak için özellikle e-posta istemcilerini seçen solucanlar, bir anda çok geniş bir alana yayılabilirler. Bulaşma ve yayılma faaliyetlerinde bulunmayan mantık bombaları ise, sadece tarih gibi bir tetikleyici unsuru beklerler. Tetikleme gerçekleştiğinde ise yıkım başlar. Son olarak sahte virüslere de değinmeden geçmeyelim. Sahte virüsler gerçekte zararlı bir kod parçası içermezler. Fakat ortamda karışıklık yaratırlar ve bilgisayarın çalışmasında yavaşlıklar meydana getirirler.
Bütün iyi antivirüs programları bazı sahte virüsler hariç, bütün bu zararlı programları tanımlayabiliyor. Yazının ilerleyen bölümlerinde daha basit bir anlatım sağlayabilmek için bütün bu zararlı programları, virüslere eş değer olarak kabul edip “virüs” olarak tanımlayacağız.
Antivirüslerin çalışma prensipleri
Antivirüs terimi, sizi virüslerden koruyan ve bilgisayarınıza bulaşmış virüsleri temizleyen tek bir programı veya bir programlar bütünün tarif etmek için kullanılıyor. Antivirüs çözümlerinin en temel bileşenini tarama motorları oluşturuyor. Her bir motorun karmaşık detayları bulunmakta, fakat hepsinin paylaştığı basit bir sorumluluğu var; virüs yüklü dosyaları bul ve temizle. Tarama motorları bir dosyanın virüs bulaşmış olduğunu, virüsün parmak izi olan, kendine özel katar dizelerini virüs imza dosyalarıyla tespit eder. Dosya içindeki verileri kendi virüs tanıma veritabanındakilerle karşılaştırarak virüs tespit ettiği kodları genelde dosyanın içinden başarıyla söküp çıkartır. Virüsten temizlenmiş dosya ile normal şekilde çalışmaya devam edebilirsiniz. Temizlemenin mümkün olmadığı durumlarda, antivirüs programları ilgili dosyayı karantinaya alarak, yanlışlıkla çalıştırılmasını engellerler veya dosyayı silmeniz için uyarı mesajı görüntülerler.
Yeni yazılmış virüslerin panzehiri (imza dosyaları) hazır değildir. Fakat çoğu motor, buluşsal (heuristic) tarama yaparak kendi virüs tanıma veritabanında bulamadığı fakat şüpheli veri yapıları taşıyan veya virüse benzer aktivitelerde bulanan dosyaları işaretler ve karantinaya alır.
Symantec'in virüs inceleme laboratuarları
Sizin de şüphelendiğiniz karantinadaki dosyaları antivirüs üreticisine göndererek, incelenmesini sağlayabilirsiniz. Eğer bu dosyada gerçektende daha önce tanımlanmamış bir virüsün olduğu tespit edilirse, imzası ve ismi çıkarılarak kategoriye konur. Araştırma raporları ve panzehir hazırlanır ve yayınlanır. Artık virüs bilinen bir virüs oldu.
Antivirüsler nelerle mücadele eder?
Antivirüs programlarının koruma seviyeleri, ürünün çıkış tarihine göre değişir. Yeni ürünler, otomatik güncelleştirme özellikleri, belli bir zamanda tarama, bellek koruması ve e-posta istemcisi, Web tarayıcısı veya dosya indirme yöneticisi gibi Internet uygulamalarıyla daha iyi bütünleşerek daha iyi bir koruma sunarlar. Yeni saldırı yöntemlerine karşıda daha etkilidirler. Fakat bütün antivirüs çözümleri, güncellemeleri zamanında yapıldığında, düzenli olarak sisteminizi ve indirdiğiniz dosyaları da çalıştırmadan önce tarattığınızda güvenliği sağlayacaktır.
Yeni antivirüs çözümleri, özellikle kullanıcının bilgisiz veya dikkatsiz olduğunda kendini göstermekte. Birçok işlem otomatik olarak gerçekleşir. Ayrıca “güncelleme yapılmalı” gibi yararlı hatırlatma mesajları çıkartılır ve Internet programlarıyla iyi bir bütünleşme göstererek sisteminizde virüslerden kaynaklanacak zararları en aza indirirler. En azından başlangıç sektörü, dosyaya bulaşmış ve makro virüslerinin yanında truva atlarından ve solucanlardan korunmayı beklersiniz. Yeni ürünler ayrıca zararlı web sayalarında, betiklerden, ActiveX kontrollerinden, java applet’lerinden ve e-posta solucanlarından korunmanızı sağlarlar.
Virüslerden Korunun
Virüsler bulaşmadan önce tedbir almak en iyisi. Çünkü virüs bulaşmış bir bilgisayarı virüsten arındırma saatlerinize mal olabilir. En kötüsü de verinizi silmek zorunda kalabilirsiniz.
Bir diğer can sıkıcı olayda, bütün arkadaşlarınızı arayıp, neden bilgisayarınızın virüslü e-postalar gönderdiğini anlatmak olacaktır. Aslında virüslerden uzak durmak için uymanız gereken basit 5 kural var.
E-posta istemcinizi istenmeden çalışan virüslere karşı emniyete alın.
Kullandığınız e-posta istemcisinin antivirüs programları tarafından denetlendiğinden emin olun ve istemcinizin güncellemeleri takip ederek, çıktıklarında hemen yükleyin.
Haftada en az bir kere bilgisayarınızı taratın ve herhangi bir virüs veya solucanın barınmadığından emin olun.
Bilgisayarınızda antivirüs programı var diye, bilgisayarınızı virüs taramasından geçirmemezlik etmeyin. Düzenli yapılan taramalar güvenliğinizi arttıracaktır.
Antivirüs programınızı güncel tutun.
Antivirüs üreticileri sıklıkla yeni güncellemeler yayınlarlar. Eğer kullandığınız programda otomatik güncelleme özelliği varsa, bunu mutlaka aktif edin. Eğer yoksa iki üç günde bir üreticinin sitesini ziyaret etmeyi unutmayın.
E-posta ile birlikte çalıştırılabilir bir dosya arkadaşlarınızdan veya akrabalarınızdan gelse, çalıştırmayın.
Virüs yazarları sizin bir soyayı çalıştırabilmeniz için, e-postanın tanıdıklarınızdan gelmiş olması gerektiğini biliyorlar. Bu yüzden de virüsler kendileri tanıdığınızın e-postasındaki adreslere gönderiyorlar ve içinde eğlenceli veya pornografik resimler bulunduğunu iddia ederek, ekte dosyaları bulunduruyorlar. Eğer mesaj İngilizce ise hemen silin. Türkçe ise, açmadan önce arkadaşınıza bir telefon edin.
Bilgisayarınızın dışında bulunan bir yere düzenli yedek alın.
Başta yazılabilir CD’ler olmak üzere, yedeklerinizi bilgisayarın dışında tutacağınız bir yere düzenli olarak alın. Fakat yedek almadan önce de, dosyaları virüslere karşı taratmayı ihmal etmeyin.
Eğer bilgisayarınıza virüs bulaşmışsa, antivirüs üreticilerinden yardım alabilirsiniz. Birçok üreticinin ücretsiz olarak dağıttığı, belli bir virüsü temizlemeye yönelik araçları üretici firmaların sitelerinden indirebilirsiniz.
Antivirüs çözümleri arasındaki farklar
Temelde bütün antivirüs çözümleri aynı işi yaparlar; bilgisayarınızı virüslerden uzak tutarlar. Birçoğu virüs tanımlaması için aynı tarama motorunu paylaşırlar. Fakat antivirüs programları arasındaki fark, kullanıcı arabirimlerinde (GUI), sundukları eklentilerde (e-posta tarama, otomatik güncelleme, buluşsal tarama ve dosyaları karantinaya almak gibi), hız ve ürünün başarıyla çalışmasında.
Bir antivirüs programının kullanılabilir olması için süregelen bir başarısının olması şart. Ayrıca bir antivirüs programının kullanılabilir olması için, masaüstünüzde kendiliğinden açılan ve sizi rahatsız eden pencereler varsa, bunları kapatabilmeli veya sistemde bir program düzgün olarak çalışmıyorsa, sizi uyarmalı ve tavsiyelerde bulunabilmeli.
Bugün birçok program gibi antivirüsler de, satın almadan önce programı denemeniz ve düzgün çalıştığını kontrol edebilmeniz için, kısıtlı zaman kullanıma izin veren shareware’lerini yayınlıyorlar.
Bazı antivirüs üreticileri, daha iyi bir sistem güvenliği sağlamanız için, kişisel güvenlik duvarı ve Web filtreleme uygulamalarını da ürünleriyle birlikte verebiliyorlar. Bu da hız ve doğru karşılaştırma gibi, üreticiler arasındaki en büyük farklılığı oluşturuyor.
Antivirüs programları başta Internet’ten olmak üzere, saldırılara karşı sizi en iyi şekilde koruyabilmeli. Bu yüzden eğer mesajlaşma ve dosya paylaşım programları kullanıyorsanız, bunlara karşıda koruma sunabilmelidirler. Kullandığınız programın seçtiğiniz antivirüs tarafından desteklenip desteklenmediğini öğrenmeniz gerekir. Zira, her antivirüs her programı desteklemiyor.
Eski bir sisteminiz varsa, bu sistemde bir antivirüs çalıştırmak için, diğer programların olduğu gibi antivirüs programınızın da bazı özelliklerinden feragat etmeniz gerekir. O zamanda daha az sistem kaynağı tüketen çözümler size uygun olacaktır.
Bir diğer önemli farkta tabi ki, toplam sahip olma maliyeti olacaktır. Diğer yazılımlardan farklı olarak antivirüs programlarının etkili olabilmesi için, devamlı olarak güncellenmeleri gerekiyor. En üst seviyede güvenliğinizin devamı için, yıllık olarak yeni versiyonlara ücret ödemeniz gerekiyor. Üreticilerin yıllık olarak sürüm yükseltmek için istedikleri fiyat, büyük değişiklikler gösterebiliyor. Bu yüzden toplayarak sahip olma maliyetini önceden çıkartmanız gerekiyor.
EN ÇOK KULLANILAN ANTİVİRÜS YAZILIMLARI
BitDefender 8
BitDefender’ı kurmaya başladığınız andan itibaren, görselliği önem verilmiş bir programla çalıştığınızı hemen anlıyorsunuz. Bu çekici görselliği işlevsel bir arabirimle birleştirmesi BitDefender için büyük bir artı. Menülerde dolaşmak ve istediğiniz ayarlara ulaşmak çok kolay. İncelememize katılan BitDefender 8 Professional Plus, komple güvenlik çözümü arayanlar için antivirüs motorunun yanında antispam ve güvenlik duvarı ile birlikte geliyor. Programların ayarlarının değiştirilmemesini istiyorsanız, ayarlara erişim için parola koruması sağlayabilirsiniz.
Sistemdeki dosya kopyalama, yeni oluşturma ve erişim gibi aktiviteleri gözetleyen Virüs Shield, ayrıca gelen e-postaları ve kayıt defteri erişimlerini de kontrol ediyor. Sıkıştırılmış dosyaların içerisini de kontrol edebilen BitDefender raporlamasıyla da dikkat çekiyor. Diğer antivirüs programlarına göre çok daha detaylı raporlama yapabiliyor. Belirlediğiniz zamanlarda taratma yapabilme özelliğine de sahip BitDefender, orta seviyede performansa sahip bir bilgisayar istiyor. Internet’e bağlı olduğunuz sürece varsayılan olarak 3 saatte bir güncellemeleri kontrol ediyor. İstenirse bu güncelleme kontrol etme süresi de değiştirilebilir.
BitDefender’ın Internet ile bütünleşmesi oldukça başarılı. Mesajlaşma programlarından size gönderilen dosyaları veya e-posta eklerini tarayabiliyor. Saat üzerinde bulunan Scan Activity Bar isimli saydam küçük pencerede dosya ve Internet aktivitelerinizin yoğunluğunu görebilirsiniz.
Artılar: Görsellik, komple güvenlik çözümü, detaylı raporlama, sevimli aktivite penceresi.
Eksiler: Taraması biraz yavaş.
Computer Associates eTrust Antivirus
Computer Associates eTrust Antivirus 7.1 incelememize katılan en ilginç ürünlerden biri. İlginç çünkü diğer antivirüs yazılımlarında olmayan çok gelişmiş özellikleri var, ilginç çünkü çalıştırılması sırasında problemle karşılaştığımız tek ürün.
İncelememizdeki, hiç bir antivirüs çözümünde bulunmayan iki adet tarama motoru eTrust ile birlikte gelmekte. Tarama yapılacak dosyalar gelen dosyalar ve giden dosyalar olarak gruplandırılmış. Bu gruplamaya göre taramanın yönünü seçebilirsiniz. Virüs bulaşmış dosyaya karşı temizle, adını değiştir, sil, sadece raporla gibi varsayılan olarak ne yapacağını ayarlayabiliyorsunuz. Sıkıştırılmış dosyaları başarıyla tarayan eTrust, tarama işlemini de oldukça hızlı gerçekleştirebiliyor. Fakat karantina özelliğinin varsayılan olarak aktif olmaması ilginç.
eTrust, görsellik konusunda son kullanıcıların isteklerini karşılamaktan uzak. Bir Windows Explorer ekranına benzer arabirim, çok gelişmiş bu özelliklere ulaşmaya yardımcı olmuyor. Fakat eTrust’ın bu görsellikten ödün vermesi ona, yüksek performans ve düşük sistem gereksinimi olarak geri dönüyor. Karşılaştığımız problem ise, güncelleme sırasında yaşandı. Windows’un güvenlik duvarı güncellemeyi engellediği için, elle ayar yapılması gerekti. Ayarları yaptıktan sonra, güncellemeleri başarıyla indirdi. eTrust’ı ağ üzerindeki bütün bilgisayarlara istemci olarak yükleyerek, sunucu olarak ayarladığınız yazılıma kolayca entegre edebilirsiniz.
Artılar: Gelişmiş özellikler, düşük sistem gereksinimi, çift tarama motoru.
Eksiler: Kurulum problemi, kötü arabirim.
BİLGİSARAY üzerinden iletişim artık vazgeçilmez bir olay haline gelmiştir. Gelecek yıllarda tüm bilgisayarların bu devasa ağa bağlanabileceği hesaba katılırsa insanların henüz tam olarak tanıyamadıkları internet, artıları ve eksileriyle bizleri beklemektedir. Artıları elbette tartışılamayacak kadar fazladır fakat insanların fazla bilmedikleri eksileri ise neredeyse artıları kadar fazladır. Siz bilgisayarınızın başında oturarak internetin nimetlerinden faydalanırken, başka bir kullanıcı sizin bilgisayarınıza internet üzerinden girerek tahmin dahi edemeyeceğiniz zararlar verebilir. Mesela bilgisayarınızın hard diskini formatlayabilir, En tehlikeli virüsleri size bulaştırarak sisteminizin zarar görmesine sebep olabilir. Gizli zannettiğiniz şifrelerinizi alabilirler. Bunlardan daha tehlikelisi ise sizin bilgisayarınızı ya da internet giriş şifrelerinizi kullanarak suç işleyebilir ve sorumlu olarak siz aranabilirsiniz. Mesela Bursa da bir öğrenci interpol tarafından suç işlediği için Türk yetkililerine bildirilerek yakalanmıştır. Öğrencimizin suçsuz olduğu daha sonradan anlaşılmıştır. Aslında öğrencimiz sade bir internet kullanıcısıdır ve bilgisayarını kullanan kişilerin saldırısına uğramıştır. Örneklerin sayısı her geçen gün artmaktadır.
Güvenlik konusuna geçmeden önce bilgisayarın işleyişi ile ilgili temel birkaç bilginin verilmesi gerekiyor. Ağ (Network) birden fazla bilgisayarın birbirlerine bağlanarak bilgilerin paylaşımı esasıyla çalışır. Ağ daki her bilgisayarın bir ismi vardır ve bir bilgisayardan çıkarak diğerine giden bilgi alıcı ve gönderici bilgisayar bilgilerini kullanarak yerine ulaşır. İşte bu sırada alıcı gibi davranabilen bir bilgisayar sizin bilgilerinize ulaşabilir. İnternet de aslında büyük bir ağdır. İnternational Network (uluslar arası ağ)kelimelerinin kısaltılmasıyla ortaya çıkmıştır. İnternet ortamında her bilgisayarın İP olarak isimlendirilen bir adresi vardır.
Her İP adresi ***.***.***.*** formatındadır. Örneğin superonline kullanıcısı olan bir bilgisayarın İP si 212.252.145.218 şeklinde olabilir. Kulanıcıların İP adresleri internete her bağlantı kurulduğunda değişir(Şayet statik İP tercihi yapmamış iseniz.). Fakat hangi saat ve tarihte, hangi telefon ve İP numarası ile nereye bağlanıldığı gibi bilgiler İSS(İnternet servis sağlayıcısı) tarafından dosyalandığı için yapılan bir suçun tesbitide kolaylaşmaktadır. Bilgisayarların internet üzerinde nasıl tanındığını çok basit bir şekilde anlattıktan sonra bilgisayarların internete bağlanırken nasıl çalıştığı üzerine de birkaç şey söylemek gerekir. Bilgisayarlarda bulunan veriler internete giderken veya aynı şekilde bilgiler size gelirken sanal kapılar olarak kabul edilen portlardan geçerler (Bazı bilgiler hariç). Portları bilgisayara giriş kapıları olarak ta düşünebiliriz. İşte sizin internetteki en önemli güvenlik noktanız bu portlardır. Şayet portlarınız açık ise başka bir kulanıcı bilgisayarınıza girerek, sizin bilgisayarınızda yapabileceğiniz herşeyi yapabilir. Bu noktada bilgisayarı korumanın en iyi yolunun portları kontrol etmekten geçtiği elbette anlaşılmıştır. (isteyen kullanıcılar için meselenin teknik detayını içeren dosyaları gönderebilirim). Temel bilgileri verdikten sonra bilgisayarınıza yapılabilecek saldırılar ve bunları önlemenin yolları üzerine yazıya devam edebiliriz.
ANTİVİRÜSLER
Hangi Antivirüs Programı
Antivirüs programlarını ve teknolojilerini incelemeye dalmadan önce, hain ve sinsi düşmanımız virüslerin ne olduklarına kısaca bir göz atalım. Biyolojik karşılıkları gibi bilgisayar virüsleri de, bilgisayarın içinde yayılırlar ve istenmeyen durumların ortaya çıkmasına neden olurlar. Bütün virüsler “kötüdür” diyemeyiz fakat büyük bir çoğunluğunun amacının da dosyalara, uygulamalara ve işletim sistemlerine zarar vermek olduğunu bilmemiz gerekir. Zararsız olarak nitelendirdiğimiz virüsler ise, başta ekranda mesaj görüntüleme olmak üzere bilgisayarların içinde istenmeyen birçok davranış gösterirler. Bilgisayar virüslerini temelde üç grup altında toplayabiliriz; başlangıç sektörü (boot sector) virüsleri, dosyalara bulaşan virüsler ve makro virüsleri.
Başlangıç sektörü virüsleri, sabit diskin veya disketin ilk (boot) sektörüne çalıştırılabilir bir kod ekleyerek yerleşirler. Medyaların başlangıç sektörleri, bir bilgisayarın işletim sistemini başlatabilmesi için gerekli bilgileri barındırdığı için çok önemlidir ve virüsler için çok uygun bir hedeftir. Başlangıç sektörüne yerleşen bir virüs, bilgisayar açıldığında kendini otomatik olarak belleğe yükleyerek hain planlarını gerçekleştirmeye başlar. Bu virüslerin artık pek kullanmadığımız disketlerle yayılması sık karşılaşılan bir durumdur. Diskete bulaşan bir virüs, başka bir bilgisayarda çalıştırıldığında hemen hemen kendini henüz virüs bulaşmamış sabit diskin başlangıç sektörüne kopyalamaya çalışır. Ayrıca bu tarz virüsler bilgisayarın açılmamasına neden olabilmekteler.
Dosyalara bulaşan virüsler, kendilerine hedef olarak, exe ve com uzantılı dosyalar gibi çalıştırılabilir dosyaları seçmekteler. Bu şekilde dosyayı çalıştırdığınızda virüs belleğe yüklenmekte yayılmak için kendine yeni hedefler aramaya başlamakta.
Makro virüsleri, bugün virüslerin yaklaşık %75’ini oluşturuyor. Bu virüsler, disklerden, ağdan, Internet’ten veya bir e-posta ekinden bulaşabiliyor. Makro virüsleri direkt olarak uygulamalara bulaşmazlar. Bunun yerine sistemlere sızmak için Microsoft Excel veya Word gibi belgelerde kullanılan makro programlama dilini kullanırlar. Bulaşmış dosya açıldığında virüs aktif hale gelir ve kendini yaymak için diğer belgelerin içine girmeye çalışır. Kullanıcı hazırladığı belgeleri bir başkasıyla paylaştığında ise, virüs diğer sisteme taşınır.
Diğer mahremiyetimizi (gizliliğimizi) tehdit eden truva atları, solucanlar ve mantık bombaları (logic bombs) virüs olarak tanımlanmazlar. Truva atları, bilgisayarınıza sızarak sistemde bir arka kapı oluşturur. Bu arka kapıdan davetsiz misafirler girerek bilgisayarınızı uzaktan kontrol edebilirler. Solucanlarsa, virüsler gibi yayılma eğilimindedirler. Fakat virüslerden farklı olarak kendi kendilerini kopyalarlar ve yayılmak için bir çalıştırılabilir bir taşıyıcıya ihtiyaç duymazlar. Yayılmak için özellikle e-posta istemcilerini seçen solucanlar, bir anda çok geniş bir alana yayılabilirler. Bulaşma ve yayılma faaliyetlerinde bulunmayan mantık bombaları ise, sadece tarih gibi bir tetikleyici unsuru beklerler. Tetikleme gerçekleştiğinde ise yıkım başlar. Son olarak sahte virüslere de değinmeden geçmeyelim. Sahte virüsler gerçekte zararlı bir kod parçası içermezler. Fakat ortamda karışıklık yaratırlar ve bilgisayarın çalışmasında yavaşlıklar meydana getirirler.
Bütün iyi antivirüs programları bazı sahte virüsler hariç, bütün bu zararlı programları tanımlayabiliyor. Yazının ilerleyen bölümlerinde daha basit bir anlatım sağlayabilmek için bütün bu zararlı programları, virüslere eş değer olarak kabul edip “virüs” olarak tanımlayacağız.
Antivirüslerin çalışma prensipleri
Antivirüs terimi, sizi virüslerden koruyan ve bilgisayarınıza bulaşmış virüsleri temizleyen tek bir programı veya bir programlar bütünün tarif etmek için kullanılıyor. Antivirüs çözümlerinin en temel bileşenini tarama motorları oluşturuyor. Her bir motorun karmaşık detayları bulunmakta, fakat hepsinin paylaştığı basit bir sorumluluğu var; virüs yüklü dosyaları bul ve temizle. Tarama motorları bir dosyanın virüs bulaşmış olduğunu, virüsün parmak izi olan, kendine özel katar dizelerini virüs imza dosyalarıyla tespit eder. Dosya içindeki verileri kendi virüs tanıma veritabanındakilerle karşılaştırarak virüs tespit ettiği kodları genelde dosyanın içinden başarıyla söküp çıkartır. Virüsten temizlenmiş dosya ile normal şekilde çalışmaya devam edebilirsiniz. Temizlemenin mümkün olmadığı durumlarda, antivirüs programları ilgili dosyayı karantinaya alarak, yanlışlıkla çalıştırılmasını engellerler veya dosyayı silmeniz için uyarı mesajı görüntülerler.
Yeni yazılmış virüslerin panzehiri (imza dosyaları) hazır değildir. Fakat çoğu motor, buluşsal (heuristic) tarama yaparak kendi virüs tanıma veritabanında bulamadığı fakat şüpheli veri yapıları taşıyan veya virüse benzer aktivitelerde bulanan dosyaları işaretler ve karantinaya alır.
Symantec'in virüs inceleme laboratuarları
Sizin de şüphelendiğiniz karantinadaki dosyaları antivirüs üreticisine göndererek, incelenmesini sağlayabilirsiniz. Eğer bu dosyada gerçektende daha önce tanımlanmamış bir virüsün olduğu tespit edilirse, imzası ve ismi çıkarılarak kategoriye konur. Araştırma raporları ve panzehir hazırlanır ve yayınlanır. Artık virüs bilinen bir virüs oldu.
Antivirüsler nelerle mücadele eder?
Antivirüs programlarının koruma seviyeleri, ürünün çıkış tarihine göre değişir. Yeni ürünler, otomatik güncelleştirme özellikleri, belli bir zamanda tarama, bellek koruması ve e-posta istemcisi, Web tarayıcısı veya dosya indirme yöneticisi gibi Internet uygulamalarıyla daha iyi bütünleşerek daha iyi bir koruma sunarlar. Yeni saldırı yöntemlerine karşıda daha etkilidirler. Fakat bütün antivirüs çözümleri, güncellemeleri zamanında yapıldığında, düzenli olarak sisteminizi ve indirdiğiniz dosyaları da çalıştırmadan önce tarattığınızda güvenliği sağlayacaktır.
Yeni antivirüs çözümleri, özellikle kullanıcının bilgisiz veya dikkatsiz olduğunda kendini göstermekte. Birçok işlem otomatik olarak gerçekleşir. Ayrıca “güncelleme yapılmalı” gibi yararlı hatırlatma mesajları çıkartılır ve Internet programlarıyla iyi bir bütünleşme göstererek sisteminizde virüslerden kaynaklanacak zararları en aza indirirler. En azından başlangıç sektörü, dosyaya bulaşmış ve makro virüslerinin yanında truva atlarından ve solucanlardan korunmayı beklersiniz. Yeni ürünler ayrıca zararlı web sayalarında, betiklerden, ActiveX kontrollerinden, java applet’lerinden ve e-posta solucanlarından korunmanızı sağlarlar.
Virüslerden Korunun
Virüsler bulaşmadan önce tedbir almak en iyisi. Çünkü virüs bulaşmış bir bilgisayarı virüsten arındırma saatlerinize mal olabilir. En kötüsü de verinizi silmek zorunda kalabilirsiniz.
Bir diğer can sıkıcı olayda, bütün arkadaşlarınızı arayıp, neden bilgisayarınızın virüslü e-postalar gönderdiğini anlatmak olacaktır. Aslında virüslerden uzak durmak için uymanız gereken basit 5 kural var.
E-posta istemcinizi istenmeden çalışan virüslere karşı emniyete alın.
Kullandığınız e-posta istemcisinin antivirüs programları tarafından denetlendiğinden emin olun ve istemcinizin güncellemeleri takip ederek, çıktıklarında hemen yükleyin.
Haftada en az bir kere bilgisayarınızı taratın ve herhangi bir virüs veya solucanın barınmadığından emin olun.
Bilgisayarınızda antivirüs programı var diye, bilgisayarınızı virüs taramasından geçirmemezlik etmeyin. Düzenli yapılan taramalar güvenliğinizi arttıracaktır.
Antivirüs programınızı güncel tutun.
Antivirüs üreticileri sıklıkla yeni güncellemeler yayınlarlar. Eğer kullandığınız programda otomatik güncelleme özelliği varsa, bunu mutlaka aktif edin. Eğer yoksa iki üç günde bir üreticinin sitesini ziyaret etmeyi unutmayın.
E-posta ile birlikte çalıştırılabilir bir dosya arkadaşlarınızdan veya akrabalarınızdan gelse, çalıştırmayın.
Virüs yazarları sizin bir soyayı çalıştırabilmeniz için, e-postanın tanıdıklarınızdan gelmiş olması gerektiğini biliyorlar. Bu yüzden de virüsler kendileri tanıdığınızın e-postasındaki adreslere gönderiyorlar ve içinde eğlenceli veya pornografik resimler bulunduğunu iddia ederek, ekte dosyaları bulunduruyorlar. Eğer mesaj İngilizce ise hemen silin. Türkçe ise, açmadan önce arkadaşınıza bir telefon edin.
Bilgisayarınızın dışında bulunan bir yere düzenli yedek alın.
Başta yazılabilir CD’ler olmak üzere, yedeklerinizi bilgisayarın dışında tutacağınız bir yere düzenli olarak alın. Fakat yedek almadan önce de, dosyaları virüslere karşı taratmayı ihmal etmeyin.
Eğer bilgisayarınıza virüs bulaşmışsa, antivirüs üreticilerinden yardım alabilirsiniz. Birçok üreticinin ücretsiz olarak dağıttığı, belli bir virüsü temizlemeye yönelik araçları üretici firmaların sitelerinden indirebilirsiniz.
Antivirüs çözümleri arasındaki farklar
Temelde bütün antivirüs çözümleri aynı işi yaparlar; bilgisayarınızı virüslerden uzak tutarlar. Birçoğu virüs tanımlaması için aynı tarama motorunu paylaşırlar. Fakat antivirüs programları arasındaki fark, kullanıcı arabirimlerinde (GUI), sundukları eklentilerde (e-posta tarama, otomatik güncelleme, buluşsal tarama ve dosyaları karantinaya almak gibi), hız ve ürünün başarıyla çalışmasında.
Bir antivirüs programının kullanılabilir olması için süregelen bir başarısının olması şart. Ayrıca bir antivirüs programının kullanılabilir olması için, masaüstünüzde kendiliğinden açılan ve sizi rahatsız eden pencereler varsa, bunları kapatabilmeli veya sistemde bir program düzgün olarak çalışmıyorsa, sizi uyarmalı ve tavsiyelerde bulunabilmeli.
Bugün birçok program gibi antivirüsler de, satın almadan önce programı denemeniz ve düzgün çalıştığını kontrol edebilmeniz için, kısıtlı zaman kullanıma izin veren shareware’lerini yayınlıyorlar.
Bazı antivirüs üreticileri, daha iyi bir sistem güvenliği sağlamanız için, kişisel güvenlik duvarı ve Web filtreleme uygulamalarını da ürünleriyle birlikte verebiliyorlar. Bu da hız ve doğru karşılaştırma gibi, üreticiler arasındaki en büyük farklılığı oluşturuyor.
Antivirüs programları başta Internet’ten olmak üzere, saldırılara karşı sizi en iyi şekilde koruyabilmeli. Bu yüzden eğer mesajlaşma ve dosya paylaşım programları kullanıyorsanız, bunlara karşıda koruma sunabilmelidirler. Kullandığınız programın seçtiğiniz antivirüs tarafından desteklenip desteklenmediğini öğrenmeniz gerekir. Zira, her antivirüs her programı desteklemiyor.
Eski bir sisteminiz varsa, bu sistemde bir antivirüs çalıştırmak için, diğer programların olduğu gibi antivirüs programınızın da bazı özelliklerinden feragat etmeniz gerekir. O zamanda daha az sistem kaynağı tüketen çözümler size uygun olacaktır.
Bir diğer önemli farkta tabi ki, toplam sahip olma maliyeti olacaktır. Diğer yazılımlardan farklı olarak antivirüs programlarının etkili olabilmesi için, devamlı olarak güncellenmeleri gerekiyor. En üst seviyede güvenliğinizin devamı için, yıllık olarak yeni versiyonlara ücret ödemeniz gerekiyor. Üreticilerin yıllık olarak sürüm yükseltmek için istedikleri fiyat, büyük değişiklikler gösterebiliyor. Bu yüzden toplayarak sahip olma maliyetini önceden çıkartmanız gerekiyor.
EN ÇOK KULLANILAN ANTİVİRÜS YAZILIMLARI
BitDefender 8
BitDefender’ı kurmaya başladığınız andan itibaren, görselliği önem verilmiş bir programla çalıştığınızı hemen anlıyorsunuz. Bu çekici görselliği işlevsel bir arabirimle birleştirmesi BitDefender için büyük bir artı. Menülerde dolaşmak ve istediğiniz ayarlara ulaşmak çok kolay. İncelememize katılan BitDefender 8 Professional Plus, komple güvenlik çözümü arayanlar için antivirüs motorunun yanında antispam ve güvenlik duvarı ile birlikte geliyor. Programların ayarlarının değiştirilmemesini istiyorsanız, ayarlara erişim için parola koruması sağlayabilirsiniz.
Sistemdeki dosya kopyalama, yeni oluşturma ve erişim gibi aktiviteleri gözetleyen Virüs Shield, ayrıca gelen e-postaları ve kayıt defteri erişimlerini de kontrol ediyor. Sıkıştırılmış dosyaların içerisini de kontrol edebilen BitDefender raporlamasıyla da dikkat çekiyor. Diğer antivirüs programlarına göre çok daha detaylı raporlama yapabiliyor. Belirlediğiniz zamanlarda taratma yapabilme özelliğine de sahip BitDefender, orta seviyede performansa sahip bir bilgisayar istiyor. Internet’e bağlı olduğunuz sürece varsayılan olarak 3 saatte bir güncellemeleri kontrol ediyor. İstenirse bu güncelleme kontrol etme süresi de değiştirilebilir.
BitDefender’ın Internet ile bütünleşmesi oldukça başarılı. Mesajlaşma programlarından size gönderilen dosyaları veya e-posta eklerini tarayabiliyor. Saat üzerinde bulunan Scan Activity Bar isimli saydam küçük pencerede dosya ve Internet aktivitelerinizin yoğunluğunu görebilirsiniz.
Artılar: Görsellik, komple güvenlik çözümü, detaylı raporlama, sevimli aktivite penceresi.
Eksiler: Taraması biraz yavaş.
Computer Associates eTrust Antivirus
Computer Associates eTrust Antivirus 7.1 incelememize katılan en ilginç ürünlerden biri. İlginç çünkü diğer antivirüs yazılımlarında olmayan çok gelişmiş özellikleri var, ilginç çünkü çalıştırılması sırasında problemle karşılaştığımız tek ürün.
İncelememizdeki, hiç bir antivirüs çözümünde bulunmayan iki adet tarama motoru eTrust ile birlikte gelmekte. Tarama yapılacak dosyalar gelen dosyalar ve giden dosyalar olarak gruplandırılmış. Bu gruplamaya göre taramanın yönünü seçebilirsiniz. Virüs bulaşmış dosyaya karşı temizle, adını değiştir, sil, sadece raporla gibi varsayılan olarak ne yapacağını ayarlayabiliyorsunuz. Sıkıştırılmış dosyaları başarıyla tarayan eTrust, tarama işlemini de oldukça hızlı gerçekleştirebiliyor. Fakat karantina özelliğinin varsayılan olarak aktif olmaması ilginç.
eTrust, görsellik konusunda son kullanıcıların isteklerini karşılamaktan uzak. Bir Windows Explorer ekranına benzer arabirim, çok gelişmiş bu özelliklere ulaşmaya yardımcı olmuyor. Fakat eTrust’ın bu görsellikten ödün vermesi ona, yüksek performans ve düşük sistem gereksinimi olarak geri dönüyor. Karşılaştığımız problem ise, güncelleme sırasında yaşandı. Windows’un güvenlik duvarı güncellemeyi engellediği için, elle ayar yapılması gerekti. Ayarları yaptıktan sonra, güncellemeleri başarıyla indirdi. eTrust’ı ağ üzerindeki bütün bilgisayarlara istemci olarak yükleyerek, sunucu olarak ayarladığınız yazılıma kolayca entegre edebilirsiniz.
Artılar: Gelişmiş özellikler, düşük sistem gereksinimi, çift tarama motoru.
Eksiler: Kurulum problemi, kötü arabirim.
