Kadans ve Pedal Çevirme Verimliliği

Bu konuyu okuyanlar

spybot

Müdavim
Emektar
Katılım
1 Kasım 2008
Mesajlar
47,206
Reaksiyon puanı
629
Puanları
113
Amacım kısaca ve çok ayrıntıya girmeden Kadans ve kadansın önemi hakkında biraz bilgi vermek.
Kadans basit olarak çevirmekte olduğunuz krank dişlisinin hızı olarak tanımlanabilir. Ölçü birimi 'rpm' yani devir dakikadır (rpm: revolutions per minute). Başka bir deyişle krank kolunun (aynakolun) yaptığı bir tura verilen ad.

Kadansın önemi

Fizik açısından
Bisikletin yolda ilerlemesi için tanımlanan iş watt olarak ölçülür. Watt kısaca pedala basınç için uyguladığınız kuvvetle Kadansın çarpımı ile hesaplanır . (Watt = Kuvvet x Kadans ). Elimizde iki bisikletçimiz olsun, Ali ve Veli buların düz bir yolda, tamamen aynı bisikletlerle yol aldıklarını düşünelim. Yan yana ve aynı hızda gidiyorlar. Watt olarak eşitler bu durumda diğer değişkenlere bir göz atalım. Ali 70rpm ile çevirirken Veli 110rpm ile çeviriyor. Bu durum, pedal çevirmek için Ali'nin Veli'den daha çok güç harcadığı anlamına geliyor.

Fizyolojik açıdan

Düşük Kadans pedala daha çok güç uygulamamızı gerektirir; bunun bileğimiz ve bacağımız için anlamı nedir? Bu yüksek güç için oluşturulan kasılma dokularda, yavaş kasılmalardan çok hızlı kasılmalara sebep olur.

Kaslar yavaş kasıldığında;

• Birincil olarak yakıt için yağı yakar hatta bu ince atletler için bile geçerlidir.
• Yorulmaya karşı yüksek direnç gösterirler. Bu da gün boyunca gitmelerini sağlar
• Dinlenip toparlanması çok kısa sürede olur.

Kaslar hızlı kasıldığında;

• Yakıt olarak kastaki şekeri kullanır ki bu yarışçıların yarış sonu ataklar için sakladıkları depodur ve çabuk tükenir.
• Çabuk yorulmaya neden olur. Tüm gün pedallama olanağını ortadan kaldırır.
• Tekrar kullanılabilmek için uzun zamana ihtiyaç duyarlar.

Bunu karanlık bir koridorda ilerlemeğe benzetebiliriz. Size bir kutu kibrit verildiğini düşünün. Koridoru tamamlamanız gereken mesafe, kibriti ise bacağınızdaki enerji olarak düşünün. Yürümeye başlıyorsunuz, daha aydınlıkta gitmek ve daha hızlı tamamlamak adına kibritleri üçer beşer yaktığınızı farz edelim. Sonuç koridor bitmeden kibritlerinizin bitmesi ile sonuçlanabilir oysa ki kibritleri daha kontrollü ve azar azar yaktığınız takdirde koridorun sonunda elinizde kalacak fazladan birkaç kibrit yolun sonunun daha aydınlık ve rahat geçmesini sağlayabilir.
Yüksek devirli pedal çevirmek de bacaklarınızın tamamlamanız gereken yolun sonuna kadar dayanmasını ve hatta sonunda kalacak ekstra güç ile yapacağınız bir atağa zemin hazırlayabilir.

Tabi ki yüksek Kadans kişiden kişiye değişkenlik göstermekle beraber kişilerin performans farklarının fazla olmadığı durumlar dışında pek de farlı olmazlar. Bu konuda birçok yazı yeni başlayan biri için normal koşullarda kadans en az 60rpm olmalıdır diyor . Ama bir tur bisikletçisi için düzde 80rpm, tepe tırmanışında ortalama 40rpm uygundur diyor. Tabi ki tırmanışın mesafesi de bu durumda belirleyici rol oynamaktadır.

Kadans verimliliğinin en büyük etkenlerinden biri olan pedal çevirme hareketinin inceliklerinden de biraz bahsetmeden olmaz
Pedal Çevirme (Ankling )

Aslında tam olarak Türkçe'de karşılık bulamadım. Kabaca pedal çevirme diyebiliriz ama bütün inceliklerini düşünerek. Bahsedilen pedal çevirme kilitli (spd) pedalla seri çevirme sırasında kör noktalarda oluşan verimsizliğin giderilmesi için bilek açısı ve topuk pozisyonunun en uygun durumda yer alması ki bu pedal çevirmenin seri olmasını ve kadansın yüksek olabilmesini sağlar. Birçoğumuz ilk zamanlar seri çevirebilmek uğruna selenin üzerinde hoplaya hoplaya gitmişizdir muhakkak. Bizim ciddi antrenörlerimiz ve bu konularda kaynağımız olmadığı için doğruyu, fizyolojimiz ve sürüşümüzün şekillendirmesi ile bulmuşuzdur. Hatta benim yarışan bir arkadaşımın pedala basma tekniği konusunda bana yanlış olduğunu söylediği birkaç pozisyonun aslında bazı özel durumlarda kullanılan bir teknik olduğunu sonradan okuduğum bazı kaynaklardan anladım.
Pedal çevirmeyi dört zamanlı olarak düşünün 1)ileri itme, 2)aşağı basma, 3) geri çekme, 4) yukarı çekme bunların pedal çevirme üzerindeki verimlilik paylarını %25 olarak düşünürsek herhangi birinin yetersiz olması verimlilik üzerine negatif olarak yansıyacaktır.
Pedal çevirme verimini iki çeşit altında inceleyebiliriz:

Yüksek topuk

Topuğun pozisyonu kadansınızın sıklığı ile ilgilidir. Yüksek kadans ortalamasında topuk otomatik olarak yükselir. Bu durumda sele ayarının da önemi büyüktür. Bu teknik çoğunlukla düz yolda (ya da eğimin az olduğu yolda) kullanılır.


Alçak topuk
Bu pozisyon pedala basış gücünü arttırdığından tepe tırmanışlarında kullanılan tekniktir. Bileğin açısı sürücünün esnekliği ile ilgilidir. Bu teknik selede geriye doğru bir oturuş ile uygulanır


Lance tekniği

Lance Armstrong'un sürüş tekniği birçok otorite tarafından ayrı bir kategori olarak değerlendiriliyor. Topuk yüksekliği diğerlerinden fazladır çünkü pedal devir sayısı her zaman diğer sürücülerden fazladır. Zaten sürüş verimliliği de buna bağlanmaktadır. Zamana karşılarda bu açı daha da artıyor.

Sürüş teknikleri ile ilgili bu bilgiler her zaman söylediğim gibi biraz tecrübe, biraz tercüme.
Kaynaklar : Andy Applegate, Carl Cantrell

Sürüş teknikleri ile ilgili bu bilgiler her zaman söylediğim gibi biraz tecrübe, biraz tercüme. Kaynaklar : Andy Applegate, Carl Cantrell
 

Son mesajlar

Üst