- Katılım
- 26 Ocak 2018
- Mesajlar
- 5,743
- Reaksiyon puanı
- 9,804
- Puanları
- 1,708
- Yaş
- 31
CHP
CHP Ne Zaman Kuruldu, CHP Kuruluşu, CHP Tarihi , CHP Neler Yaptı, CHP Kim Kurdu, CHP Ne Zaman Kuruldu, CHP Hakkında Bilgiler
Mustafa Kemal Atatürk, ilk adıyla Halk Fırkası’nı yani günümüzdeki adıyla Cumhuriyet Halk Partisi’ni 9 Eylül 1923’te arkadaşları Refik Saydam, Münir Hüsrev Göle, Celâl Bayar, Sabit Sağıroğlu, Cemil Uybadın, Kâzım Hüsnü, Saffet Arıkan, ve Zülfü Bey ile birlikte kurdu. Logosundaki 6 ok, Atatürk İlkeleri’ni temsil eder, 1933 yılından itibaren kullanılmaya başlandı ve İsmail Hakkı Tonguç tarafından tasarlandı. Bu 6 oku CHP kendisiyle özdeşleştirmiştir, solcu ve sosyalist bir partidir. Türkiye’nin ilk ve en önemli partisidir.
29 Ekim 1923’te CHP, en büyük çalışmasını yaptı: 158 milletvekili ile Cumhuriyet’i ilan etti ve Cumhurbaşkanı da Mustafa Kemal Atatürk oldu. Çok partili hayata geçilmesini çok arzulayan Atatürk, bu isteğini sağlığında gerçekleştiremedi. 1924’te kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Şeyh Sait isyanından sonra kapatıldı. CHP uzun yıllar boyunca tek parti olarak hayatına devam etti. Dil devrimi gerçekleşince ismi Cumhuriyet Halk Partisi olarak değiştirildi. Atatürk döneminde CHP, birçok alanda devrimler yaptı. Çağdaş Türk toplumuna bir kimlik kazandırdı.
Ata’nın vefatının ardından TBMM hemen toplandı ve İsmet İnönü, Türkiye Cumhuriyeti’nin 2. Cumhurbaşkanı ve CHP’nin 2. Genel Başkanı oldu. İnönü dönemi başladıktan kısa bir süre sonra 2. Dünya Savaşı’nın başlaması hükûmeti zor duruma soktu, çoğu temel ihtiyaç karne ile satılmaya başlandı, yaşanan en büyük olumlu gelişmeyse Hasan Âli Yücel öncülüğünde açılan Köy Enstitüleri oldu.
7 Ocak 1946’da Celâl Bayar, Demokrat Parti’yi kurdu. 1946 Genel Seçimlerini CHP %70 oy alarak kazandı; ancak 1950 seçimlerinde DP, iktidarı CHP’den aldı. Bir yanda 408 sandalyeyi kapan DP diğer yanda 69 sandalyeli CHP vardı.27 yıl boyunca ülkeyi tek başına yöneten CHP, ilk yenilgisini aldı. 1954 seçimlerinde ise CHP’nin 31 sandalyesi kalmıştı.
27 Mayıs 1960’ta Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu, Demokrat Parti kapatıldı, 9 Şubat 1961’de yeni partilerin kurulmasına izin verildi. 15 Ekim 1961’de seçimler yapıldı; ancak hiçbir parti tek başına iktidar olacak çoğunluğu yakalayamadı. Türkiye tarihinde ilk kez koalisyon kurulacaktı. Cumhurbaşkanlığına Cemal Gürsel getirildi, Başbakanlık İsmet İnönü’ye verildi. İsmet İnönü, Adalet Partisi ile koalisyon kurdu.
CHP git gide güç kaybediyordu, İsmet İnönü ve Bülent Ecevit karşı karşıya geldi, İsmet İnönü 8 Mayıs 1972’de CHP Genel Başkanlığı’ndan istifa etti, 33 yıllık İnönü devri sona erdi. Bülent Ecevit, CHP’nin 3. Genel Başkanı oldu. 1973 Genel Seçimlerinde CHP hasret kaldığı başarıya ulaştı, 185 milletvekilliği kazandı ancak koalisyon şarttı, Necmettin Erbakan’ın Millî Selamet Partisi ile koalisyon kuruldu. 1973 Yerel Seçimlerinde %37 oyla CHP yine birinci oldu. Ecevit’in halk karşısındaki saygınlığını arttıran hareketi hiç kuşkusuz Kıbrıs Barış Harekâtı oldu, adadaki Türklerin haklarını kurtardı.
12 Eylül dolayısıyla tüm siyasi partiler kapatıldı. CHP uzun sürede ortalıkta görünmedi.
19 Haziran 1992’de 12 Eylül dönemi partilerinin açılmasını engelleyen yasa kalktı ve CHP yeniden hayata döndü! Yeni genel başkanı ise Deniz Baykal oldu.
18 Nisan 1999 Genel ve Yerel Seçimlerinde CHP tarihinde ilk kez askeri darbeler dışında meclisin dışında kaldı! Bülent Ecevit’in ve eşinin kurduğu Demokratik Sol Parti, %22.18 oy alarak birinci parti oldu, CHP, %10 barajını geçemediği için TBMM’ye giremedi. DSP MHP ANAP koalisyonu kuruldu.
10 Mayıs 2010’da Deniz Baykal istifa etti ve hala devam etmekte olan Kemal Kılıçdaroğlu dönemi başladı.
Sizler de bildiğiniz/ bilinmesini istediğiniz CHP hakkındaki bilgileri bu konu altından paylaşabilirsiniz.
